Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία και τους επίσημους αριθμούς που δημοσιοποιεί, η Τουρκία όντως έχει δεχτεί από το 2011 και την έναρξη του εμφυλίου μέχρι σήμερα, 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες – ΟΜΩΣ, δεν έμειναν στο έδαφός της, αλλά επιχείρησαν να βγουν από τα τουρκικά σύνορα, είτε από τις χερσαίες οδούς των Βαλκανίων είτε διά θαλάσσης, για το ταξίδι στο ευρωπαϊκό όνειρο.
Από τότε που ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία το 2011, τα νούμερα που ακούμε σε σχέση με το πόσοι άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί, πόσοι έχουν σκοτωθεί εντός της εμπόλεμης ζώνης, πόσοι έχασαν τις ζωές τους στο ταξίδι προς την προσφυγιά σε γη και θάλασσες και πόσοι τελικά φιλοξενούνται σε μια ξένη χώρα, ποικίλλουν, τόσο που κινδυνεύουμε να χάσουμε τον λογαριασμό του πραγματικού πληθυσμού των Σύρων.
Ο πόλεμος διαρκεί εδώ και 9 χρόνια, και εκείνος που δείχνει να αποκλίνει σε μεγάλο βαθμό από τους επίσημους υπολογισμούς, σε σχέση με τις υπόλοιπες αναφορές αρχηγών κρατών, είναι ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Είναι προφανές ότι ο νεοσουλτάνος παρουσιάζει τη δική του εκδοχή στην κοινή γνώμη της χώρας του όχι μόνο για την πολιτική κατάσταση, αλλά και για στατιστικά στοιχεία περί προσφύγων που κατέληξαν και παρέμειναν στην Τουρκία.
Βεβαίως με την τακτική αυτή καταφέρνει να χειραγωγεί την κοινή γνώμη εντός της Τουρκίας, αλλά και να δίνει επιχειρήματα σε όσους για άλλους, εξίσου αλλότριους λόγους, θέλουν να «δικαιολογήσουν» την τουρκική επιχείρηση εκμετάλλευσης ανθρώπων για να ασκήσει πιέσεις προς την Ευρώπη. Άλλωστε, σύμφωνα με την ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης «Al-Monitor», τα νούμερα που πολλές φορές παρουσιάζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα.
Πόσους πρόσφυγες από τη Συρία έχει η Τουρκία;
Ο Ερντογάν χρηματοδοτείται από την ΕΕ και μάλιστα αδρά, αν και ζητεί περισσότερα χρήματα, για να διατηρήσει και να διαχειριστεί εντός της τουρκικής επικράτειας 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία. Αυτός ο αριθμός έχει εμπεδωθεί για τα καλά από την κοινή γνώμη, ενώ ανοιχτά δεν έχει αμφισβητηθεί από κανένα κράτος μέλος της ΕΕ. Πρόσφατα μάλιστα ο Ταγίπ Ερντογάν στρογγυλοποίησε τον αριθμό των προσφύγων που φιλοξενεί σε 4 εκατομμύρια ανθρώπους από τη Συρία.
Σύμφωνα, ωστόσο, με τη Διεθνή Αμνηστία και τους επίσημους αριθμούς που δημοσιοποιεί η Τουρκία όντως έχει δεχτεί από το 2011 και την έναρξη του εμφυλίου μέχρι σήμερα, 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες, οι οποίοι όμως δεν έμειναν στο έδαφός της, αλλά επιχείρησαν να βγουν από τα τουρκικά σύνορα, είτε από τις χερσαίες οδούς των Βαλκανίων, είτε διά θαλάσσης, για το ταξίδι στο ευρωπαϊκό όνειρο.
Η Τουρκία, γράφει σε ειδική έκθεση η Διεθνής Αμνηστία, δεν κατέγραψε ποτέ τον αριθμό των προσφύγων που βγήκαν από τα σύνορα, ή τουλάχιστον ακόμη κι αν τον γνωρίζει – που είναι πολύ πιθανό – δεν τον παρέδωσε ποτέ στις διεθνείς οργανώσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Σύμφωνα δε με το Κέντρο για τη Διεύρυνση και τη Μετανάστευση του Βερολίνου, η Τουρκία αυτήν τη στιγμή φιλοξενεί 2.7 εκατ. πρόσφυγες. Ο αριθμός αυτός είναι σαφώς μικρότερος από εκείνον που επικαλείται ο Τούρκος Πρόεδρος. Πρόκειται για σχεδόν 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους.
Ο πληθυσμός της Συρίας πριν και μετά το 2011
Σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή, ο πληθυσμός της Συρίας πριν από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου το 2011 προσέγγιζε τα 23 εκατομμύρια. Από αυτούς το 7% ήταν Κούρδοι, οι οποίοι δεν έγιναν ποτέ δεκτοί ως πρόσφυγες στην Τουρκία. Από τις προσφυγικές ροές που δέχτηκε η Τουρκία στο έδαφός της εξαιρούνται επίσης οι Χριστιανοί, οι οποίοι αποτελούσαν το 10% του συνολικού πληθυσμού της Τουρκίας.
Από την άλλοι οι Τουρκομάνοι που μετακινήθηκαν στην Τουρκία, ως πρόσφυγες, αποτελούν το 3% του συριακού πληθυσμού, ωστόσο εκτιμάται πως δεν μετακινήθηκαν προς της Ευρώπη, καθώς αποτελούν ισχυρό εργαλείο για τους σχεδιασμούς του Τούρκου Προέδρου να δημιουργήσει στα σύνορα μια νέα «Αλεξανδρέττα».
Το 74% είναι σουνίτες μουσουλμάνοι και το υπόλοιπο μέρος ανήκει σε άλλες θρησκείες ή ισλαμικά δόγματα.
Η Διεθνής Αμνηστία υπολογίζει πως ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 370.000 ανθρώπους, ενώ κάποιες διεθνείς οργανώσεις ανεβάζουν τον αριθμό σε 500.000. Αυτοί είναι οι νεκροί εντός του συριακού εδάφους.
Τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν ότι, για να γλιτώσουν από την εμπόλεμη βία, 4 εκατομμύρια πολίτες της Συρίας – συνολικά – έχουν εγκαταλείψει τη χώρα καταφεύγοντας στις γειτονικές χώρες, Ιορδανία, Ιράκ, τον Λίβανο, την Τουρκία και από εκεί στην Ελλάδα, την Κύπρο και την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επίσης, τουλάχιστον 7,6 εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί εντός της Συρίας.
Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη αναφορά ο πληθυσμός της Συρίας ανέρχεται σήμερα στα 17.070.135 κατοίκους.
Κενό και στα χρήματα
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιχειρώντας να ασκήσει πολυεπίπεδη πίεση στην ΕΕ, ισχυρίζεται πως έχει ξοδέψει 36 δισεκατομμύρια ευρώ για τη διαχείριση των προσφύγων. Σύμφωνα ωστόσο με τον Μουσταφά Σονμέζ, Τούρκο οικονομολόγο, ο οποίος αρθρογραφεί στο «Al-Monitor», έχει υπολογίσει ότι η Τουρκία έχει ξοδέψει περίπου 21 δισεκατομμύρια ευρώ. Απόκλιση 15 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα ισχυριζόμενα του Τούρκου Προέδρου.
Μαρίνα Χατζηκώστα
simerini