Αντιμετωπίζοντας τραγωδίες όπως αυτή της «εμπορίας» του σώματος και του τραυματισμού της ψυχής του δωδεκάχρονου κοριτσιού στον Κολωνό, δεν αρκούν καθόλου, πιστεύω, οι κατάρες και τα αναθέματα, που συχνά συσκοτίζουν αντί να φωτίζουν τις αιτίες του δράματος. Γιατί το κρίσιμο είναι να μπορέσουμε να δούμε, να καταλάβουμε και να πάρουμε όλα τα μέτρα που απαιτούνται για να μην επαναληφθεί εν τέλει το ίδιο με ένα άλλο κορίτσι ή αγόρι, σε μια άλλη γειτονιά ή πόλη ή στο διπλανό μας σπίτι.
Το θύμα, ο δράστης, η αστυνομία, η Δικαιοσύνη έχουν τη θέση τους στον σκοτεινό αυτό πίνακα. Αλλά δεν αρκεί να μένουμε σε μια επιδερμική ματιά, όσο έκπληκτη και δικαιολογημένα οργισμένη κι αν είναι.
Το κορίτσι του Κολωνού είναι δικό μας παιδί.
Και έχουμε συλλογική ευθύνη γιατί δεν μπορέσαμε ως κοινωνία να το προστατεύσουμε.https://t.co/4zR7pgwMxu— Αλέξης Τσίπρας – Alexis Tsipras (@atsipras) October 20, 2022
Το κορίτσι του Κολωνού είναι δικό μας παιδί. Και έχουμε συλλογική ευθύνη γιατί δεν μπορέσαμε ως κοινωνία να το προστατεύσουμε. Μεγάλωσε με άλλα εφτά αδέλφια σε μια οικογένεια ακραίας στέρησης. Με έναν πατέρα που αντιμετωπίζει τους δικούς του δαίμονες, με μια μητέρα που εργαζόταν σε συνθήκες Καρόλου Ντίκενς και σε ένα κοινωνικό περιβάλλον αδιαφορίας. Ποιος, πώς, πότε ασχολήθηκε, ενδιαφέρθηκε, τους έδωσε προοπτική και διέξοδο από τον κλοιό της ακραίας φτώχειας και ανασφάλειας;
Η πολιτεία τα τελευταία χρόνια είναι, καθώς φαίνεται, απασχολημένη περισσότερο στην εμπορία ανθρώπων παρά στην προστασία τους. Ανήλικοι εργαζόμενοι σε συνθήκες γαλέρας. Νέοι και νέες με όνειρα που έχουν μαραθεί πριν ανθίσουν. Νοικοκυριά παραδομένα στην απόγνωση της φτώχειας, είναι η ζοφερή μας κανονικότητα. Για όποιον τουλάχιστον δεν θέλει να αποστρέφει το πρόσωπο.
Οι υπηρεσίες κοινωνικής στήριξης, προστασίας των παιδιών, είναι από αναιμικές έως ανύπαρκτες. Δομές υπό διάλυση πώς να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κοινωνική διάλυση; Καμιά δυνατότητα, συχνά και καμιά διάθεση, να δουν, να κατανοήσουν, να συνδράμουν, για να μην οδηγήσει τουλάχιστον η δυστυχία στο έγκλημα. Το κοινωνικό κράτος έχει κηρυχτεί επισήμως περιττή πολυτέλεια, εχθρός της ανάπτυξης, εκκολαπτήριο τεμπελιάς.
Και το χειρότερο ίσως απ’ όλα: Από το κράτος, από την εξουσία, εκπορεύεται ένα κλίμα αγριανθρωπισμού και ηθικής έκπτωσης. Από τις πράξεις τους εκπορεύεται και προσλαμβάνεται από ένα μέρος της κοινωνίας ως κανονικότητα η προστασία του επίορκου, του κλέφτη που φορά κοστούμι, του άρπαγα, ακόμα και του βιαστή, αν έχει τους κατάλληλους φίλους, αν ανήκει στους λίγους και εκλεκτούς, αν διαθέτει ερείσματα στην εξουσία ή ασκεί εξουσία. Τα «δικά τους παιδιά» έχουν κάθε δυνατότητα πρόσβασης στο Δημόσιο και τα ταμεία του. Κάθε δυνατότητα καλών σπουδών, βολέματος σε καλοπληρωμένες θέσεις και ενός μέλλοντος που στηρίζεται στο παρόν των γονιών τους. Τα άλλα, τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού, ιδιαίτερα όσα ανήκουν στα πιο φτωχά στρώματα, αφήνονται ουσιαστικά στην τύχη τους. Στην καλύτερη περίπτωση προορίζονται για τον στρατό της κακοπληρωμένης εργασίας και της ανεργίας. Στη χειρότερη…
Στο δράμα του Κολωνού συνυπάρχουν όλα τα στοιχεία αυτής της ζοφερής κατάστασης. Ο κλοιός της ανέχειας και ο δράστης που του έχει απευθείας και με διάφορους τρόπους ανατεθεί η εξουσία στη γειτονιά. Γιατί έχει άκρες στο τοπικό αστυνομικό τμήμα, γιατί είναι τοπικός κομματάρχης, γιατί κρατάει μεγάλο σταυρό ως επίτροπος της ενορίας. Αλλά πέραν αυτών συνυπάρχει και η παντελής απουσία κοινωνικής αρωγής. Ακόμα και η αδιαφορία της απόγνωσης και του «τίποτε δεν γίνεται» μιας μερίδας της κοινωνίας, που τώρα… πέφτει από τα σύννεφα. Και που την άποψη και τη στάση ζωής της αναπαράγει και ενισχύει η στάση της πλειονότητας των ΜΜΕ, η στάση της αστυνομίας, ακόμα και της Δικαιοσύνης.
Αυτός ο κοινωνικός βάλτος είναι επόμενο, όπως και ο κάθε βάλτος, να παράγει τα ερπετά του. Και βεβαίως όλοι όσοι εμπλέκονται σ’ αυτή την εγκληματική κακοποίηση ενός παιδιού, αυτονοήτως πρέπει να τιμωρηθούν και να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Αλλά μήπως πρέπει να ασχοληθούμε και λίγο με τον βάλτο και όχι μόνο με τα ερπετά που παράγει; Μήπως είναι ώρα να αποξηράνουμε τον βάλτο;
Ξεκινώντας από το κοινωνικό κράτος, που πρέπει να αρχίζει από την προστασία, τη μόρφωση, την οργάνωση του ελεύθερου και δημιουργικού μέλλοντος για το πιο όμορφο, ελπιδοφόρο, φωτεινό, αλλά και ευάλωτο, τμήμα της κοινωνίας: των παιδιών μας. Ολων των παιδιών. Γιατί κάθε παιδί, σε μια κοινωνία ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και πολιτισμού, σε μια κοινωνία δικαιοσύνης, σε όποια κοινωνική τάξη κι αν ανήκει, έχει δικαίωμα να είναι μικρός πρίγκιπας, ή μικρή πριγκίπισσα, στο δικό του άστρο.
ΥΓ. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., οι ευαίσθητοι πολίτες δεν πρέπει και δεν μπορούν πια να περιμένουν. Ούτε αρκεί απλά να καταγγέλλουμε τη συνειδητή αποψίλωση κοινωνικών δομών από την κυβέρνηση. Η αλληλεγγύη τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται πρέπει να διαπεράσει το κοινωνικό σώμα και είναι και δικό μας καθήκον. Καμιά οικογένεια, κανένα παιδί κυρίως, δεν πρέπει να μείνουν μόνοι στις δύσκολες συνθήκες που ζούμε και στις πιο δύσκολες ίσως που έρχονται. Δεν έχουμε δικαίωμα να παραγράψουμε τις ευθύνες όσων μετατρέπουν την κοινωνία μας σε βάλτο. Αλλά ούτε έχουμε δικαίωμα να μην αναλάβουμε και τις δικές μας ευθύνες. Οπως έκανε πάντα η Αριστερά και η μεγάλη και διακομματική παράταξη της αλληλεγγύης στα δύσκολα χρόνια.
* πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. efsyn.gr