Λίγες μέρες μετά το Brexit, Λονδίνο και Βρυξέλλες ετοιμάζονται για έναν νέο, επίπονο γύρο διαπραγματεύσεων. Το ζητούμενο αυτή τη φορά είναι οι μελλοντικές σχέσεις με μία “τρίτη χώρα”, όπως η Βρετανία.
Ναι, η ΕΕ θέλει να ισχύουν συγκεκριμένοι κανόνες στη μελλοντική σχέση με το Λονδίνο, λέει ο Μισέλ Μπαρνιέ, επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών. Όχι, αυτό προφανώς δεν αποτελεί έκπληξη για τη Βρετανία, επιμένει ο έμπειρος Γάλλος πολιτικός, παραπέμποντας στην κοινή δήλωση ΕΕ-Μ.Βρετανίας τον Οκτώβριο του 2019 και συγκεκριμένα στο εδάφιο 17, όπου αναφέρεται ρητώς ότι οι δύο πλευρές καταβάλλουν προσπάθεια για να συμφωνήσουν σε μία δίκαιη εμπορική σχέση που θα ακολουθεί τους ίδιους κανόνες (level playing field). Όσο θα πλησιάζει η βρετανική κυβέρνηση τους ευρωπαϊκούς κανόνες, συμπεραίνει ο Μπαρνιέ, τόσο πιο στενές θα είναι οι εκατέρωθεν οικονομικές σχέσεις. Αν τυχόν οι Βρετανοί θέλουν να αποκηρύξουν την ενιαία αγορά και τους κανόνες της, αυτό είναι δική τους απόφαση, επισημαίνει.
“Όχι” του Τζόνσον σε κανονιστικά πλαίσια
Σχεδόν ταυτόχρονα ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον ανεβαίνει στο βήμα σε επιχειρηματική εκδήλωση στο Λονδίνο για να διακηρύξει τη δική του στρατηγική και να απορρίψει το κανονιστικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα. Άλλωστε, υποστηρίζει, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν χρειάζεται καμία τέτοια ρύθμιση γιατί ήδη σήμερα η νομοθεσία του για το περιβάλλον, την ασφάλεια των προϊόντων ή τα εργατικά δικαιώματα είναι καλύτερη από την αντίστοιχη στην ΕΕ… Ο ίδιος θα προτιμούσε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο ανάλογο της CETA, της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών που έχει υπογράψει η ΕΕ με τον Καναδά.
Η ΕΕ αντιτείνει ότι η συμφωνία με τον Καναδά δεν περιλαμβάνει τον τραπεζικό τομέα ή τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, υπηρεσίες που αποτελούν το 80% των βρετανικών “εξαγωγών” προς την ΕΕ. Αν επικρατήσει αυτή η αντίληψη, οι Βρετανοί θα χάσουν το αποκαλούμενο passporting, δηλαδή την αυτόματη αναγνώριση και αποδοχή των χρηματοπιστωτικών προϊόντων τους στην ΕΕ. Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο Μπόρις Τζόνσον επιμένει ότι δεν θέλει “σενάρια καταστροφής” και ότι “η βρετανική οικονομία ανθίζει και αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον”.
Παραμένει η πιθανότητα “σκληρού Brexit”
Από την πλευρά του ο Μισέλ Μπαρνιέ εστιάζει στην 31η Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που δεν ολοκληρωθεί μέχρι τότε η διαπραγμάτευση για τη μελλοντική συμφωνία με το Λονδίνο, θα πρέπει να επιβληθούν δασμοί και συνοριακοί έλεγχοι από τον Ιανουάριο του 2021. Κατά τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών ο χρόνος που απομένει είναι μάλλον ελάχιστος για την επίτευξη συμφωνίας. Μέχρι στιγμής έχουν προγραμματιστεί μόλις δύο γύροι εκτενών διαπραγματεύσεων και το αποτέλεσμά τους πρέπει να είναι ορατό μέχρι τον Οκτώβριο, ώστε ο όποιος συμβιβασμός να εγκριθεί εγκαίρως από τα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ. Εκτός από τη συμφωνία για τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις, η ΕΕ επιδιώκει μία δεύτερη συμφωνία για τη συνεργασία στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας.
Μέχρι το καλοκαίρι θα πρέπει να έχει επέλθει συμφωνία και στην πολιτική αλιείας, η οποία θα ρυθμίζει την πρόσβαση στα βρετανικά χωρικά ύδατα από το 2021. Γάλλοι, Βέλγοι και Ολλανδοί ψαράδες θέλουν να συνεχίσουν να αλιεύουν στα βρετανικά παράλια ενώ η βρετανική κυβέρνηση λέει ότι “θα ανακτήσει τον έλεγχο” στα χωρικά της ύδατα, δίνοντας προτεραιότητα στους Βρετανούς αλιείς. Ιδιαίτερα η γαλλική κυβέρνηση, λένε στις Βρυξέλλες, θα καταγράψει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη στάση που θα τηρήσει το Λονδίνο σε αυτό το ζήτημα. Πάντως ο Μπαρνιέ φαίνεται καθησυχαστικός: “Θέλουμε να παραμείνουμε συνέταιροι, να συνομιλήσουμε με διαφάνεια και καλή πίστη”, επισημαίνει ο επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών. Όσο για τη νέα πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε στην DW την περασμένη Παρασκευή ότι η Ευρώπη είναι προετοιμασμένη για όλα, ακόμη και για ενδεχόμενη αποτυχία των διαπραγματεύσεων.
Μπερντ Ρίγκερντ
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
dw