Τουρκία, Ελλάδα και Γαλλία συναγωνίζονται για θέση στη μεταπολεμική Συρία

Οι βαθιά ριζωμένες πολιτικές διαμάχες στην Ανατολική Μεσόγειο σχετικά με το φυσικό αέριο και η συνεχιζόμενη ένταση μεταξύ αντιτιθέμενων στρατοπέδων στη Λιβύη, έχουν αναζωογονήσει παλιές αντιπαλότητες στην περιοχή και έχουν σημαντική επίδραση στην κατάσταση στη Συρία.

Ανάλυση της Sinem Cengiz για το Arab News:
Αυτήν την εβδομάδα, η Γαλλία διεξήγαγε συνομιλίες με εκπροσώπους των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία, μια κίνηση που πιθανότατα θα ρίξει αλάτι στις πληγές που προκλήθηκαν από την κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας για τη Λιβύη και τη Συρία. Οι συνομιλίες ήταν μέρος μιας προσπάθειας ενοποίησης των Κούρδων της Συρίας για την προετοιμασία μιας πιθανής ειρηνευτικής διευθέτησης στη χώρα.
Ο ιστότοπος ειδήσεων Rudaw, που εδρεύει στο Ιρακινό Κουρδιστάν, επικαλέστηκε τοπικές πηγές ότι η γαλλική αντιπροσωπεία συναντήθηκε με εκπροσώπους των πλευρών που σχηματίζουν την Κουρδική Εθνική Συμμαχία και στη συνέχεια μέλη του Κόμματος της Δημοκρατικής Ένωσης, το οποίο η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
Αυτές δεν ήταν οι πρώτες συναντήσεις μεταξύ συρο- κουρδικών ομάδων και γαλλικών αντιπροσώπων – η Γαλλία φιλοξένησε συρο-κουρδικές αντιπροσωπείες στο Παρίσι πέρυσι – αλλά οι διχασμένες απόψεις μεταξύ των Κούρδων σχετικά με τη μοίρα του Άσαντ σημαίνει ότι προηγούμενες προσπάθειες διαμεσολάβησης απέτυχαν να προωθήσουν την κουρδική ενότητα.
Σύμφωνα με παρατηρητές, οι πρόσφατες συνομιλίες – που διεξήχθησαν κρυφά χωρίς να εκδίδεται καμία ανακοίνωση – είναι ένα μικρό σημάδι πιθανής επιτυχίας. Εάν η Γαλλία καταφέρει να ενώσει τους Κούρδους, όχι μόνο θα επιδιώξει να χρησιμοποιήσει τον έπαινο που θα λάβει για αυτό το επίτευγμα, για να επηρεάσει πολιτικά τη μεταπολεμική Συρία, αλλά και να αντιμετωπίσει την Τουρκία για την αυξημένη παρουσία της στη Λιβύη.
Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας έγιναν ολοένα και πιο έντονες τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω διαφορετικών πολιτικών στην περιοχή. Η Γαλλία υπήρξε ο πιο σκληρός επικριτής στην ΕΕ για τον ρόλο της Τουρκίας στη Συρία.
Για παράδειγμα, ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν επέκρινε τη στρατιωτική επίθεση που ξεκίνησε η Άγκυρα στη βόρεια Συρία τον Οκτώβριο του 2019. Σε απάντηση, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατηγόρησε τον Μακρόν ότι χρηματοδοτεί την τρομοκρατία. Το 2018, οι Σύριοι Κούρδοι πολιτοφύλακες προέτρεψαν τη Γαλλία να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στη σύγκρουση, με τις γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις να φτάνουν αργότερα σε περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους.
Η Άγκυρα και το Παρίσι διαφωνούν επίσης για τη σύγκρουση στη Λιβύη, όπου υποστηρίζουν διαφορετικές πλευρές. Τον Ιανουάριο, η Άγκυρα και το Παρίσι κατηγόρησαν ο ένας τον άλλον για την αστάθεια στη χώρα.
Η Ελλάδα
Ακριβώς όπως ο ανταγωνισμός μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας στη Λιβύη έχει συνέπειες στη Συρία, το ίδιο ισχύει και για τη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σε μια άλλη Δυτική απόπειρα να κερδίσει θέση στη μεταπολεμική Συρία, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ανακοίνωσε την Τρίτη ότι η Τασία Αθανασίου διορίστηκε ειδικός απεσταλμένος στη χώρα. Υπηρέτησε ως πρεσβευτής στη Δαμασκό από το 2009 έως το 2012, όταν η ελληνική διπλωματική αποστολή τέθηκε σε αναστολή καθώς ξεκίνησε ο πόλεμος.
Το υπουργείο δήλωσε ότι θα είναι υπεύθυνη για την ανθρωπιστική απόκριση της Ελλάδας στη Συρία και θα συντονίσει τη συμμετοχή της χώρας της στη διαδικασία ανοικοδόμησης.
Ο διορισμός της, ο οποίος ερμηνεύτηκε από παρατηρητές ως εξαιρετικά στρατηγικός, αποτελεί ένδειξη ότι η Αθήνα θέλει να ομαλοποιήσει τις σχέσεις πριν από τις συνομιλίες για τη μεταπολεμική Συρία. Και οι δύο χώρες έχουν τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία λόγω διαφορετικών απόψεων για διάφορα θέματα.
Ιστορικά, η Ελλάδα και η Συρία ήταν σε καλές συνθήκες και μάλιστα υπέγραψαν αμυντική συμφωνία το 1993 ως απάντηση στην απειλή της Τουρκίας, όταν η Άγκυρα βρισκόταν στο χείλος του πολέμου και με τους δύο γείτονές της.
Η πρόσφατη ελληνική απόφαση για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων με τη Συρία έρχεται εν μέσω αυξανόμενων τεταμένων σχέσεων μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας για τις ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και την κλιμάκωση των εντάσεων στη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, η κίνηση αναμένεται να ενισχύσει την ισορροπία ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο προς όφελος της Αθήνας.
Η Ελλάδα δεν περιορίζει τη διπλωματική της προσέγγιση στη Συρία. Ελληνικές δυνάμεις ενώθηκαν με γαλλικά και αμερικανικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια μιας κοινής στρατιωτικής άσκησης τον Φεβρουάριο, για παράδειγμα. Η Γαλλία ενίσχυσε περαιτέρω τη στρατιωτική της παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο με την ανάπτυξη του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle ως ένδειξη υποστήριξης της Ελλάδας στη διαμάχη της με την Τουρκία.
Καθώς ευρωπαϊκά κράτη προσπαθούν να βρουν την καλύτερη θέση για τη μεταπολεμική φάση στη Συρία, υπήρξαν αναφορές που υποδηλώνουν ότι η ειρηνευτική διαδικασία της Αστάνα που αφορά τη Ρωσία, την Τουρκία και το Ιράν πλησιάζει σε συναίνεση για την απομάκρυνση από την εξουσία του Μπασάρ Άσαντ και μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, σε αντάλλαγμα για το σχηματισμό μιας μεταβατικής κυβέρνησης που θα περιλαμβάνει εκπροσώπους από την αντιπολίτευση, το καθεστώς και τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις. Αυτές οι αναφορές απορρίφθηκαν, ωστόσο, όπως και ισχυρισμοί ότι το Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων, ένα όργανο κοντά στη ρωσική ηγεσία, είχε δημοσιεύσει μια τέτοια δήλωση σχετικά με την τύχη του Άσαντ.
Είναι λοιπόν σαφές ότι οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην περιοχή έχουν γίνει τόσο περίπλοκες και συνδεδεμένες, που οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο γίνονται αισθητές στη Συρία και το αντίστροφο.
Καθώς τα πνεύματα οξύνονται, διπλωματικές κινήσεις πραγματοποιούνται στο παρασκήνιο καθώς τα αντιμαχόμενα έθνη προσπαθούν να κερδίσουν ό,τι μπορούν το ένα έναντι του άλλου.
Σινέμ Τσενγκίζ
Τουρκάλα πολιτική αναλύτρια που ειδικεύεται στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Μέση Ανατολή.
https://arab.news/5cbdm