Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Μέσα από την δίνη και τον χαλασμό για την ευλογημένη γη της Ιωνίας, αναδύεται μια κορυφαία αναγεννησιακή φυσιογνωμία του σύγχρονου ελληνικού διεπιστημονικού χώρου και της παγκόσμιας φιλοσοφικής σκέψης. Είναι ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπου-λος. Με την πνευματική του πολυμέρεια, την ηθική του εμπνοή, την πολυεστιακή κοινωνική του όραση, μέσω της οποίας επιχείρησε ως διανοούμενος σοβαρές
τομές σε όλα τα μείζονα ζητήματα της κοινωνικής και πολιτιστικής μας εκπόρευσης, αλλά και το άφθιτο δημοκρατικό του φρόνημα, που πολλές φορές του κόστισε την ελευθερία του, αλλά και σκληρές πολιτικές διώξεις, αποτύπωσε αδρά τον ίσκιο του στα πολιτικά και πνευματικά μας δρώμενα, ο ιδεοφόρος αυτός διανοούμενος της Σμύρνης. Σύνδρομο και διαπλαστικό της δημοκρατικής αγωγής και παιδείας του Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου, είναι εδώ το γεγονός, της απόλυσής του από το Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1947 και ο εκτοπισμός του στη Μακρόνησο, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1950, επειδή το 1945 είχε αναλάβει την προεδρία του «Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου Νέων». Ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος – του οποίου σημειωτέον ο δίδυμος αδελφός Αλέξανδρος, καθηγητής και αυτός στο πεδίο της Ιστορίας, ακολουθούσε σε απόσταση αναπνοής τον Κωνσταντίνο στα ηθικά αριστεία και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις -είδε το φως της ζωής στην Σμύρνη το 1913 και έψαυσε όλο το ηθικό μεγαλείο του μικρασιατικού ελληνισμού, στις αγκάλες του οποίου ροδάμισαν πολιτισμός, οι τέχνες και τα γράμματα. Βίωσε στην νεαρή ηλικία με το έντονο άνοιγμα της ευαισθησίας του, τον χαλασμό της Σμύρνης, αλλά φεύγοντας για την μητέρα Ελλάδα, έφερε μαζί του, την αστείρευτη τάση για δημιουργία των ξεριζωμένων Μικρασιατών. Από νεαρή ηλικία κατακτώ-ντας όλα τα αριστεία, εξεδήλωσε τις αρετές μιας σπάνιας και πολυεδρικής φυσιογνωμίας. Αριστεύσας στο περιβόητο Α΄ Λύκειο της Πλάκας, που υπήρξε το πνευματικό ορμητήριο μεγάλων προσωπικοτήτων της πολιτικής και ακαδημαϊκής μας σκηνής. Σ’ αυτά τα τρυφερά χρόνια της νιότης μάλιστα θα συνδεθεί, με τους λαμπρούς επίσης διανοουμέ-νους και πολιτικούς, Παναγιώτη Κανελλόπουλο, Κωνσταντίνο Τσάτσο και Γεώργιο Καρτάλη, που επηρέασαν σημαντικά τη σκέψη του και επέπρωτο από την αδέκαστη ιστορική μοίρα, να σημαδέψουν την μοίρα του σύγχρονου ελληνισμού. Αριστεύσας στη Νομική Αθηνών και παμψηφεί με άριστα το διδακτορικό του στη Νομική, παρόλους τους αλλεπάλληλους περισπασμούς της βιοτικής του μέριμνας. Ανήλθε στην καθηγεσία του Πανεπιστημίου Αθηνών και εν συνεχεία δίδαξε σ΄ αυτό, στο Πάντειο, όπως και στο Πανεπιστήμιο Nansy της Γαλλίας, φιλοσοφία του δικαίου και φιλοσοφία γενικότερα. Ανακηρύχθηκε επίτιμος καθηγη-τής και διδάκτορας, πλήθους, υψηλού κύρους ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων και έλαβε τα πιο περίσεπτα ηθικά τρόπαια.

Μεταξύ άλλων τιμήθηκε από τους προέδρους της ελληνικής, της ιταλικής και της γαλλικής δημοκρατίας. Η επιστημονική οπτική του Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου, εστιάζει κυρίως σε θέματα φιλοσοφίας του δικαίου και εξειδικεύεται στον κλάδο της «πραξιολογίας», οπότε και επιχειρεί με εφαλτήριο αυτήν, την ζωτική αναδιάρθρωση και θεμελίωση της φιλοσοφίας του δικαίου. Με το βαθύβλυστο πνευματικό του σήμα, την έμπεδη επιστημονική του κρίση και την ευδόνητη ευαισθησία του, έχει δημιουργήσει ένα πολυεπίπεδο συγγραφικό έργο, που εκτείνεται σε 32 και πλέον τόμους και πραγματεύεται θέματα φιλοσοφίας, ιστορίας, πολιτικής, ενώ επιχειρεί παρεμβάσεις για όλα τα μείζονα προβλήματα της ελληνικής διάρκειας, στην αχανή λεωφόρου του χρόνου. Στο οιστρηλατημένο συγγραφικό του έργο δεσπόζουν τα έργα του για τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, αλλά και το κορυφαίο «Φιλοσοφία του Δικαίου». Ακόμα τα «Eπίμαχοι θεσμοί και άλλα θέματα» (1987), «Φιλοσοφίας Eγκώμιον» (1999), «Περί προσώπων και θεσμών» (2000), «Φήμη απόντων» (1995), «Φιλοσοφία και Θεωρία του Πολιτισμού» (2001), αλλά και τα ξενόγλωσσα «Etudes sur la liberte» (1974), «Aristote sur la famille et la justice» (1983), «La philosophie politique de Platon» (1997) κ.α. Ακοίμητη και γρηγορούσα συνείδηση δεν σιώπησε ποτέ και όρθωσε ανάστημα σαν πνευματικός άνθρωπος, σε όλα τα καίρια ζητήματα της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Για το ήθος του και το αδιάστατο επιστημονικό του εκτόπισμα, ο Δεσποτόπουλος επελέγη ως υπουργός Παιδείας το 1989 και το 1990 αντιστοίχως στις κυβερνήσεις Γρίβα και Ζολώτα. Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 1984 και πρόεδρός της το 1993. Ενώ είναι ξένος εταίρος της Ακαδημίας της Ρουμανίας και της Ακα-δημίας της Μασσαλίας. Σήμερα, μέσα από τις τάξεις της Ακαδημίας Αθηνών της οποίας την ηθική αρετή λαμπρύνει, παρεμβαίνει, νουθετεί και κατευθύνει για όλα τα μείζονα προβλήματα του τόπου. Είναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους κορυφαίους του σύγχρονου ελληνισμού. Το παρόν κείμενο έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ» του Πύργου και σε άλλα έντυπα κοινωνικού και πολιτικού στοχασμού.

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
http://www.politikanet.gr
ΠρωτοσελιδαΕιδήσεις

Άγιος Στυλιανός: Προστάτης των βρεφών και νηπίων και θεραπευτής παιδικών ασθενειών – Ο βίος του και η λαογραφία

Ασκήσεως πέπτωκεν ο στερρός στυλος. Στυλιανός γάρ τόν βίον καταστρέφει.Ο Όσιος Στυλιανός ήταν γιος πλουσίων γονέων (που μάλλον γεννήθηκε στην Παφλαγονία, χωρίς αυτό να είναι...

Αγία Αικατερίνη: Η προστάτιδα δεκάδων επαγγελμάτων και ανύπαντρων γυναικών

Η Αγία Αικατερίνη είναι από τα πρόσωπα εκείνα της Ορθοδοξίας που η ζωή και η δράση της αγγίζει τα όρια του μύθουΤιμάται παντού, παρά...

113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή

Στις 29 Νοεμβρίου 2025, συμπληρώνονται 113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή μετά από σκληρή μάχη που...

Η μαύρη επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 η Τουρκία επιχείρησε να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της βάρβαρης εισβολής μέσω της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους Ο Πρόεδρος...

Άγιος Μηνάς: Ο μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός

Άγιος Μηνάς: Ανήκει στους πιο δημοφιλείς Αγίους της Εκκλησίας μας Γεννήθηκε το 245 μ.Χ. στο Νίκιο της Κάτω Αιγύπτου.Οι γονείς του Αγίου ήταν ειδωλολάτρες.Ο Μηνάς...

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ