Γυναίκα σύμβολο, η τελευταία Ελληνίδα θεά, η γυναίκα “δίκοπο μαχαίρι”, χαρισματική, ατίθαση, απόλυτη σταρ… Είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που έχουν προσδώσει στη Μελίνα Μερκούρη στο πέρασμα των ετών. Όραμά της ήταν η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο… Στις 6 Μαρτίου 1994 άφησε την τελευταία της πνοή…
Ιστορική έμεινε (μεταξύ άλλων) αυτή η δήλωση της: «Εγώ γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα, ο κ. Παττακός γεννήθηκε φασίστας και θα πεθάνει φασίστας».
Φωτογραφία: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Προσωπικά «Αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη» – Α΄ Μέρος | 05/05/2019 | ΕΡΤ
«Μια ζωή χωρίς όρους και δίχως όρια»
Η Μελίνα Μερκούρη, αγάπησε και αγωνίστηκε με πάθος, για όσους και για όσα πίστευε. Πήγαινε πάντα αντίθετα στο ρεύμα, εκεί όπου της υπαγόρευε η καρδιά της, με συνοδοιπόρο τον άνθρωπο που την πίστεψε και τη λάτρεψε όσο κανένας, τον μεγάλο σκηνοθέτη, Ζιλ Ντασέν. Ζούσε «χωρίς όρους και δίχως όρια», χωρίς φρένο στα «θέλω» της, χωρίς να φοβάται το κόστος. Ο μόνος της φόβος ήταν μήπως την ξεχάσουν. Φόβος, που δεν βγήκε ποτέ αληθινός.
Η ιστορία της ζωής της Μελίνας Μερκούρη αναβιώνει μέσα από αφηγήσεις και σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό. Για το ξεκίνημά της στον κινηματογράφο και τη διεθνή καταξίωση, τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε ο Ζιλ Ντασέν στη ζωή και στη στροφή της στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, με επίκεντρο τον τεράστιο αγώνα που έδωσε διεθνώς εναντίον της Δικτατορίας στην Ελλάδα, τις κορυφαίες στιγμές της στην οθόνη και στο θεατρικό σανίδι, τους έρωτες, τα πάθη, τη λατρεία, την αποθέωση, αλλά και την αμφισβήτηση που εισέπραξε, μιλούν:
– Η συγγραφέας Άλκη Ζέη, που γνώρισε τη Μελίνα το 1953 στο Παρίσι κι έμεινε κοντά στην αγαπημένη της φίλη μέχρι το τέλος της ζωής της.
– Ο δημοσιογράφος Γιώργος Βότσης, ο οποίος περιγράφει την πρώτη τους συνάντηση όταν μίλησαν σε μία από τις μεγαλύτερες αντιδικτατορικές συγκεντρώσεις στην πλατεία Τραφάλγκαρ στο Λονδίνο.
– Ο πρώην υπουργός Κώστας Σκανδαλίδης, που στάθηκε κοντά της από το ξεκίνημα της πολιτικής καριέρας της.
– Φίλοι της, όπως ο δικηγόρος και πρόεδρος του Ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη», Χριστόφορος Αργυρόπουλος, ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φενέκ Μικελίδης και ο ηθοποιός Γιάννης Φέρτης, παρτενέρ της στο «Γλυκό πουλί της νιότης», που ανέβηκε δύο φορές στο θεατρικό σανίδι, με διαφορά 20 ετών και τεράστια επιτυχία.
.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=bxvyqf0AbZ8&w=711&h=400]
Παρουσίαση: Έλενα Κατρίτση
Προσωπικά «Αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη» – B΄ Μέρος | 12/05/2019 | ΕΡΤ
«Για την Ελλάδα, δεν ντράπηκα να ζητιανέψω»
Το πείσμα και η αποφασιστικότητα, που χαρακτήριζαν τη Μελίνα Μερκούρη, μετέτρεψαν μια προσωπική υπόθεση σε μείζον εθνικό ζήτημα. Το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, που ξεκίνησε με δική της πρωτοβουλία, ξαφνιάζοντας τον πολιτικό και διπλωματικό κόσμο εντός και εκτός Ελλάδας, έγινε για εκείνη σκοπός ζωής, για τον οποίο αγωνίστηκε με πάθος μέχρι το τέλος. Συνήθιζε να λέει: «Κι αν έχω πεθάνει, όταν επιστρέψουν τα Μάρμαρα, θα ξαναγυρίσω». «Κι ήταν ικανή να το κάνει», λέει χαρακτηριστικά η αγαπημένη φίλη της, Άλκη Ζέη.
Έζησε συγκινητικές στιγμές θαυμασμού και μοναδικές εκδηλώσεις αγάπης από τον απλό κόσμο, που την αποκαλούσε χαρακτηριστικά «η Μελίνα μας», από την πρώτη στιγμή που επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την πτώση της Χούντας και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της. Ως η μακροβιότερη υπουργός Πολιτισμού, άφησε πίσω της σπουδαίο έργο, που φέρει την προσωπική σφραγίδα της.
Η Μελίνα γνώρισε το θαυμασμό και την παγκόσμια καταξίωση. Ο διεθνής Τύπος την πολιορκούσε, ενώ μπορούσε εύκολα να συνομιλεί με τους σημαντικότερους ξένους ηγέτες. Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα την αντιμετώπιζαν συχνά με δυσπιστία. Η μεγαλύτερη πικρία της ήταν ότι δεν κατάφερε να κερδίσει τη δημαρχία της Αθήνας, της πόλης που λάτρευε. Κι αυτή την ήττα, όμως, την αντιμετώπισε με αξιοπρέπεια. Με την ίδια αξιοπρέπεια που αντιμετώπιζε τη ζωή, στάθηκε και απέναντι στο θάνατο.
Για τους αγώνες και τις διεκδικήσεις της, τις σκέψεις και τις επιθυμίες, μιας από τις πιο σημαντικές Ελληνίδες, μιλούν φίλοι και συνεργάτες της: η συγγραφέας Άλκη Ζέη, ο βουλευτής και πρώην υπουργός Κώστας Σκανδαλίδης, ο δημοσιογράφος Γιώργος Βότσης, ο πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης, Δημήτρης Παντερμαλής, ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φενέκ Μικελίδης, ο ηθοποιός Γιάννης Φέρτης και ο πρόεδρος του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, Χριστόφορος Αργυρόπουλος.
.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=mCEJZ7reYjo&w=711&h=400]
.
Παρουσίαση: Έλενα Κατρίτση
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Μελίνα Μερκούρη
Ο Λάκης Λαζόπουλος ταξιδεύει στον κόσμο της Μελίνας, από τα παιδικά της χρόνια στην Αθήνα της δεκαετίας του ’20, μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής της, στο τέταρτο επεισόδιο της σειράς “Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης”.
Η Μελίνα Μερκούρη, η γυναίκα που με την αντισυμβατική ζωή της έγινε το σύμβολο της γυναικείας ελευθερίας. Η ηθοποιός που με την εντυπωσιακή παρουσία της άφησε ανεξίτηλη σφραγίδα στο ελληνικό θέατρο και στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Η πολιτικός που με τους αγώνες και τις πρωτοποριακές της ιδέες, πρωταγωνίστησε στην νεότερη ελληνική ιστορία.
Μέσα από ένα πλούσιο αρχειακό υλικό, αλλά και με αφηγήσεις ανθρώπων που τη γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί της, παρουσιάζονται οι μορφές και τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή της Μελίνας. Μεταξύ τους, ο αγαπημένος της παππούς και δήμαρχος της Αθήνας, Σπύρος Μερκούρης που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή της.
Μιλούν άνθρωποι που την έζησαν από κοντά, στενοί φίλοι και συνεργάτες της στην τέχνη και στην πολιτική όπως ο Μιχάλης Κακογιάννης, ο Κώστας Γαβράς, η ενδυματολόγος και καλή της φίλη Ντένυ Βαχλιώτη, (που λίγους μήνες μετά τη συνέντευξη μαζί της έφυγε απο τη ζωή) ο στενός της συνεργάτης στο Υπουργείο Πολιτισμού Μάνος Ζαχαρίας και ο αδελφός της Σπύρος Μερκούρης.
.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=KndwhYz4ONQ&w=622&h=400]
.