Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς η ισχύς και η επιρροή του Ιράν στη Μέση Ανατολή. Συχνά η Τεχεράνη εκμεταλλεύεται απλώς τα λάθη και τις παραλείψεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Καλύτερο παράδειγμα λανθασμένης αμερικανικής στρατηγικής που ενίσχυσε το ρόλο του Ιράν στην Μέση Ανατολή είναι το Ιράκ. Υπό τον Σαντάμ Χουσεΐν το Ιράκ ήταν για δεκαετίες προπύργιο κατά του Ιράν. Όταν όμως πριν από 17 χρόνια οι Αμερικανοί προκάλεσαν την πτώση του καθεστώτος, άνοιξαν στους Ιρανούς τις πόρτες και τις πύλες προς το Ιράκ. Ορισμένες από τις ιρακινές πολιτοφυλακές που αγωνίστηκαν κατά του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους πρόσκεινται όχι στη Βαγδάτη, αλλά στην Τεχεράνη.
Το τελευταίο διάστημα έγινε πραγματικότητα και ένας αμερικανικός φόβος που σχετίζεται με τις πολιτοφυλακές αυτές: το Ιράν τις αξιοποιεί για επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών βάσεων στο Ιράκ που χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί.
Ο Ριάντ Καβάγι από το think tank INEGMA του Ντουμπάι συνοψίζει στα εξής την εντεινόμενη επιρροή του Ιράν στην ευρύτερη περιοχή:
«Ακούσαμε Ιρανούς κυβερνητικούς εκπροσώπους να επαίρονται υποστηρίζοντας ότι ελέγχουν πλέον τέσσερις αραβικές πρωτεύουσες: τη Σανάα, τη Βηρυτό, τη Δαμασκό και τη Βαγδάτη. Είναι σαν να λένε οι Ρώσοι ότι εξαπλώνουν την επιρροή τους στη Λισαβόνα ή τη Μαδρίτη, στο κέντρο της Ευρώπης και σαν να περιμένει κανείς ότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δεν θα αντιδράσουν».
Χεσμπολάχ και Χαμάς
Άλλο ένα παράδειγμα ακούσιας συνέπειας της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή είναι η Χεσμπολάχ του Λιβάνου. Αν και πολλοί Λιβανέζοι επικρίνουν το γεγονός ότι η σιιτική στρατιωτική και πολιτική οργάνωση έχει βαρύ οπλισμό, την ίδια ώρα πιστεύουν ότι είναι η μόνη που μπορεί να αποτρέψει το Ισραήλ από ενδεχόμενη επίθεση εναντίον της χώρας τους. Διότι αν και οι ΗΠΑ υποστηρίζουν επισήμως τον στρατό του Λιβάνου, αρνούνται να του παράσχουν στρατιωτικό εξοπλισμό, ικανό να συμβάλει στην αποτελεσματική αμυντική θωράκιση της χώρας. Στη δε περίπτωση που Ισραηλινοί και Αμερικανοί έθεταν σε κίνδυνο την επιβίωση του ιρανικού καθεστώτος, η Χεσμπολάχ και δεδομένης της μακροχρόνιας στήριξης που τυγχάνει από το Ιράν, θα αναγκαζόταν πιθανότατα να εξαπολύσει δριμεία επίθεση στο Ισραήλ.
Ένας ακόμη μοχλός πίεσης τον οποίο ανά πάσα στιγμή μπορούν να ενεργοποιήσουν οι Ιρανοί είναι οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη τους οποίους στηρίζει η Τεχεράνη εδώ και χρόνια, όπως εξηγεί ο ειδικός Χαφέζ Αλμπουκάρι. Ποια η μορφή της βοήθειας που έχουν λάβει οι αντάρτες τα τελευταία χρόνια από το Ιράν;
«Συμβούλους, τεχνική, πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη. Επανειλημμένως βρέθηκαν όπλα που προέρχονται από το Ιράν. Στις περισσότερες περιπτώσεις η βοήθεια παρέχεται μέσω της Χεσμπολάχ. Η τελευταία είναι πρότυπο για τους Χούτι και όσον αφορά τον στρατηγικό σχεδιασμό».
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι σε περίπτωση επίθεσης εναντίον του Ιράν οι αντάρτες Χούτι θα βρίσκονταν αμέσως στο πλευρό της Τεχεράνης.
Το μακρύ χέρι των Ιρανών φτάνει μέχρι και τη Λωρίδα της Γάζας όπου στηρίζουν τη Χαμάς, με τη σχετική οικονομική βοήθεια τα τελευταία χρόνια να έχει μάλιστα αυξηθεί σημαντικά.
Κάρστεν Κύντοπ (ARD)
Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης