Η Μέρκελ «κοίταξε» στον καθρέφτη του Ερντογάν

Όταν τα αυτονόητα, αυτά που ισχύουν σε όλες τις άλλες χώρες, συναντώνται με πολιτικά, στρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα, τότε για να διασφαλιστούν πρέπει να δοθούν μάχες χαρακωμάτων.

Η Λευκωσία επιδιώκει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη για να αντιμετωπίσει την τουρκική επιθετικότητα, η οποία και ορατή είναι και πολυδιαφημιζόμενη από την πλευρά της κατοχικής δύναμης. Εδώ και μήνες δίνονται μάχες για να περάσει η Ε.Ε. από τη φραστική στήριξη, που κάποτε εμπεριέχει και αμφιλεγόμενες διατυπώσεις, στα μέτρα, τις κυρώσεις. Μετά από πολλές προσπάθειες, παρεμβάσεις, το υπουργείο Εξωτερικών κατάφερε να υιοθετηθεί νομικό πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Αυτό δεν υλοποιείται με αυτοματισμούς, αλλά σε κάθε στάδιο θα πρέπει να δίνεται και μια μάχη.
Σε σχέση με την τελευταία απόφαση των ΥΠΕΞ της Ε.Ε., σημαντική κρίνεται η αναφορά ότι προϋπόθεση για ενίσχυση του ευρωτουρκικού διαλόγου είναι η άρση των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας στη κυπριακή ΑΟΖ. Την ίδια ώρα, η Ένωση υιοθετεί την πρόσκληση που απηύθυνε η Λευκωσία προς την Άγκυρα για διαπραγμάτευση και οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Πρόταση, που έχει τεθεί και από την Ένωση, πλην όμως έχει απορριφθεί από την τουρκική πλευρά.
Είναι σαφές πως από τη μια κρίνονται σημαντικές οι όποιες αναφορές ενοχλούν την κατοχική δύναμη, την ίδια ωστόσο ώρα, τις πλείστες φορές, κατανοούμε πόσο δύσκολη είναι η προσπάθεια όταν είναι μοναχική. Συγκυριακά και όχι μόνο υπάρχουν κι άλλοι υποστηρικτές, αλλά το πρόβλημα είναι ποιοι είναι απέναντί μας.
Στην προκειμένη περίπτωση είναι η Γερμανία.
Το Βερολίνο, θεωρεί πως χρειάζεται την Τουρκία στον σχεδιασμό για επικράτησή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην επιβολή των πολιτικών του αλλά και ευρύτερα, πέραν από την Ένωση. Η κυβέρνηση Μέρκελ αναζητεί διεύρυνση του «ζωτικού χώρου» της και μπορεί αυτό να το πετύχει σε συνεργασία με το καθεστώς Ερντογάν, που κατάφερε να έχει παρουσία, διά της επεκτατικής του πολιτικής στα Βαλκάνια αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Αφρικής.
Όταν, για παράδειγμα, «φυτρώνουν» στρατιωτικές βάσεις της Τουρκίας σε μακρινές χώρες, η Άγκυρα θεωρείται χρήσιμη για συνεργασίες. Χρήσιμες είναι όσες χώρες έχουν ένα παράλληλο επεκτατικό σχέδιο, ανεξάρτητα εάν για τη Γερμανία προτεραιότητα έχει η οικονομία.
Δεν είναι, πάντως, μόνο η Γερμανία, η οποία ρίχνει γέφυρες συνεργασίας με την Τουρκία. Υπάρχουν κι άλλες χώρες της Ένωσης, όπως βέβαια και οι Ηνωμένες Πολιτείες, που φαίνεται να ενισχύουν τα κανάλια συνεννόησης με την κατοχική Τουρκία.
Είναι σαφές πως όταν διαμορφώνονται τα στρατηγικά ανοίγματα, κυρίως στα ενεργειακά, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλα τα ενδεχόμενα, οι κίνδυνοι. Αρχικά, υπήρξε μια τάση για αναζήτηση συμμαχιών, στις οποίες εναποτέθηκαν όλες οι ελπίδες για υλοποίηση των σχεδιασμών. Κυρίως στις εταιρείες και στα κράτη από τα οποία προέρχονταν. Αυτό δεν θα αργούσε να αποδειχθεί λανθασμένη εκτίμηση. Αυτό θα είχε σημασία εάν προετοιμαζόμαστε και οι ίδιοι ως χώρα. Για παράδειγμα, με την αγορά σκαφών, ως εργαλείο αποτρεπτικής δύναμης. Όχι γιατί θα επιδιώκαμε πόλεμο με την Τουρκία, αλλά η παρουσία τους ενδεχομένως να προκαλούσε παρέμβαση τρίτων για αποφυγή ενδεχόμενου επεισοδίου. Άλλωστε, τέτοιας εμβέλειας σχεδιασμοί πρέπει απαραιτήτως να υποστηρίζονται και εκ των έσω.
Σημαντική θα ήταν και η ελληνική παρουσία. Αυτό κι εάν λειτουργούσε αποτρεπτικά προς την Τουρκία. Η Αθήνα, δυστυχώς, είναι διαχρονικά εγκλωβισμένη στα φοβικά της σύνδρομα. Αιχμάλωτη στην πολιτική του κατευνασμού. Εάν, η Αθήνα αποφάσιζε να είχε παρουσία στην περιοχή μας, αυτό θα λειτουργούσε αποτρεπτικά και για τους όποιους σχεδιασμούς της Άγκυρας. Όπως, για παράδειγμα, στα όσα επιδιώκει με το παράνομο μνημόνιο Τουρκίας και Λιβύης.
Η περιγραφή των δεδομένων, κάποιων κινήσεων δεν οδηγεί, ασφαλώς, σε όσα προτείνουν οι εκφραστές της όποιας λύσης. Δηλαδή, επειδή έγιναν λάθη, υπήρξαν παραλείψεις, η Άγκυρα πιέζει διά της ισχύος για νέα τετελεσμένα, πρέπει να παραδοθούμε στην Τουρκία. Το «δεν βαριέσαι ο Ερντογάν θα κάνει ό,τι θέλει», είναι η συνταγή που σερβίρει η κατοχική δύναμη για να εξασφαλίσει όσα επιδιώκει χωρίς κόπο και κόστος.
Περιθώρια για διαμόρφωση σχεδιασμών σε όλα τα πεδία υπάρχουν. Και διά της αξιοποίησης των διαφορετικών συμφερόντων, που συγκλίνουν με τα δικά μας, αλλά και με την αναθεώρηση εκτιμήσεων πως θα πρέπει να επενδύουμε ΜΟΝΟ στους τρίτους για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική επεκτατική πολιτική. Η στήριξη σε τρίτους είναι σημαντική, φτάνει να δημιουργούμε σε αυτούς πραγματικά συμφέροντα στην περιοχή μας. Θα είναι σημαντική εάν και εμείς θωρακίζουμε την κυριαρχία μας, χρησιμοποιώντας αποτρεπτικά εργαλεία.
Κώστας Βενιζέλος
philenews