Στις 25 Ιανουαρίου 2012 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αναμόρφωση της νομοθεσίας που αφορά στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ισχύουσα νομοθεσία θεσπίστηκε το 1995, πολύ πριν οι Ευρωπαίοι πολίτες αρχίσουν να ζουν δύο ζωές: μια στο Διαδίκτυο (και τις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης) και μια εκτός. Η νέα πρόταση περιλαμβάνει και το δικαίωμα στη λήθη για τους χρήστες του Διαδικτύου. Δείτε πως πως θα επηρεάσει την κοινωνική δικτύωση η πρόταση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, όπως εξηγεί η Επιτροπή.
Ένας Αυστριακός φοιτητής νομικής ζήτησε όλες τις πληροφορίες που διατηρούσε ένας ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με τον ίδιο στο προφίλ του. Το κοινωνικό δίκτυο του έστειλε 1.224 σελίδες πληροφοριών. Σε αυτές περιλαμβάνονταν φωτογραφίες, μηνύματα και αναρτήσεις στη σελίδα του από προηγούμενα χρόνια, κάποιες από τις οποίες πίστευε ότι είχε διαγράψει.
Συνειδητοποίησε ότι ο ιστότοπος συνέλεγε πολύ περισσότερες πληροφορίες για το άτομό του απ’ όσες ο ίδιος πίστευε και ότι πληροφορίες που εκείνος είχε διαγράψει – και τις οποίες δεν χρειαζόταν ο ιστότοπος δικτύωσης – παρέμεναν αποθηκευμένες.
Το γεγονός αντικατοπτρίζει την αίσθηση που έχει η πλειονότητα των χρηστών του Διαδικτύου στην Ευρώπη, αυτό της απώλειας του ελέγχου των δεδομένων τους στο Διαδίκτυο.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,
Το 74% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι η γνωστοποίηση προσωπικών πληροφοριών αποτελεί όλο και περισσότερο μέρος της σύγχρονης ζωής.
Ο σημαντικότερος λόγος γνωστοποίησης είναι η πρόσβαση σε μια διαδικτυακή υπηρεσία, τόσο για τους χρήστες σάιτ κοινωνικής δικτύωσης και ανταλλαγής δεδομένων (61%) όσο και για τους αγοραστές μέσω του διαδικτύου (79%).
Περισσότεροι από τους μισούς χρήστες του διαδικτύου γνωρίζουν τους όρους συλλογής δεδομένων και τις άλλες χρήσεις των δεδομένων τους όταν εγγράφονται σε έναν ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης ή για μια διαδικτυακή υπηρεσία (54%).
Μόλις το ένα τέταρτο των χρηστών κοινωνικών δικτύων (26%) και ακόμη λιγότεροι αγοραστές μέσω του διαδικτύου (18%) αισθάνονται ότι έχουν πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους.
(Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 359, Τάσεις όσον αφορά την προστασία δεδομένων και την ηλεκτρονική ταυτότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση), Ιούνιος 2011
Πώς θα επηρεάσει τα κοινωνικά δίκτυα η μεταρρύθμιση του καθεστώτος προστασίας δεδομένων;
Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για διατήρηση της επαφής με φίλους, συγγενείς και συναδέλφους, αλλά ενέχουν επίσης τον κίνδυνο ότι οι προσωπικές πληροφορίες, οι φωτογραφίες και τα σχόλιά σας μπορεί να δημοσιοποιούνται ευρύτερα απ’ όσο φαντάζεστε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην οικονομική κατάσταση, στη φήμη και στην ψυχολογική κατάσταση ενός ατόμου.
Τι προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Ενισχυμένο Δικαίωμα στη Λήθη
Η Επιτροπή προτείνει ένα ενισχυμένο δικαίωμα στη λήθη, έτσι ώστε, όταν δεν επιθυμείτε πλέον την επεξεργασία των δεδομένων σας και εφόσον δεν συντρέχουν νόμιμοι λόγοι για τη διατήρησή τους από έναν οργανισμό, τα δεδομένα να διαγράφονται από το σύστημά του.
Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας δεδομένων είναι εκείνοι που πρέπει να αποδεικνύουν ότι χρειάζεται να διατηρήσουν τα δεδομένα αντί να πρέπει εσείς να αποδείξετε ότι η συλλογή των δεδομένων σας δεν είναι αναγκαία.
Οι πάροχοι πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αρχή της «προστασίας της ιδιωτικής ζωής εκ κατασκευής», πράγμα που σημαίνει ότι οι προεπιλεγμένες ρυθμίσεις πρέπει να είναι εκείνες που προστατεύουν καλύτερα την ιδιωτική ζωή.
Οι εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να σας ενημερώνουν με όσο το δυνατόν σαφέστερο, κατανοητό και διαφανή τρόπο για το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά δεδομένα σας, έτσι ώστε να είστε σε θέση να αποφασίσετε ποια δεδομένα θα γνωστοποιήσετε.
Οι προτάσεις θα διευκολύνουν την πρόσβασή σας στα δεδομένα σας και θα σας δώσουν δικαίωμα φορητότητας δεδομένων, δηλαδή θα διευκολύνουν τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων από έναν πάροχο υπηρεσιών σε άλλον.
Θα διασφαλίζουν επίσης ότι, όταν οι χρήστες δίνουν τη συγκατάθεσήτους για χρήση των προσωπικών δεδομένων τους από εταιρείες με προσωπικό πάνω από 250 υπαλλήλους, η σύμφωνη αυτή γνώμη θα δίδεται ρητά και με πλήρη επίγνωση των συνεπειών. Έτσι οι χρήστες θα αποκτήσουν τον έλεγχο των δεδομένων τους και παράλληλα θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο διαδικτυακό περιβάλλον.
Ποιες θα είναι οι βασικές αλλαγές;
θα θεσπιστεί το «δικαίωμα στη λήθη» ώστε οι χρήστες να διαχειρίζονται καλύτερα τους κινδύνους που κρύβει το διαδίκτυο για την προστασία δεδομένων. Όταν κάποιος δεν επιθυμεί πλέον την επεξεργασία των δεδομένων του και εφόσον δεν συντρέχουν νόμιμοι λόγοι για τη διατήρησή τους, τα δεδομένα θα διαγράφονται. Οι κανόνες έχουν ως στόχο την ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών και όχι τη διαγραφή γεγονότων του παρελθόντος ή τον περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου.
θα διασφαλιστεί η εύκολη πρόσβασή σας στα δεδομένα σας.
θα διασφαλιστεί το δικαίωμα των ατόμων να μεταφέρουν τα προσωπικά τους δεδομένα ελεύθερα από έναν πάροχο υπηρεσιών σε άλλον (φορητότητα δεδομένων)
θα διασφαλιστεί ότι η συγκατάθεση πρέπει να δίδεται ρητά από τα άτομα όταν αυτή είναι αναγκαία για ορισμένες μορφές επεξεργασίας δεδομένων·
θα αυξηθεί η ευθύνη και η υποχρέωση λογοδοσίας όσων επεξεργάζονται προσωπικά δεδομένα μέσω του διορισμού υπευθύνων προστασίας δεδομένων σε εταιρείες με προσωπικό πάνω από 250 υπαλλήλους, καθώς και μέσω της συμμόρφωσης με τις αρχές «προστασίας της ιδιωτικής ζωής ήδη από τον σχεδιασμό» και «προστασίας της ιδιωτικής ζωής εκ κατασκευής», ώστε να διασφαλίζεται ότι τα άτομα ενημερώνονται με σαφήνεια για τον τρόπο επεξεργασίας των δεδομένων τους.
Γιατί αυτό είναι καλό για την ψηφιακή οικονομία;
Ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των δεδομένων είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης του κοινού στις διαδικτυακές υπηρεσίες και στην ψηφιακή οικονομία εν γένει. Η ανησυχία όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής συγκαταλέγεται στους βασικούς λόγους για τους οποίους ορισμένοι αποφεύγουν την αγορά αγαθών και υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου. Με τον τομέα της τεχνολογίας να συνεισφέρει άμεσα το 20% της συνολικής αύξησης της παραγωγικότητας στην Ευρώπη και με το 40% των συνολικών επενδύσεων να στοχεύουν στον συγκεκριμένο τομέα, η εμπιστοσύνη του κοινού στις διαδικτυακές υπηρεσίες είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης στην ΕΕ.
Η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση της ροής δεδομένων και η εξάπλωση των υπολογιστικών νεφών ενέχει τον κίνδυνο να απολέσουμε τον έλεγχο των διαδικτυακών δεδομένων μας.
Οι νέοι κανόνες θα εξασφαλίσουν στους χρήστες τον έλεγχο των προσωπικών δεδομένων τους και θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη τόσο στα κοινωνικά δίκτυα όσο και στις διαδικτυακές αγορές και την επικοινωνία εν γένει.