UDemand Προσεγγίσεις!
Αυτό το ερώτημα είναι το κεντρικό ζήτημα που απασχολεί όσους διαβάζουν, ακούν, μελετούν τα περί Ε.Ε.
Το ερώτημα είναι ουσιαστικό γιατί μόνο αν απαντήσουμε σε αυτό θα καταλάβουμε τις αλλαγές που γίνονται ή που θα γίνουν. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι πόσο μακριά είναι διατεθειμένα τα κράτη να πάνε μέσα στα πλαίσια της Ε.Ε.
Δηλαδή, πόση από την κυριαρχία τους είναι διατεθειμένα να χάσουν; Απαντώντας στο ερώτημα αυτό θα καταλάβουμε πολλά. Η Ε.Ε. είχε περιοριστεί τόσα χρόνια σε ζητήματα δευτερευούσης σημασίας, υπό την έννοια ότι δεν θίγουν τον πυρήνα των εθνικών δικαιωμάτων. Ασχολήθηκε κυρίως με την δημιουργία, την διεύρυνση, την ισχυροποίηση μίας κοινής αγοράς. Η σκέψη ήταν ότι όταν οι χώρες έρθουν σε «αλισβερίσι» τότε αναγκαστικά θα έρθουν πιο κοντά. Η οικονομία φέρνει τους ανθρώπους εγγύτερα.
Θα μου πείτε αυτό όντως έγινε. Οικοδομήθηκε μία Ευρώπη στην οποία οι πολίτες των κρατών μελών έχουν ελευθερία κινήσεων. Μπορούν να πάνε σε οποιαδήποτε χώρα θέλουν για να εργαστούν, να σπουδάσουν, να μείνουν, να δημιουργήσουν οικογένεια…
Τώρα όμως πρέπει να πάνε ένα βήμα παρακάτω. Πρέπει…
αφού έχουν γίνει αυτά τα βήματα, τα πρωταρχικά, να αποφασίσουν κάτι σημαντικότερο. Η κρίση μάς έφερε αντιμέτωπους με ένα δίλημμα. Θα παραχωρήσουν τα κράτη το δικαίωμα στην Ε.Ε να ελέγχει τα δημοσιο-οικονομικά τους ή όχι; Μα πώς να κάνουν διαφορετικά όταν έχουν και κοινό νόμισμα; Είναι δυνατόν να υπάρξει κοινό νόμισμα χωρίς να υπάρχει κοινή οικονομική πολιτική; Δεν ανακάλυψαν την πυρίτιδα. Όχι. Απλά έκαναν πράξη το αυτονόητο, το οποίο πολλοί οικονομολόγοι έλεγαν από την εφαρμογή του Ευρώ. Τώρα οι αγορές έφεραν την Ε.Ε σε αδιέξοδο και τα κράτη προ τετελεσμένου.
Για να επιβιώσουν αμφότεροι, η Ε.Ε και τα κράτη μέλη, θα πρέπει να περιορίσουν την κυριαρχία τους. Γιατί για αυτό ακριβώς πρόκειται. Δεν θα μπορεί η Εθνική Κυβέρνηση να μοιράσει λεφτά εάν δεν τηρεί κάποιες προϋποθέσεις. Θα λογοδοτεί στις Βρυξέλλες, θα λογοδοτεί στους εταίρους της, θα λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Άρα αυτόνομη, ανεξάρτητη οικονομική πολιτική δεν θα υπάρχει.
Αυτό όμως που θα έπρεπε να μας ανησυχεί περισσότερο είναι ότι όταν η εξουσία φεύγει από τα κράτη-μέλη και πάει στην Ε.Ε υπάρχει μείζον ζήτημα νομιμοποίησης. Με ποιο δικαίωμα θα αποφασίζουν σε επίπεδο Ε.Ε; Η Ε.Ε είναι ένα μόρφωμα που απέχει πάρα πολύ από το να λειτουργεί δημοκρατικά. Στην Ε.Ε δεν υπάρχει κανένας θεσμός που να λειτουργεί ουσιαστικά υπό λαϊκή νομιμοποίηση. Μην μου πει κανείς για το Κοινοβούλιο… Είναι πραγματικά αστεία η διαδικασία. Πολύ απλά ρωτήστε τον φίλο σας να σας πει πως λειτουργεί η Ε.Ε. Ρωτήστε την παρέα σας να σας πει τα όργανα της Ε.Ε. Ελάχιστοι θα ξέρουν, μην πως σχεδόν κανένας.
Άρα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μπορεί με την διαχείριση των δημοσιονομικών θεμάτων από την Ε.Ε να επιλυθούν οικονομικής φύσεως ζητήματα αλλά ανακύπτουν άλλα εξίσου σημαντικά. Ζητήματα δημοκρατίας. Οι πολίτες της Ε.Ε είναι απόντες, η κοινωνία η ίδια είναι απούσα και δεν ζητείτε η γνώμη τους σκοπίμως. Οι ηγέτες της Ε.Ε δεν θέλουν οι αποφάσεις τους να εξαρτώνται από του πολίτες. Σκεφτείτε για παράδειγμα πόσοι θα είχαν ψηφίσει υπέρ της στρατιωτικής επέμβασης στο Ιράκ ή το Ιράν. Σκεφτείτε τι θα γινόταν αν η προσχώρηση νέων κρατών-μελών ή εάν η αναθεώρηση των Συνθηκών εξαρτιόταν από τους πολίτες της Ε.Ε.
Όπως συνέβη τώρα, και οι ηγέτες της Ε.Ε αναγκάστηκαν από εξωγενείς παράγοντες να πάνε ένα βήμα μπροστά και να προχωρήσουν στην δημιουργία οικονομικών κανόνων, ίσως στο μέλλον να αναγκαστούν από τις κοινωνίες τους να λάβουν αποφάσεις που θα επιτρέπουν στην ευρωπαϊκή κοινωνία να συμμετέχει και να λαμβάνει αποφάσεις.