Του Χρυσόστομου Τσιρίδη
Ένας από τους πολλούς χάρτες-εκδοχές.
Για ποιο λόγο ο Όμηρος επιμένει σε ένα προφίλ του Οδυσσέα, ως ιδιαίτερα πλούσιου βασιλιά στην χειμαζόμενη Ιθάκη; Να θέλει ίσως να ικανοποιήσει την ψευδαίσθηση των…. απερχόμενων, πλην ανυποψίαστων, Μυκηναίων ηγετών, ότι είναι ακόμη ισχυροί;
(παρένθεση. Τα δύο σύντομα βίντεο “ποιοι επινόησαν το όνομα και την θυσία της Ιφιγένειας”, καθώς και το πρόσφατο άρθρο μου “η ζωή στην Ιθάκη, χωρίς…Οδυσσέα” σίγουρα βοηθούν).
Όπως και να ‘χει, τόσο ο…. Όμηρος, ως ΑΜΕΣΟΣ αφηγητής εννοώ, όσο και ο Εύμαιος αποκαλύπτουν τα περιουσιακά του Οδυσσέα, με ιδιαίτερη άνεση.
Ο Εύμαιος που ξέρει τα πάντα, είναι όχι μόνο αποκαλυπτικός, αλλά και κατηγορηματικός (χωρίς να γνωρίζει ότι απέναντίτου έχει τον ίδιο τον Οδυσσέα με την μορφή ζητιάνου).
Τί αποκαλύπτει.
Μια ΓΕΝΙΚΗ εικόνα κατά πρώτο:
Η περιουσία του αφεντικού μου είναι αρκετή να συντηρήσει (θρέψει)
ακόμη και 10 ολόκληρες γενιές (!). (Σημ. Το λέμε ακριβώς έτσι και σήμερα).
Ή σε άλλη περίπτωση θα πει ότι το αφεντικό του
ο Οδυσσέας, έχει περιουσία,
όση έχουν μαζί 20 καλοστεκούμενες οικογένειες στην
Ιθάκη.
Και πάντα ο Εύμαιος, επικεφαλής των ποιμένων
του Οδυσσέα (“όρχαμο ανδρών” τον… τιτλοφορεί
ο Ποιητής) μιλάει με αποδείξεις και συγκεκριμένους
αριθμούς
ΠΕΙΡΑΤΙΚΑ (έσοδα):
Βέβαια ο βασιλιάς της Ιθάκης δεν είχε την τύχη να φέρει
(ΚΑΙ) τα… αγαθά της Πειρατείας, όπως λ.χ ο Μενέλαος, ο οποίος στάθηκε τυχερός σ’ αυτό και το δηλώνει ευθέως άλλωστε:
“Μετά την Τροία, Οκτώ (8) χρόνια γύριζα, παρέα με την
Ελένη, στα πέλαγα, για να μαζέψω πλούτο.. Πήγε καλά
η Πειρατεία, παράπονο δεν έχω:
Μάζεψα… χρήμα (πλούτο) άφθονο, πριν επιστρέψω
στην Σπάρτη”. (Οδ. ραψ.δ).
Αλλά και ο Οδυσσέας έφερε το κατιτίς του.
Τα ακριβά δώρα των Φαιάκων, καλά κομποδεμένα
και προσωρινά φυλαγμένα σε σπηλιά στον Φόρκυνα,
ήταν όχι ευκαταφρόνητα.
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΕΣ επιχειρήσεις:
Ωστόσο μεγάλο περιουσιακό στοιχείο του Οδυσσέα
ήταν τα ΠΟΙΜΝΙΑ= κοπάδια- ποιμνιοστάσια.
Με δεδομένο ότι το βασίλειο της Ιθάκης περιλάμβανε
και την απέναντι ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ χώρα (1), είχε και
εκεί πολλά κοπάδια, με ανθρώπους του να τα φροντίζουν.
Το… ΥΠΗΡΕΤΙΚΟΝ προσωπικό:
Το προσωπικό από μόνο του θα ήταν αρκετό ως
απόδειξη μεγάλου πλούτου (τεκμαρτό).
50 δούλες- δούλοι στο παλάτι και ικανός αριθμός
βοσκών, διαφόρων ειδικοτήτων: αιπόλοι- βουκόλοι-
συβώτες (χοιροβοσκοί).
Είπα ήδη λίγο πριν ότι τον ΓΕΝΙΚΟ Συντονισμό είχε
ο Εύμαιος. Είχε δικαίωμα ακόμη και… προσλήψεων
προσωπικού κατά την κρίση του.
Το ΠΑΛΑΤΙ (μέγαρο)- ΚΤΙΣΜΑΤΑ- ΑΠΟΘΗΚΕΣ
Ούτε και ο Όμηρος χαρίζεται στον Οδυσσέα.
Κάθε που για κάποιο λόγο (ταξίδι Τηλέμαχου, τόξο,
όπλα μνηστηροφονία κλπ) ανοίγεται μια αποθήκη, ένας
χώρος φύλαξης, στο παλάτι,
ο ποιητής σπεύδει να αποκαλύψει το ακριβό / πολύτιμο
περιεχόμενο.
“νητός” χρυσός (όπως τουλάχιστον υποψιάζονται οι μνηστήρες), Αποθήκες πάντως γεμάτες με τρόφιμα και ποτά,
με χαλκό, όπλα, πλήθος αγγεία, συλλεκτικά κομάτια, δώρα
κλπ.
Μόνο τα ΠΑΝΑΚΡΙΒΑ δώρα των ΜΝΗΣΤΗΡΩΝ στην
ΠΗΝΕΛΟΠΗ, άξιζαν μια ολόκληρη περιουσία.
Και φυσικά το ίδιο το Παλάτι. Με πολλά δωμάτια (θαλάμους)
εργαστήρια, με μεγάλη αυλή (αίθριο), για τα τραπέζια των
108 μνηστήρων με τους υπηρέτες τους και τα παιχνίδια
τους…!
ΚΤΗΜΑΤΑ- ΑΓΡΟΙ:
Και βέβαια τα γονιμα-αποδοτικά κτήματα οπωροφόρων
ή τους αμπελώνες (αλώη), που ο ίδιος αναφέρει
συνομιλώντας με τον (πατέρα του) Λαέρτη…!
Από τους πλουσιότερους λοιπόν στην Ιθάκη, αν όχι ο πιο
πλούσιος, ο Οδυσσέας.
Κατά συνέπεια: Η αγωνία της Αθηνάς για την τύχη
της περιουσίας του Οδυσσέα, που….κινδυνεύει από πιθανό 2ο γάμο της Πηνελόπης, δεν είναι τυχαία.
Σημείωση 1: Οι σχετικοί στίχοι (ραψ. ξ)χρησιμοποιούνται ως βασικό επιχείρημα ότι η ΛΕΥΚΑΔΑ είναι η…Ομηρική Ιθάκη.