Επιχείρηση «Σώστε το ευρώ»

Αν για τους Έλληνες η ευρω-κρίση άρχιζε με το διάγγελμα του Καστελόριζου τον Απρίλιο του 2010, για πολλούς Γερμανούς ορόσημο ήταν οι διαβουλεύσεις στο Γιούρογκρουπ, λίγες μέρες αργότερα. Μία αναδρομή από την FAZ.

«Τον Οκτώβριο του 2009 ο νέος υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Γιώργος Παπακωνσταντίνου ενημέρωνε τους ομολόγους του στην ευρωζώνη ότι η προηγούμενη κυβέρνηση χρησιμοποιούσε παραποιημένα στοιχεία για το χρέος», υπενθυμίζει η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). «Γι αυτό, το έλλειμμα για το 2009 θα ανερχόταν σε ποσοστό 12 με 13% του ΑΕΠ, διπλάσιο από εκείνο που υπολογιζόταν αρχικά. Αργότερα το ποσοστό αναθεωρήθηκε περαιτέρω, για να φτάσει το 15%. Παρότι οι οίκοι αξιολόγησης άρχισαν να υποβαθμίζουν τα ελληνικά ομόλογα, κανείς δεν είχε θορυβηθεί ιδιαιτέρως. Δεν είχε μόνο η Ελλάδα προβλήματα με το χρέος. Πολλά κράτη-μέλη της ευρωζώνης κατέγραφαν υπερβολικά υψηλό έλλειμμα λόγω της ύφεσης που επικρατούσε διεθνώς. Τον Δεκέμβριο οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέκλειαν την παροχή βοήθειας προς την Αθήνα. Τον επόμενο χρόνο ωστόσο, καθώς τα ελληνικά, αλλά και τα πορτογαλικά σπρεντ άρχισαν να παίρνουν την ανιούσα, μία απόπειρα διάσωσης γινόταν όλο και πιο πιθανή».
Η γερμανική εφημερίδα επισημαίνει ότι την 1η Μαΐου του 2010 Γιούρογκρουπ και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αποφάσισαν την παροχή δανείων, ύψους 110 δισεκατομμυρίων ευρώ, στην Αθήνα. Πλην όμως: «Αυτό που επρόκειτο να αποκαταστήσει την ηρεμία κατέληξε στην πιο χαώδη εβδομάδα στην ιστορία του ευρώ. Στο Βερολίνο ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προκαλεί την εντύπωση ότι επίκειται ένα ελληνικό κούρεμα χρέους, το οποίο θα έπληττε και τις γερμανικές τράπεζες. Ο επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ Άξελ Βέμπερ προειδοποιεί την Ομοσπονδιακή Βουλή να μην πυροδοτήσει δημόσια συζήτηση περί κουρέματος, η οποία θα απειλούσε τη σταθερότητα του ευρώ. Στις Βρυξέλλες εκπρόσωποι της ΕΕ κομπάζουν, λέγοντας ότι δεν ευσταθούν οι φήμες για πακέτα διάσωσης της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, τα οποία «πιθανότατα» δεν θα είναι απαραίτητα. Η κακοφωνία προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία στις αγορές, κάθε εβδομάδα ο πανικός εντείνεται».
Κρίσιμη παρέμβαση Ομπάμα το 2010
Όπως επισημαίνει η εφημερίδα της Φρανκφούρτης η κρίση του ευρώ άρχισε να προκαλεί τριγμούς στην άλλη όχθη του Ατλαντικού: «Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα επικοινώνησε με την Άνγκελα Μέρκελ, τον (Νικολά) Σαρκοζί και τα άλλα ‘αφεντικά’, εξορκίζοντάς τους να βάλουν μια τάξη στην ευρωζώνη. Σε διαφορετική περίπτωση, ανέφερε, επίκειται η πλήρης κατάρρευση του παγκοσμίου οικονομικού συστήματος με επιπτώσεις χειρότερες από εκείνες που είχε επιφέρει η χρεοκοπία της Lehman Brothers το 2008. Για πρώτη φορά άρχισε να γίνεται λόγος για έναν απαραίτητο μηχανισμό διάσωσης, δηλαδή για ένα κοινό ταμείο, το οποίο θα στηρίξει τις οικονομικά ασθενέστερες χώρες.
Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί αξιοποίησε την ευκαιρία για να ανακοινώσει, στις 7 Μαΐου, ένα «γαλλικό σχέδιο» για την έκδοση ευρωομολόγων, τα οποία θα χρηματοδοτούσαν τον μηχανισμό διάσωσης, με αποτέλεσμα να προσκρούσει στην αντίσταση της Άνγκελα Μέρκελ. Ωστόσο «μετά από μακρά συζήτηση η Μέρκελ έδωσε τη συγκατάθεσή της σε έναν ‘μηχανισμό σταθεροποίησης’. Την προσεχή Κυριακή οι υπουργοί Οικονομικών επρόκειτο να διευθετήσουν τις λεπτομέρειες. Η καγκελάριος δεν δίνει την καθιερωμένη συνέντευξη τύπου. Εκείνο το βράδυ είχε αναγκαστεί να απεμπολήσει μία σημαντική για τους Γερμανούς αρχή που ίσχυε από την καθιέρωση του ευρώ και προέβλεπε ότι καμία χώρα της ευρωζώνης δεν αναλαμβάνει ευθύνη για τα χρέη των υπολοίπων χωρών».
Αιφινιδιαστική απουσία Σόιμπλε
Μία ακόμη ενδιαφέρουσα υπενθύμιση από την εφημερίδα της Φρανκφούρτης: «Η Μέρκελ είχε βασιστεί στην πεποίθηση ότι την Κυριακή ο Σόιμπλε θα απέτρεπε τη συζήτηση περί ευρωομολόγων. Όταν όμως, το απόγευμα, συναντήθηκαν οι υπουργοί Οικονομικών, ο Γερμανός υπουργός απουσίαζε. Σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή του στις Βρυξέλλες μεταφέρθηκε στην πανεπιστημιακή κλινική της πόλης. Όπως είχε ειπωθεί τότε, εκδήλωσε αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο. Ώρες ολόκληρες πέρασαν μέχρι να φτάσει από τη Δρέσδη ο αντικαταστάτης του, ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ. Τις συζητήσεις διηύθυνε η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ. Οι υπουργοί συνεδρίαζαν υπό πίεση χρόνου, καθώς έπρεπε να καταλήξουν σε ένα συμβιβασμό μέχρι τις 2 το πρωί, την ώρα που θα άνοιγε το χρηματιστήριο στο Τόκιο».
Γιάννης Παπαδημητρίου (FAZ)
DW