Την Άνοιξη του 1970, μεσούσης της χούντας, ένα διαφορετικό αεράκι, έπνεε στις σπηλιές, στα Μάταλα της Κρήτης.
Το μέρος αυτό, είχε ξεφύγει από το μυστρί του Πατακού, που πάσχιζε να «χτίσει» όλη την Ελλάδα, με γύψο. Δεν κράτησε πολύ, όμως, η ελευθερία των Ματάλων. Και αυτό περιγράφει το βιβλίο του Μανώλη Νταλούκα, Μάταλα (Η ιστορία της Νεφεριάνας)
Στο τέλος εκείνης της Άνοιξης, η χούντα με στρατιωτικού τύπου επιχείρηση, κλείνει εκεί τις σπηλιές, όπου, παιδιά από όλο τον κόσμο, είχαν βρει καταφύγιο, με στόχο να γίνουν «Πρωτόπλαστοι», να ξεφύγουν από τον πλαστικό τρόπο ζωής, και να βρουν την δική τους Αλήθεια.
Σε μία φωτογραφία, βλέπουμε ένα ζευγάρι στην δική του σπηλιά. Ο νεαρός παίζει κιθάρα, ενώ η κοπέλα, γράφει κάτι ή διαβάζει βιβλίο. Ο χώρος, φωτίζεται από λάμπα πετρελαίου, ενώ λίγες πέτρες αποτελούν τραπεζάκι.
Συνηθίζουμε να ονομάζουμε χίπηδες αυτά τα παιδιά, όμως το κοινό όνομα, δεν πρέπει να μας κάνει να νομίσουμε ότι ζούσαν όλα με τον ίδιο τρόπο. Και αυτό επισημαίνεται στο βιβλίο του Νταλούκα: Οι ελεύθεροι άνθρωποι, σε αντίθεση με τους υποτακτικούς, ζουν ο καθένας με τον τρόπο του, δεν προσαρμόζονται σε νόρμες.
Το βιβλίο, αφηγείται μια ιστορία αγάπης, και ταυτόχρονα, την σύγκρουση δύο κόσμων. Τον κόσμο των υποταγμένων στις χουντικές προσταγές, και τον κόσμο της αδέσμευτης σκέψης.
Ο συγγραφέας, υμνεί τα «παιδιά των λουλουδιών», αλλά και την κρητική ψυχή, όπως και τον κρητικό τόπο. Η ιστορία, πλημμυρίζει με τα μαγικά χρώματα και το πανέμορφο τοπίο της Κρήτης.
Υπάρχει μια ιδιαίτερη αγάπη του συγγραφέα στην Κρήτη, και αυτό φαίνεται και στο εξώφυλλο του βιβλίου, που παρουσιάζει την χίπισσα Νεφεριάνα, (πρωταγωνίστρια του βιβλίου), σαν Μινωίτισσα με χίπικα ρούχα.
Η εικονογράφηση βασίζεται στον “Πρίγκιπα με τα κρίνα”, τμήμα τοιχογραφίας από την Κνωσό, της Μινωικής Κρήτης.
Μία από τις ηρωίδες του βιβλίου, είναι η αμερικανίδα τραγουδίστρια Τζόνι Μίτσελ, η οποία έζησε εκείνη την Άνοιξη στις σπηλιές των Ματάλων, και ήταν παρούσα στα δραματικά γεγονότα, όταν οι χωροφύλακες έκλεισαν τις σπηλιές.
Η Μίτσελ, αφήνοντας στην Αμερική μια αδιέξοδη σχέση, ήρθε να ζήσει σαν χίπισσα στα Μάταλα, όπου και ερωτεύτηκε τον περίφημο Κάρευ, τον οποίο και απαθανάτισε στο ομώνυμο τραγούδι (Carey). Ένα φιλμάκι του Julian Davies έχει γυριστεί με έμπνευση το τραγούδι αυτό και δίνει εκπληκτικές εικόνες από τα Μάταλα.
Come on down to the Mermaid Cafe
And I will buy you a bottle of wine
And we’ll laugh and toast to nothing and
Smash our empty glasses down…
Το τραγούδι, έχει κάνει γνωστό σε όλο τον κόσμο, το καφέ της Γοργόνας (Mermaid Cafe), που όμως η χούντα γκρέμισε τότε, και πια δεν υπάρχει.
Δεν ήταν όλοι όσοι είχαν κάνει σπίτια τους τις σπηλιές, ξένοι. Υπήρχαν και Έλληνες. Μία φωτογραφία του 1970, μας δείχνει τον Λάκη Τυπάλδο, με αμερικάνα χίπισσα φίλη του, έξω από την σπηλιά τους. Ο Λάκης Τυπάλδος, αδελφός του μαέστρου Δημήτρη Τυπάλδου. υπήρξε εκείνη την εποχή ένα παιδί των λουλουδιών, έχοντας από τότε και σπουδαία μουσική δράση. Όσοι τον γνώρισαν, θυμούνται πως ήταν συναρπαστικός, όταν ερμήνευε το τραγούδι Lalena.
Σε μια άλλη φωτογραφία, της ίδιας χρονιάς, βλέπουμε έναν χίπικο γάμο.
Η κοπέλα φορά ένα απλό λευκό φόρεμα, και έχει στο κεφάλι ένα στεφάνι λουλούδια. Κάποιος πρεσβύτερος, ακουμπά σε βράχο, δίπλα από το ζευγάρι, και είναι αυτός που θα τελέσει τον γάμο κατά τον χίπικο τρόπο. Νεαροί χίπηδες, είναι έτοιμοι να παρακολουθήσουν την τελετή, καθισμένοι κάτω από τα βράχια.
Ένας τέτοιος γάμος, περιγράφεται και στο βιβλίο του Μανώλη Νταλούκα.
Η Νεφεριάνα, παντρεύεται τον Αμαριανό (έναν κρητικό), λίγο πριν ξεσπάσει η χουντική καταιγίδα.
Το βιβλίο Μάταλα, είναι μυθοπλασία, αλλά βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα.
Η ερωτική ιστορία, είναι το όχημα, για να αφηγηθεί ο συγγραφέας, όσα συνέβησαν στην πραγματικότητα, και συνεπώς, δεν έχουμε μια απλή ιστορία αγάπης.
Info
Μάταλα, Η ιστορία της Νεφεριάνας
Συγγραφέας: Μανώλης Νταλούκας
Εκδότης: ΑΓΚΥΡΑ
Πηγη: bovary.gr