BRICS ΚΑΙ ΝΕΑ ΔΙΕΘΝΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Γράφει ο Δρ. Ηλίας Καλλιώρας

Η διεθνής πολιτική οικονομία και η έως τώρα αρχιτεκτονική της αλλάζουν. Η πρωτόγνωρη διεθνής κρίση του μονοσήμαντου καπιταλιστικού συστήματος «γεννά» νέα δεδομένα, οργανώσεις και ισορροπίες. Μια τέτοια άτυπη διακρατική οργάνωση είναι και η λεγόμενη «BRICS» (το ακρώνυμο των 5 χωρών που συμμετέχουν: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική). Η ομάδα των «5» χωρών αντιπροσωπεύει κατά προσέγγιση το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, εκτείνεται σε 5 ηπείρους, καλύπτει το 27% της επιφάνειας των παγκόσμιων εδαφών, παράγει το 22% του ΑΕΠ της υφηλίου και διατηρεί το 85% περίπου των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων.

Αυτή η «διεθνική υπερδύναμη» είχε την 4^η Σύνοδο Κορυφής στο Νέο Δελχί στις 28 και 29 Μαρτίου. Η πρώτη συνάντηση των ηγετών των 5 κρατών-μελών έλαβε χώρα στο Αικατερίνονμπουργκ της Ρωσίας, στις 16 Ιουνίου του 2009. Οι χώρες αυτές εξέδωσαν μάλιστα τότε σχετική δήλωσή τους, κάνοντας λόγο για τη δημιουργία μιας δίκαιης, πιο δημοκρατικής και πολυπολικής παγκόσμιας τάξης. Σήμερα οι «5» φιλοδοξούν να παίξουν έναν πιο διακριτό ρόλο στη διεθνή σκακιέρα και ισορροπία. Ζητούν ενίσχυση της διεθνούς επιρροής τους, αφού στην τελευταία «Διακήρυξη του Δελχί» ασχολήθηκαν με θέματα όπως, η Συρία και το Ιράν, μέχρι την ίδρυση τράπεζας επενδύσεων μεταξύ τους, καθώς και τους τρόπους υποστήριξης της ΕΕ να ξεπεράσει την κρίση της.

Έθεσαν επιπροσθέτως και παραμετροποιημένους στόχους, όπως η αύξηση των εμπορικών συναλλαγών στην Ασία, από το σημερινό 13% στο 50% (το 2015), ή η διευκόλυνση (με επίσημο διακρατικό σύμφωνο) του δανεισμού και των εμπορικών συναλλαγών ανάμεσά τους σε Κινέζικο γιουάν. Μάλιστα, η Αναπτυξιακή Τράπεζα της Κίνας προχώρησε στο να διεθνοποιήσει ακόμη περισσότερο το νόμισμά της, κάνοντας τον δανεισμό σε γιουάν ευκολότερο, κόντρα στο αμερικανικό δολάριο. Ήδη από τον Απρίλιο του 2011, οι εν λόγω χώρες έκαναν γνωστή την πρόθεσή τους να δημιουργήσουν ένα νέο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, «αντίβαρο» των ΗΠΑ (δημιουργία 5 κοινών νομισματικών αποθεμάτων).

Γίνεται υπέρ το δέον σαφές ότι διαμορφώνεται πια μια νέα διεθνής ισορροπία και οικονομική και πολιτική «κουζίνα». Σύμφωνα δε με τον Ρ/Σ «Η Φωνή της Ρωσίας», οι χώρες των BRICS αρχίζουν να ομαδοποιούνται και να βγαίνουν από κοινού και στα διεθνή Χρηματιστήρια και αγορές (πχ., κοινά επενδυτικά προϊόντα, αμοιβαίες ασφαλίσεις κατά κινδύνων). Είναι έτι σε σταθερή πορεία και η ομόφωνη απόφασή τους για την ίδρυση κοινής Κεντρικής Τράπεζας, την οποία θεωρούν δικαιολογημένη, αφού θα τους επιτρέψει να απλοποιήσουν τις μεταξύ τους πληρωμές, προμήθειες, κλπ. Παρά το γεγονός ότι η Ρωσία (δια του επίσημου εκπροσώπου της, του ΥΠΕΞ) διαφωνεί στην «μετεξέλιξη» και την περαιτέρω «μορφοποίηση» του σχήματος των BRICS, εντούτοις, το «αντάρτικο» των «5» προς τις ΗΠΑ και την Δύση είναι εδώ.

Για παράδειγμα, ο Πρόεδρος της Ρωσίας κ. Dmitry Medvedev, δήλωσε πως Μόσχα και Νέο Δελχί έχουν θέσει στόχο-ορίζοντα  τριών ετών, εντός του οποίου οι μεταξύ τους συναλλαγές θα γίνονται σε εθνικά νομίσματα: με ότι αυτό σημαίνει ή συνεπάγεται για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις. Οι 5 χώρες ασκούν «πλέον του δέοντος» πιέσεις σε ΗΠΑ και ΕΕ, ζητώντας μεγαλύτερα προνόμια τόσο στο ΔΝΤ, όσο και στην Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ δεν παραλείπουν να βάλουν στο πολιτικό τραπέζι και την αύξηση των πόρων του ΔΝΤ. Στο Νέο Δελχί έθεσαν ευθέως το θέμα της καλύτερης εκπροσώπησής τους στους διεθνείς οργανισμούς ή, άλλως, της μη συμμετοχής τους στην αύξηση των πόρων του ΔΝΤ.