Ο Κουρτ Γκέντελ (28 Απριλίου 1906 – 14 Ιανουαρίου 1978) ήταν Αυστρο-Αμερικανός επιστήμονας της λογικής, μαθηματικός και φιλόσοφος.
Ένας από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες της λογικής όλων των εποχών, ο Γκέντελ είχε τεράστια επιρροή στην επιστημονική και φιλοσοφική σκέψη του 20ου αιώνα, σε μια εποχή όταν πολλοί, όπως ο Μπέρτραντ Ράσελ, ο Α. Ν. Γουάιτχεντ και ο Νταβίντ Χίλμπερτ, πρωτοπορούσαν στη χρήση της λογικής και της θεωρίας συνόλων για την κατανόηση των θεμελίων των μαθηματικών.
Ο Γκέντελ είναι περισσότερο γνωστός για τα δύο του θεωρήματα μη-πληρότητας, δημοσιευμένα το 1931 όταν ήταν 25 χρονών, ένα χρόνο μετά το τέλος του διδακτορικού του στο πανεπιστήμιο της Βιέννης. Το πιο διάσιμο θεώρημα μη-πληρότητας διατυπώνει ότι για κάθε αυτο-συνεπές αναδρομικό αξιωματικό σύστημα αρκετά ισχυρό ώστε να περιγράφει την αριθμητική των φυσικών αριθμών (αριθμητική Πεάνο), υπάρχουν αληθείς προτάσεις για τους φυσικούς που δεν μπορούν να αποδειχθούν από τα αξιώματα. Για να αποδείξει το θεώρημα αυτό, ο Γκέντελ ανέπτυξε μια τεχνική γνωστή ως Γκεντελοποίηση, η οποία κωδικοποιεί τυπικές εκφράσεις ως φυσικούς αριθμούς.
Έδειξε ακόμα ότι η υπόθεση του συνεχούς δεν μπορεί να διαψευσθεί από τα δεκτά αξιώματα της θεωρίας συνόλων, αν τα αξιώματα αυτά είναι συνεπή. Έκανε σημαντικές συνεισφορές στην θεωρία αποδείξεων με το να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις μεταξύ κλασικής λογικής, διαισθητικής λογικής και τροπικής λογικής.
Ο Γκέντελ ήταν πεπεισμένος θεϊστής και ισόβια Χριστιανός. Απέρριπτε την έννοια ότι ο Θεός ήταν απρόσωπος, όπως πίστευε ο Αϊνστάιν. Πίστευε ακράδαντα στην μετά θάνατον ζωή, λέγοντας: «Πιστεύω στην μετά θάνατον ζωή, ασχέτως θεολογίας. Αν ο κόσμος ήταν λογικά κατασκευασμένος, θα πρέπει να υπάρχει ζωή μετά το θάνατο.»
Προς το τέλος της ζωής του ο Γκέντελ υπέφερε κατά περιόδους από ψυχικές διαταραχές και ασθένεια. Είχε έμμονους φόβους δηλητηρίασης, δεν έτρωγε παρά μόνο αφού η σύζυγός του Αντέλ δοκίμαζε το φαγητό του. Στο τέλος του 1977 η Αντέλ νοσηλεύθηκε σε νοσοκομείο για έξι μήνες και δεν μπορούσε να δοκιμάζει πλέον το φαγητό του Γκέντελ. Κατά την απουσία της αρνήθηκε να φάει και, τελικά, πέθανε από ασιτία. Ζύγιζε περίπου 30 κιλά όταν πέθανε. Το πιστοποιητικό θανάτου του ανέφερε ότι πέθανε από «υποσιτισμό και εξάντληση που προκλήθηκε από διαταραχή προσωπικότητας» στο Νοσοκομείο του Πρίνστον στις 14 Ιανουαρίου του 1978.
Η φιλία του Γκέντελ με τον Αϊνστάιν
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και ο Γκέντελ είχαν θρυλική φιλία και έκαναν μαζί περιπάτους από και προς το Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών. Η φύση των συνομιλιών τους αποτελούσε μυστήριο για τα άλλα μέλη του Ινστιτούτου. Ο οικονομολόγος Όσκαρ Μόργκενστερν εξιστορεί ότι προς το τέλος της ζωής του ο Αϊνστάιν εξομολογήθηκε ότι η ίδια του η δουλειά δεν ήταν πια πολύ σημαντική, ότι ερχόταν στο Ινστιτούτο απλά… για να έχει το προνόμιο να περπατάει μέχρι το σπίτι με τον Γκέντελ.
Περισσότερα για το έργο του σπουδαίου επιστήμονα και φιλόσοφου ΕΔΩ Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις