Τετραμερής συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ένωσης, μεταξύ του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, του Προέδρου του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) Σαρλ Μισέλ, του Προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και του πρωθυπουργού της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν στην Πράγα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η συνθήκη ειρήνης δεν υπογράφηκε. Ωστόσο, σημειώθηκαν σημαντικές επιτυχίες προς την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι αναμφίβολα η αναγνώριση της εδαφικής ακεραιότητας του Αζερμπαϊτζάν από την Αρμενία, γράφει η ‘Καυκάσαμ’.
Τήρηση της Διακήρυξης της Άλμα-Άτα
Μετά την τετραμερή συνάντηση, η δήλωση της Πράγας δημοσιεύτηκε στον επίσημο ιστότοπο του Μεγάρου των Ηλυσίων. Περιγράφονται τα εξής:
1. Στο έγγραφο, τονίστηκε ότι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα του 1991, και ότι και οι δύο πλευρές αναγνώρισαν η μια την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της άλλης.
2. Επιβεβαίωσαν ότι αυτή θα είναι η βάση των εργασιών των επιτροπών οριοθέτησης των συνόρων και ότι η επόμενη συνεδρίαση των επιτροπών συνόρων θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στα τέλη Οκτωβρίου.
3. Η Αρμενία συμφώνησε να παράσχει βοήθεια στην πολιτική αποστολή της ΕΕ στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν.
Το Αζερμπαϊτζάν συμφώνησε να συνεργαστεί με αυτήν την αποστολή στο βαθμό που την αφορά.
Η αποστολή θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο και θα διαρκέσει το πολύ δύο μήνες.
Σκοπός της αποστολής είναι να οικοδομήσει εμπιστοσύνη και να συμβάλει στις δραστηριότητες των συνοριακών επιτροπών με τις εκθέσεις τους.
Η Διακήρυξη της Πράγας είναι το πρώτο έγγραφο που αντικατοπτρίζει την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία μεταξύ των μερών μετά τον πόλεμο των 44 ημερών.
Η προσχώρηση των μερών στη δήλωση της Άλμα-Άτα του 1991 είναι επίσης σημαντικός παράγοντας.
Στη «Διακήρυξη Άλμα-Άτα», αναφέρονται τα ανεξάρτητα κράτη της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, της Δημοκρατίας της Αρμενίας, της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας, της Δημοκρατίας του Καζακστάν, της Δημοκρατίας της Κιργιζίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, της Ρωσικής Ομοσπονδίας (RSFSR).
Δεν πρέπει να λησμονείται ότι αναφέρονται στις δημοκρατικές σχέσεις.
Το Τατζικιστάν, η Δημοκρατία του Τουρκμενιστάν, η Δημοκρατία του Ουζμπεκιστάν και η Ουκρανία θα αναπτυχθούν με βάση την αμοιβαία αναγνώριση και σεβασμό των αρχών της κυριαρχίας, της αυτοδιάθεσης, της ισότητας και της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις.
Αυτό σημαίνει ότι το επίσημο Ερεβάν δεν θα παρέμβει σε κανένα θέμα που σχετίζεται με το Καραμπάχ, το οποίο θεωρείται εσωτερικό ζήτημα του Μπακού.
Το έγγραφο αναφέρει ότι τα μέλη της ΚΑΚ θα σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, και θα παρακολουθούν τη συνειδητή εκπλήρωση των υποχρεώσεων και άλλων αναγνωρισμένων αρχών και κανόνων διεθνών σχέσεων.
Κατ’ αρχήν, το επίσημο Μπακού σέβεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων των μειονοτήτων στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων.
Οι Αρμένιοι του Καραμπάχ μπορούν επίσης να απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα.
Το πραγματικό ζήτημα είναι ότι οι Αρμένιοι του Καραμπάχ αποδέχονται ότι είναι μέρος του Αζερμπαϊτζάν. Από την άλλη πλευρά, αποσβήνει επίσης τη διεκδίκηση του καθεστώτος της Αρμενίας.
Η «Διακήρυξη του Άλμα-Άτα» αναγνώριζε επίσης την υποχρέωση αναγνώρισης και σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας του άλλου και το απαραβίαστο των υφιστάμενων συνόρων, κάτι που σημαίνει ότι το Ερεβάν αναγνωρίζει το Καραμπάχ ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν.
Οριοθέτηση των συνόρων
Η δέσμευση των μερών στη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα του 1991 είναι πράγματι μια σημαντική καινοτομία για την οριοθέτηση των δύο πλευρών.
Έτσι, η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα θα αποτελέσει τη βάση για τις εργασίες των επιτροπών οριοθέτησης.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι 7 χωριά των περιοχών Gazah και Karki του Nakhchivan έχουν καταληφθεί μέχρι αυτή την ημερομηνία, αυτές οι περιοχές ενδέχεται επίσης να αντικατοπτρίζονται στη διαδικασία καθορισμού των συνόρων.
Η επόμενη συνεδρίαση των επιτροπών συνόρων θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στα τέλη Οκτωβρίου. Μέχρι αυτή την ημερομηνία, οι λεπτομέρειες οριοθέτησης και περιορισμού θα γίνουν σαφείς.
Ποια θα είναι η απάντηση του Κρεμλίνου;
Η δήλωση της Πράγας και η δήλωση της Άλμα-Άτα που αντικατοπτρίζονται στη δήλωση δείχνουν ότι αυτά τα θέματα συζητήθηκαν χωριστά και συμφωνήθηκαν με τη Ρωσία.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν της Ρωσίας.
Από την άλλη πλευρά, το έγγραφο ανέφερε ότι θα σεβαστούν την επιθυμία των μερών να επιτύχουν το καθεστώς ενός κράτους χωρίς πυρηνικά ή ουδέτερο.
Κατ’ αρχήν, η Ρωσία κήρυξε τον πόλεμο τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Γεωργία λόγω της παραβίασης του ουδέτερου καθεστώτος αυτών των χωρών. Επομένως, το καθεστώς ενός ουδέτερου κράτους εδώ είναι προς το συμφέρον του Κρεμλίνου.
Από την άλλη πλευρά, η Αρμενία συμφώνησε να προσφέρει βοήθεια στην πολιτική αποστολή της ΕΕ στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν.
Αν μιλούσαμε για στρατιωτική αποστολή, το Κρεμλίνο θα είχε αντιδράσει με τον πιο έντονο τρόπο.
Η προσφορά βοήθειας της μη στρατιωτικής αποστολής της ΕΕ δεν αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για το Κρεμλίνο.
Ωστόσο, εάν οι ΗΠΑ στοχεύουν να στρέψουν αυτό το αποτέλεσμα υπέρ τους, η Μόσχα θα έχει απάντηση.
Kafkassam Editör (τουρκική ιστοσελίδα για τον Καύκασο)
—