Αναβρασμός άνευ προηγουμένου επικρατεί στη Δικαιοσύνη και ο λόγος είναι οι σχεδιαζόμενες αλλαγές, που φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο προβλέπει την ενσωμάτωση των Ειρηνοδικών στα Πρωτοδικεία χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινιστεί ο ακριβής τρόπος υλοποίησης του σχεδίου.
Γράφει η Μαίρη Μπενέα
Ενδεικτικό του τι μέλει γενέσθαι είναι η πρωτοφανής, σε αριθμό δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, επικείμενη προσέλευση, στην ετήσια γενική συνέλευση της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, που είναι προγραμματισμένη, για το επόμενο Σάββατο 9 Δεκεμβρίου, στην αίθουσα τελετών του Εφετείου της Αθήνας.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, για πρώτη φορά η προσέλευση των μελών της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, που αριθμεί περισσότερα από 3000 μέλη, αναμένεται να υπερβεί τα χίλια άτομα. Ηδη, μέχρι τώρα περισσότεροι από 550 δικαστές και εισαγγελείς της περιφέρειας έχουν δηλώσει ότι, θα συμμετάσχουν στη Γ.Σ. ενώ πολλή μεγαλύτερη συμμετοχή αναμένεται από δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς Αθήνας και Πειραιά.
Ο νέος δικαστικός χάρτης που σχεδιάζει το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στους δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι είτε στρέφονται με πυρ ομαδόν στην πρόθεση της κυβέρνησης για ενοποίηση Ειρηνοδικείων με Πρωτοδικεία, είτε διατυπώνουν μεμονωμένα από διάφορες περιφερειακές ενώσεις τις ενστάσεις τους, όχι μόνο στις σχεδιαζόμενες από την Κυβέρνηση αλλαγές, αλλά ακόμη και στην πρόταση της συνδικαλιστικής τους ένωσης (ΕνΔΕ) περί κατάργησης 50 Ειρηνοδικείων.
Η αρχική καθησυχαστική στάση του Προεδρείου της ΕνΔΕ, που διαβεβαίωνε με ανακοινώσεις τα μέλη της ότι, «έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, αποτελούμενη από Δικαστές, Δικηγόρους και Υπηρεσιακούς παράγοντες για την υποβολή σχετικών προτάσεων» και πως αναμένεται «περί τα τέλη του μηνός το συμφωνηθέν έργο από τους εκπροσώπους της Παγκόσμιας Τράπεζας και θα ακολουθήσει το πόρισμα της ομάδας αυτής, το οποίο δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, ενώ επί του πορίσματος θα κληθούν να εκφράσουν τις απόψεις τους όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς και φυσικά η Ένωσή μας», δεν φαίνεται να καλύπτει τους δικαστικούς λειτουργούς, καθώς αντιλαμβάνονται ότι, η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει.
Η μεταφορά ύλης (υποθέσεων) στο Ειρηνοδικείο ανεξαρτήτως ποσού, τρομάζει τους δικαστές αυτούς, που βλέπουν ότι, ταυτόχρονα ανοίγει η πόρτα και για μια σταδιακή μεταφορά ύλης ανεξαρτήτως ποσού. Πολλοί είναι αυτοί, που αναγνωρίζουν ότι, ο τεράστιος όγκος υποθέσεων, που έχουν να διαχειριστούν τα Πρωτοδικεία της χώρας απαιτεί μια σταδιακή ενσωμάτωση ορισμένου αριθμού Ειρηνοδικών στα Πρωτοδικεία, αλλά σε εθελοντική βάση.Η ενσωμάτωση Ειρηνοδικών στα Πρωτοδικεία, είναι αναμένεται να είναι ένα από τα θέματα, που αποτελέσει ενδεχομένως αιτία πολέμου με την Κυβέρνηση, καθώς υπάρχουν αρκετοί, που την επιθυμούν με ταυτόχρονο δικαίωμα των υπολοίπων να παραμείνουν στην ίδια βαθμίδα Δικαιοσύνης στην οποία σήμερα υπηρετούν και με τους ίδιους ακριβώς όρους.
Εαν ακόμη ζήτημα, που αναμένεται να προκαλέσει σφοδρές αναταράξεις στη σχέση της Κυβέρνησης με το δικαστικό κόσμο της χώρας, αφορά την κατάργηση πέντε Εφετείων. Πολλοί στη Δικαιοσύνη θεωρούν αδιανόητη την κατάργηση μεγάλων Εφετείων σε νησιωτικές περιφέρειες της χώρας, όπως για παράδειγμα στη Ρόδο ή στη Σύρο και την ενσωμάτωση του ενός στο άλλο, όταν μάλιστα οι καιρικές συνθήκες μπορεί να μην επιτρέπουν να ταξιδέψει κάποιος από τη Ρόδο ή τα γύρω νησιά, στη Σύρο, ή να πρέπει να πηγαινοέρχεται σε περίπτωση αναβολής.
Από την άλλη πλευρά, εντελώς αντίθετοι με το σχέδιο για ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας των δικαστηρίων, όπως και των Ειρηνοδικείων με τα Πρωτοδικεία, εμφανίζονται τα μέλη της μειοψηφίας του Προεδρείου της ΕνΔΕ, που κατηγορούν για ενδοτισμό τα μέλη του Προεδρείου της ΕνΔΕ.
Ο εκπρόσωπος της μειοψηφίας και πρώην Πρόεδρος της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χριστόφορος Σεβαστίδης, έχει ταχθεί ανοιχτά κατά των αλλαγών, που προωθεί η Κυβέρνηση, ενώ ο ίδιος και η ομάδα του έχουν διατυπώσει τις απόψεις τους κατ΄επανάληψη, μέσω ανακοινώσεων. Οι θέσεις της μειοψηφίας της ΕνΔΕ, όπως έχουν διατυπωθεί σε ανακοινώσεις, υποστηρίζουν πως το κλείσιμο δικαστικών καταστημάτων είναι δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης προς την Παγκόσμια Τράπεζα. Ενώ συμπληρώνουν:
«H θέση της Κυβέρνησης δεν είναι καινοφανής, ούτε εκπορευόμενη από τις ανάγκες ή τα αιτήματα του Δικαστικού Σώματος. Αποτυπώθηκε με σαφήνεια πριν μερικά χρόνια στο σχέδιο Πισσαρίδη (σελ. 68), όπου αναφέρεται ”Η γεωγραφική κατανομή των δικαστηρίων είναι επίσης προβληματική. Δικαστήρια σε γεωγραφικά κοντινές περιοχές της ελληνικής επαρχίας που θα πρέπει να συγχωνευτούν σε μεγαλύτερες μονάδες, καθώς το όφελος της διακριτής τους ύπαρξης είναι μικρό σε σχέση με το κόστος για τον φορολογούμενο. Τα δικαστήρια αυτά συχνά υπολειτουργούν”.
Άξονας των μεταρρυθμίσεων θα είναι η λογική κόστους-οφέλους και το κράτος καλείται να βάλει λουκέτο σε όσα δικαστικά καταστήματα έχουν κόστος συντήρησης δυσανάλογο με το όφελος που προκύπτει από την λειτουργία τους. Αυτή η αξιωματικού χαρακτήρα αντίληψη για το ρόλο και τη λειτουργία του κράτους, που έχει εφαρμοσθεί και σε άλλες δημόσιες δομές (σχολεία, νοσοκομεία, αστυνομικά τμήματα) εδώ και καιρό, προσπαθεί πια να παραεισφρύσει και στη Δικαιοσύνη. Το κράτος που θεωρητικά υπάρχει για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολιτών και να παρέχει πρόσβαση στη Δικαιοσύνη ακόμα και στις απομακρυσμένες περιοχές, τείνει να την ταυτίσει με επιχείρηση και να αποδώσει στη λειτουργία της κριτήρια αποκλειστικά οικονομικού οφέλους. Κι ενώ από τη μία υποτάσσει τις ανάγκες των πολλών σε αυτό το αξίωμα, από την άλλη δημιουργεί ειδικά επενδυτικά δικαστήρια στα μεγάλα κεντρικά δικαστήρια της χώρας, ανεξαρτήτως κόστους, προκειμένου να παράσχει στοχευμένη αρωγή στην επιχειρηματική δραστηριότητα».
Αίσθηση έχουν προκαλέσει οι εξαγγελίες του Υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη, για νέους χώρους κράτησης, για τους καταδικασμένους σε χαμηλές ποινές. Όπως είπε ο Υπουργός πρόκειται για «νέους χώρους, που θα κατασκευαστούν άμεσα, σε χώρους που υπάρχουν γύρω από τις φυλακές διάσπαρτα σε όλη την Ελλάδα. Οι νέες φυλακές, θα είναι οικίσκοι, πολλοί αξιοπρεπείς, όπως είπε και εκεί θα εκτίουν ποινές όσοι έχουν χαμηλές ποινές».
Εστία της Κυριακής