Ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στο διάγγελμα που απηύθυνε στον ρωσικό λαό για παράταση της καραντίνας στη χώρα, προσπάθησε να αιτιολογήσει την απόφασή του χρησιμοποιώντας παραδείγματα από την Αρχαία Σπάρτη.
Συγκεκριμένα είπε :«Λένε ότι στην αρχαία Σπάρτη, άρρωστα, ανάπηρα παιδιά πετάγονταν από την κορυφή του Ταϋγέτου. Σήμερα, ιστορικοί και αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι αυτό είναι μόνο ένας θρύλος, ένας μύθος. Γνωρίζουμε όμως ότι η κοινωνία της Σπάρτης χτίστηκε πράγματι σε μια άκαμπτη τάξη. Ωστόσο, αυτό δεν βοήθησε» σημείωσε αρχικά και πρόσθεσε: «Μάλιστα, γίνεται αναφορά πως η φυλή των Σπαρτιατών εγκατέλειπε τους ηλικιωμένους, οι οποίοι αντιμετωπίζονταν σαν βάρος. Τα ίδια τους τα παιδιά τους άφηναν λίγο φαγητό και τους εγκατέλειπαν, αφήνοντάς τους να πεθάνουν και να φαγωθούν από άγρια ζώα. Υπάρχει ένας θρύλος ενός ηλικιωμένου που τον εγκατέλειψαν και εκείνος πίστευε και ήλπιζε πως οι γιοι του θα επέστρεφαν να τον πάρουν. Μπορείτε να φανταστείτε τους εαυτούς σας να κάνετε με τους γονείς μας, με τους παππούδες μας, κάτι τέτοιο; Δεν θα το πιστέψω ποτέ. Αυτό δεν είναι στο DNA μας. Επειδή μεγαλώσαμε από τους προγόνους μας με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Με τις αξίες της αμοιβαίας βοήθειας, της αλληλεγγύης, η Ρωσία έχει ζήσει χίλια χρόνια. Και σήμερα είναι ο κύριος πυλώνας της πολιτείας μας».
Ο Δήμαρχος Σπάρτης, κ. Πέτρος Δούκας, αντιδρώντας στα λεγόμενα αυτά, απέστειλε αναλυτική επιστολή την οποία σας παραθέτουμε παρακάτω:
Εξοχότατε,
Αγαπητέ Πρόεδρε,
Αγαπητέ Vladimir
Εύχομαι αυτή η Επιστολή μου να σας βρίσκει καλά!
Δράττομαι της ευκαιρίας να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα για τη Σπάρτη και να σας ζητήσω να αποδεχθείτε την πρόσκληση του Δήμου Σπάρτης, να επισκεφθείτε τη σπουδαία πόλη μας, μαζί με τους φίλους και τους συνεργάτες σας, ως καλεσμένοι μας ώστε να απολαύσετε τη φιλοξενία μας και να πάρετε μια γεύση από την ιστορία μας!
Η πόλη της Σπάρτης, ήταν η πρώτη δημοκρατία με ένα πολύ προοδευτικό ‘συνδυαστικό’ ρεπουμπλικανικού-τύπου σύνταγμα.
Και με τη λέξη συνδυαστικό εννοώ πως το δημοκρατικό καθεστώς της εξασφάλιζε τη συμμετοχή στα κοινά όλων των κοινωνικών τάξεων και όχι μόνο μιας πλειοψηφίας!
Η πολιτική κληρονομιά του ‘Δυτικού κόσμου’, το Ρωμαϊκό και Αμερικάνικο σύνταγμα, αλλά και το πολιτικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου με τη συνταγματική Μοναρχία, τη Βουλή των Λόρδων, τη Βουλή των κοινοτήτων και το άγραφο σύνταγμα, όλα παρουσιάζουν μεγάλες ομοιότητες με το άγραφο Σύνταγμα του Λυκούργου, που εφαρμοζόταν στην Σπάρτη από το 830 π.Χ!
Όσον αφορά τη φροντίδα προς τα παιδιά και τους ηλικιωμένους:
Όλα τα παιδιά των Σπαρτιατών από την ηλικία των 7 ετών λάμβαναν την ίδια δημόσια εκπαίδευση (βασικά μαθηματικά, γραμματική και διάβασμα, μουσική, χορό, γυμναστική και στρατιωτικές ασκήσεις), έτσι ώστε να είναι έτοιμα να υπερασπιστούν την ελευθερία τους αλλά και την πόλη τους από κάθε μορφή τυραννίας και από ξένους εισβολείς.
Όσον αφορά τους ηλικιωμένους, η Σπάρτη φημιζόταν για τον σεβασμό της προς αυτούς.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Πλούταρχο, όταν ένας ηλικιωμένος εισήλθε στο Στάδιο της Ολυμπίας, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων, έψαχνε να βρει θέση αλλά δεν μπορούσε. Τότε, όλοι οι νεαροί Σπαρτιάτες, σηκώθηκαν όρθιοι και πρόσφεραν στον ηλικιωμένο τη θέση τους ώστε να καθίσει. Όταν το είδαν αυτό, όλοι οι υπόλοιποι θεατές, άρχισαν να επευφημούν τους Σπαρτιάτες και κάποιος αναφώνησε : ‘όλοι γνωρίζαμε τι ήταν σωστό να κάνουμε, αλλά μόνο οι Σπαρτιάτες το εφήρμοσαν’!
Κάτι παρόμοιο διαδραματίστηκε και στην πόλη της Αθήνας κατά τη διάρκεια των «Παναθήναιων». Πάλι μόνο οι Σπαρτιάτες πρόσφεραν τις θέσεις τους. Και ξανά τους επευφήμησαν με κάποιον να σημειώνει: ‘Φαίνεται πως όλοι γνωρίζουμε τι είναι σωστό, αλλά δεν το εφαρμόζουμε.’ [Από το βιβλίο του Πλούταρχου, ‘Οι αξιοσημείωτοι λόγοι αγνώστων Σπαρτιατών’ 55, επίσης αναφορές έχουν γίνει από τον Ηρόδοτο 2.80 και τον Ξενοφώντα, Λακεδ. Πολιτ. 6.1-4]]
Οι ηλικιωμένοι στην Σπάρτη, είχαν το δικαίωμα να επιπλήξουν κάθε νεαρό του οποίου η συμπεριφορά παρέκλινε, με οποιοδήποτε τρόπο. [Πλουτ. Λακ. Αρχ. Επιτηδ. 8, 9, 10]
Το πιο σημαντικό όμως είναι πως το κυριότερο νομοθετικό όργανο της πόλης της Σπάρτης ήταν η Γερουσία (το Συμβούλιο των Ηλικιωμένων)! Για να εκλεγείς δια βίου Γερουσιαστής από την Απέλλα, τη συνέλευση του λαού, έπρεπε να είσαι άνω των 60 ετών!
Αναφορικά με τον Καιάδα, την αβυσσώδη σπηλιά, όπου οι πρόγονοί μας λέγεται ότι έριχναν τα πολύ καχεκτικά και άρρωστα μωρά, που δεν θα μπορούσαν να αυτοσυντηρηθούν, αυτό μάλλον είναι ένας μύθος, καθώς δεν υπάρχουν αντίστοιχα αρχαιολογικά ευρήματα ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία!
Πιθανότατα, ήταν το μέρος όπου εκτελούσαν κάποιους αιχμαλώτους των Μεσσηνιακών Πολέμων, ή τους πολύ σκληρούς εγκληματίες, προδότες κλπ.
Όσον αφορά το σήμερα: Υλοποιούμε στο Δήμο μας το πρόγραμμα «Κανένας Σπαρτιάτης χωρίς φαγητό, στέγη, ή φάρμακα».
Διανέμουμε κατ’ οίκον τροφή και φάρμακα σε όσους ηλικιωμένους έχουν ανάγκη, ενώ έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε τον αριθμό των κρουσμάτων του κορωνοϊού στο μηδέν!
Εξοχότατε,
Η Σπάρτη ήταν η πρώτη πόλη στην ιστορία της ανθρωπότητας που υιοθέτησε σύνταγμα και που στο σύνταγμά της, το ανώτατο όργανο ορίστηκε να είναι η Απέλλα, η γενική συνέλευση του λαού!
Η εξουσία της ασκείτο από:
1. Τη γενική συνέλευση των πολιτών της
2. Τους πέντε έφορους (επίτροπους) οι οποίοι ήταν εκλεγμένοι -μάλλον με κλήρωση- μεταξύ των απλών πολιτών της Σπάρτης και οι οποίοι τους εκπροσωπούσαν.
Η διάρκεια της θητείας τους ήταν ένας χρόνος και κατείχαν πολύ εκτεταμένες αστικές και εκτελεστικές εξουσίες.
3. Τους 28 Γερουσιαστές που εκλέγονταν από τη γενική συνέλευση των πολιτών
4. Τους δυο βασιλιάδες που προέρχονταν από τους δυο βασιλικούς οίκους της Σπάρτης, οι οποίοι έλεγχαν ο ένας τον άλλον και των οποίων η στέψη έπρεπε να εγκριθεί από τη Γερουσία, τους Έφορους και την Απέλλα μόνο σε περιπτώσεις ειδικών αμφισβητήσεων της νομιμότητας της διαδοχής.
Οι βασιλιάδες ασκούσαν την εξουσία του αρχιστράτηγου μόνο σε καιρό πολέμου.
Ο πόλεμος όμως ήταν ένα ζήτημα που αποφάσιζε η συνέλευση των πολιτών και οι έφοροι και όχι κάποια στρατιωτική ελίτ ή χούντα.
Ναι, οι Σπαρτιάτες δεν φημίζονταν για τους γραπτούς ή προφορικούς τους λόγους, ούτε για το χτίσιμο σπουδαίων οικοδομημάτων, αλλά κατάφεραν να κρατήσουν την πόλη τους, δημοκρατική και ελεύθερη για περίπου 6 αιώνες.
Η Σπάρτη ήταν η μόνη πόλη και η μόνη πολιτεία, που το σύνταγμά της κατάφερε να διασφαλίσει ομαλές διαδοχές στην εξουσία χωρίς δολοφονίες και πραξικοπήματα και η μόνη πολιτεία που πρόσφερε δωρεάν δημόσια παιδεία και εκπαίδευση.
Εξοχότατε,
Ελπίζουμε να καταφέρετε να επισκεφτείτε πολύ σύντομα την Σπάρτη και τη μοναδική και μεγαλοπρεπή Βυζαντινή Καστροπολιτεία του Μυστρά, με τις όμορφες βυζαντινές εκκλησίες!
Με τις καλύτερες ευχές μου
Πέτρος Γ. Δούκας
Δήμαρχος Σπάρτης
Your Excellency,
Dear President
Dear Vladimir
Hope this email finds you well!
Please allow me to take this opportunity to clarify some issues about Sparta, and to ask you to accept The Δήμος of Sparta invitation to visit our great City with your friends and associates as our guests, and taste our hospitality and history!
Sparta was a citizens’ democracy with a very progressive ‘blended’ constitution!
Blended meaning that it provided republican-type comfort and security and participation to all social classes!
In fact our Western democratic political heritage, the Roman and USA Constitutions, but also the UK political system with its constitutional Monarchy, its House of Lords and its House of Commons and unwritten Constitution, all bear great resemblance to Lycurgus’ (unwritten) Constitution of Sparta (830 BC)!
Sparta was noted for taking care of its children and the elderly!
—All Spartan kids from the age of 7, received the same tough and disciplined public schooling (basic math, grammar and reading, music, dance, gymnastics and military exercises), so they would be ready to defend their freedom and their City from tyranny and foreign invaders!
—Regarding the elderly, Sparta was noted for greatly respecting them!
• According to the historian Plutarch, an elderly man walked into the Stadium in Olympia, where ancient Olympic Games were being held, but could not find a seat! All the young Spartans stood up and offered him their place to sit!
All the other spectators started cheering the Spartans, whereby one noted that, “we all know what is correct and virtuous, but only the Spartans practice it!
Something similar happened in Athens during the Panathinaia – only the Spartans offered their places! The Spartans were cheered and another noted, “we all seem to know what is good, but we don’t practice it”! [from Plutarch, The Remarkable Speeches of some Unknown Spartans, 55 – also at Herodotus 2.80, and Xenophon Lac. 6.1-4]
• The elders in Sparta had the right to reprimand any youth that was misbehaving in any way [Plut. Ancient Customs of Sparta, 8, 9, 10]
• But most importantly, the main legislative body of Sparta, was its Senate, the Council of the Elders, whereby, to be elected by the people’s assembly as senator-for-life you had to be 60-years old or over!
—Regarding Kaiádas, the abysmal cave where our ancestors allegedly threw ill-born babies, it is probably a myth as researchers and archaeologists have not found any evidence of any deformed children being placed there! Possibly it was the place to banish prisoners of the Messinian Wars, or hard-core criminals, traitors, etc.
And today, we still have our City of Sparta program of “no Spartan without food, shelter or medicines”, while providing home delivery of essential items to the elderly and the needy, and doing our best to keep, at least so far, coronavirus incidents at zero!!
-Your Excellency,
Sparta was actually the first-ever constitutional democracy!
Full power primarily rested with:
1. The people’s General Assembly (the Apella)
2. The 5 Ephors (commissioners), who represented the dēmos (the common citizens) of Sparta. The Ephors were chosen by the dēmos (probably by lot, for a single, one-year term only), with overwhelming civil and executive powers,
3. The 28 Senators elected by the people’s Assembly,
4. The hereditary two kings from the two Royal houses of Sparta, who kept watch on each other (checks & balances) and whose coronation, was only subject to approval by the Senate and the ephors and the Apella in very few cases of ‘biological’ dispute, or allegations of treason!
The kings were Commanders-in-Chief, only at times of war, but war was a matter to be decided by the people’s assembly and the 5 ephors, and not by some military elite or junta!
Yes, the Spartans were not prolific writers or speakers, or builders of great edifices, but kept their City free and democratic for about 6 centuries – uninterrupted!
Sparta was the only city and the only State ever, whose constitution managed to ensure normal successions of power with not a single coup d’ état!
It was also the first State ever to offer free public schooling and education!
Your Excellency,
Hope you can visit Sparta and the magnificent Byzantine castle-City of Mystra, with its beautiful byzantine Churches!
Best Regards,
Petros G. Doukas, Ph.D, Econ. NYU
-Mayor of The City of Sparta
-Chairman, The International Chamber of Commerce – Greece
-fm. Member of the Greek Parliament
-fm. Deputy Minister of Finance
-fm. Deputy Minister of Foreign Affairs