Ποια ήταν πρώτη πολεμική αεροπορία του κόσμου;

Το Γαλλικό Αεροστατικό Σώμα ή Λόχος Αεροναυτών (γαλλικά: compagnie d’aérostiers‎) αποτέλεσε την πρώτη πολεμική αεροπορία του κόσμου, έχοντας ιδρυθεί το 1794 χρησιμοποιώντας αερόστατα, κυρίως για αναγνώριση.

Έγιναν πολυάριθμες προτάσεις σχετικά με την χρήση αεροστάτων κατά τους Γαλλικούς Επαναστατικούς Πολέμους και το 1793 η Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας άρχισε να διερευνά αυτό το ενδεχόμενο αυτό. Οι αρχικές δοκιμές μοντέλων αεροπλοίων αποδείχθηκαν ανεπαρκείς.
Ωστόσο, τα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν κοντά στο Παλάτι του Κεραμεικού από τον Σεπτέμβριο έως τον Οκτώβριο του 1793 για την παρασκευή του απαραίτητου υδρογόνου, χωρίς την χρήση θειικού οξέος στο οποίο υπήρχαν ελλείψεις, ήταν επιτυχημένα, έχοντας ως αποτέλεσμα την παρασκευή πάνω από 20 κυβικών μέτρων υδρογόνου. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να χρησιμοποιήσει αυτή τη τεχνική για την πραγματοποίηση αιωρήσεων σε προσδεμένα αερόστατα.
Στο τέλος Οκτωβρίου 1793, ο χημικός Ζαν-Μαρί-Ζοζέφ Κουτέλ και ο βοηθός του, μηχανικός Νικολά Λομόντ, εστάλησαν στο Στρατό του Βορρά, με το ποσό των 50.000 λιρών για να αποκτήσουν εξοπλισμό. Έλαβαν μια επιστολή από τον Λαζάρ Καρνό η οποία τους επαινούσε στον Στρατηγό Ζαν-Μπατίστ Ζουρντάν και τον εντολοδόχο Ερνέστ Ντομινίκ Φρανσουά Ζοζέφ Ντουκενουά, τους οποίους ενημέρωνε πως «ο Πολίτης Κουτέλ δεν είναι τσαρλατάνος». Όμως, κατά την άφιξη τους, ο Ζουρντάν γελοιοποίησε το έργο, διατάζοντας τον Κουτέλ να επιστρέψει στο Παρίσι, με το μήνυμα πως αναμενόταν Αυστριακή επίθεση, και αυτό που χρειαζόταν ήταν ένα τάγμα, και όχι ένα αερόστατο.
Σχηματισμός
Πίσω στο Παρίσι, η Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας διέταξε την πραγματοποίηση περισσότερων δοκιμών σχετικά με την τεχνολογία των αεροστάτων, στο Κάστρο του Μεντόν, όπου ιδρύθηκε το Κέντρο Αεροστατικής Ανάπτυξης. Ο Νικολά-Ζακ Κοντέ ηγήθηκε της έρευνας, τελειοποιώντας τα σχέδια και τα υλικά των αεροστάτων, και επίσης βελτίωσε την διαδικασία παρασκευής υδρογόνου.
Η έρευνα αποκορυφώθηκε με μια σειρά απογειώσεων, οι οποίες παρακολουθήθηκαν από ηγετικές μορφές της Επιτροπής, που ενέκριναν την Πράξη δημιουργίας του Αεροστατικού Σώματος στις 2 Απριλίου 1794. Το σώμα αποτελούνταν από έναν διοικητή και έναν υπολοχαγό, έναν επιλοχία και έναν λοχία, δύο δεκανείς και είκοσι στρατιώτες. Όλοι τους χρειαζόταν να έχουν ικανότητες σχετικά με την αεροστατική, όπως χημεία ή ξυλουργική.
Η Πράξη δημιουργίας του σώματος προέβλεπε τρεις δραστηριότητες: αναγνώριση, σηματοδότηση και διανομή προπαγάνδας. Ο Κουτέλ έγινε διοικητής και ο Λομόντ υπολοχαγός.
Μάχη του Φλερύς
Τον Μάιο του 1794, τα νέα σώματα ενσωματώθηκαν στα στρατεύματα του Ζουρντάν στο Μωμπέρζ, φέρνοντας μαζί τους ένα αερόστατο, το L’Entreprenant. Ξεκίνησαν με την κατασκευή ενός κλιβάνου, και συνέχισαν με την εξαγωγή υδρογόνου.
Η πρώτη στρατιωτική χρήση αεροστάτου έγινε στις 2 Ιουνίου, όταν χρησιμοποιήθηκε για αναγνώριση κατά την διάρκεια βομβαρδισμού του εχθρού.
Στις 22 Ιουνίου, το σώμα έλαβε διαταγές για να μεταφέρει το αερόστατο στην πεδιάδα του Φλερύς, μπροστά από τα Αυστριακά στρατεύματα στο Σαρλερουά. Αυτό έγινε με την συνεισφορά είκοσι στρατιωτών οι οποίοι έσυραν το φουσκωμένο αερόστατο σε απόσταση 48 χιλιομέτρων (30 μιλίων). Τις τρεις επόμενες ημέρες, αξιωματικός απογειωνόταν για να πραγματοποιήσει επιπλέον παρατηρήσεις.
Στις 26 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε η Μάχη του Φλερύς, και το αερόστατο παρέμεινε στον αέρα για εννέα ώρες, κατά τις οποίες οι Κουτέλ και Αντουάν Μορλό κρατούσαν σημειώσεις για τις κινήσεις του Αυστριακού Στρατού, τις οποίες έριχναν στο έδαφος για να τις συλλέξει ο Γαλλικός Στρατός, ενώ επίσης έστελναν κωδικοποιημένα μηνύματα με την χρήση σηματοφόρου.
Οι Γάλλοι επικράτησαν στην Μάχη του Φλωρούς, αλλά οι αναφορές για την χρησιμότητα του σώματος αεροστάτων διέφεραν. Ο Λουί-Μπερνάρ Γκιτόν ντε Μορβώ, ο οποίος ήταν παρών στη μάχη, το υποστήριζε ισχυρά, αλλά ο Ζουρντάν θεωρούσε πως η συμβολή του ήταν ελάχιστη. Ο Γκιτόν είχε ήδη επιβλέψει την κατασκευή ενός κυλλινδρικού αεροστάτου, του Martial, στο Μεντόν, το οποίο παραχωρήθηκε στο σώμα μετά τη μάχη, αλλά αποδείχθηκε ασταθές στην χρήση. Το σώμα ακολούθησε τον Στρατό του Βορρά στο Βέλγιο και ήταν παρόν στις μάχες σε Λιέγη και Βρυξέλλες, αν και δεν δραστηριοποιήθηκε. Με τον χειμώνα να πλησιάζει, κατασκευάστηκε αμαξοστάσιο αεροστάτων στο Μπορσέτ κοντά στο Άαχεν.
Δεύτερος λόχος
Στις 23 Ιουνίου, εγκρίθηκε Πράξη με την οποία δημιουργούνταν δεύτερος λόχος αεροστάτων, ο οποίος θα εκπαιδευόταν από τον Κοντέ στο Μεντόν. Κατείχε δύο νέα αερόστατα, τα Hercule και L’Intrépide και τον Μάρτιο του 1795, προσχώρησε στον Στρατό του Ρήνου. Ο Κουτέλ ανακλήθηκε ώστε να τεθεί επικεφαλής στο νέο λόχο, ο Λομόντ προωθήθηκε στη θέση του διοικητή του πρώτου λόχου, ενώ ο Κοντέ παρέμεινε στο Μεντόν. Τον Οκτώβριο, τέθηκε επικεφαλής μιας νέας σχολής αεροστατικής, όπου εκπαιδευόταν οι στρατιώτες αντικατάστασης των δύο λόχων.
Ο δεύτερος λόχος πραγματοποίησε απογειώσεις στη Μάχη του Μάιντς, ενώ δραστηριοποιήθηκε επίσης και κατά την εκκένωση του Μάνχαϊμ. Για τον χειμώνα εγκατέστησαν βάση στο Φράνκχαϊμ, έπειτα ακολούθησαν τον Στρατό βόρεια και πραγματοποίησαν παρατηρήσεις σε Στουτγκάρδη, Ράστατ και Ντόναουβερτ.
Πτώση και διάλυση
Την ίδια στιγμή, το 1795, ο πρώτος λόχος μεταφέρθηκε στον Στρατό του Σαμπρ-ε-Μεζ, ο οποίος πλέον βρισκόταν υπό την ηγεσία του Ζουρντάν. Δεν ενεπλάκησαν άμεσα σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, αλλά ο Ζουρντάν εμφανίζεται να συμπαθεί πλέον τους αεροστατιστές, τυπώνοντας επίσημα έντυπα αλληλογραφίας τα οποία αναπαριστούσαν ένα αερόστατο πάνω από τον στρατό του.
Τον Σεπτέμβριο του 1796, βρισκόταν στη Μάχη του Βύρτσμπουργκ όπου ο Γαλλικός Στρατός ηττήθηκε, και ολόκληρος ο λόχος μαζί με το αερόστατο L’Intrépide αιχμαλωτίστηκαν. Το αερόστατο βρίσκεται πλέον στο Μουσείο Στρατιωτικής Ιστορίας της Βιέννης.
Μετά την καταστροφή αυτή, ο δεύτερος λόχος προσχώρησε στον ανασχηματισμένο Στρατό του Σαμπρ-ε-Μεζ. Ο Κουτέλ αποσύρθηκε στο Μεντόν, καταβλήθηκε από πυρετό, και ο νέος διοικητής Ντελωναί δεν μπορούσε να εργαστεί με το νέο Στρατηγό Λαζάρ Ος, ο οποίος αρνήθηκε να τους επιτρέψει να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα.
Ο πρώτος λόχος καταργήθηκε τον Απρίλιο του 1797, σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης του Λεόμπεν και ζήτησε την επανένταξη του Κουτέλ ως διοικητή. Η απαίτηση αυτή εγκρίθηκε, ο Κουτέλ έγινε συνταγματάρχης, ενώ ο Λομόντ προήχθη στη θέση του ταγματάρχη και του επετράπη να μείνει δεύτερος στη τάξη διοίκησης. Το 1798, ο λόχος συμμετείχε στην Εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο. Κατά την άφιξη τους, αποφάσισαν να αφήσουν αρχικά τον εξοπλισμό του αεροστάτου στο πλοίο τους. Το πλοίο καταστράφηκε κατά τη Ναυμαχία του Νείλου, και ο λόχος ανέλαβε άλλα καθήκοντα. Είχαν την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν μερικές επιδείξες με πιο βασικά αερόστατα για λόγους αναψυχής.
Στις 15 Ιανουαρίου 1799, το Διευθυντήριο ενέκρινε πράξη με την οποία διαλυόταν το σώμα αεροστάτων. Ο δεύτερος λόχος διαλύθηκε άμεσα, αλλά ο πρώτος επιχειρούσε ακόμη στην Αίγυπτο και παρέμεινε σε υπηρεσία μέχρι την επιστροφή του στην Γαλλία το 1802.
wikipedia