Καλλιρόη Παρρέν: Η πρώτη Ελληνίδα φεμινίστρια και δημοσιογράφος!

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Και όμως ήταν η πρώτη δημοσιογράφος και προκάλεσε το καθεστώς της εποχής της.
Την απείλησαν και την κατέκριναν. Ο Παλαμάς και ο Ξενόπουλος την λάτρεψαν.

 

Γράφει η Στέλλα Ορφανίδη

Γεννιέται στα Πλατάνια Αμαρίου του Ρεθύμνου της Κρήτης την Πρωτομαγιά του 1861. Μετά το ολοκαύτωμα στο Αρκάδι , κι ενώ η Καλλιρόη ήταν οκτώ χρόνων, όλη η οικογένεια του πατέρα της Σπυρίδωνα Σιγανού άφησε την Κρήτη κι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Το 1878 και, πριν κλείσει καν τα 20 της χρόνια, αποφοίτησε με το πτυχίο της δασκάλας από το Αρσάκειο. Αμέσως μετά, ανέλαβε το πόστο της διευθύντριας στο Ροδοκανάκειο παρθεναγωγείο της ελληνικής κοινότητας στην Οδησσό.
Όταν αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, γνώρισε, ερωτεύτηκε «κεραυνοβόλα» και μετά από λίγο παντρεύτηκε τον φιλέλληνα δημοσιογράφο και ιδρυτή του Αθηναϊκού Πρακτορείου, Ιωάννη Παρρέν. Με την υποστήριξη του αποφάσισε να ακολουθήσει το δρόμο της δημοσιογραφίας, γεγονός, ριζοσπαστικό για την εποχή της, καθώς ήταν η πρώτη γυναίκα που τόλμησε να εισχωρήσει σε ένα επάγγελμα που μέχρι τότε ήταν αυστηρά ανδροκρατούμενο.
Το 1887 ίδρυσε την “Εφημερίδα των Κυριών”, την πρώτη εφημερίδα για την οποία εργάζονταν αποκλειστικά γυναίκες και απευθυνόταν μόνο σε γυναίκες. Εκεί, εκτός από την αρχισυνταξία και διεύθυνση, αρθρογραφούσε με το ψευδώνυμο Εύα Πρενάρ. Σκοπός αυτού της του εγχειρήματος ήταν «να αφυπνίση τη γυναίκα, να εξεγείρη το εν τη ψυχή αυτής υπολανθάνον αίσθημα της δυνάμεως, να αποδώση εις αυτήν το θάρρος και την αυτοπεποίθησιν, ην αιώνες δουλείας και βαρβαρότητας κατέπνιξαν». Η “Εφημερίς των Κυριών” συνέχισε να εκδίδεται σε απόλυτο πείσμα των καιρών της με τεράστια επιτυχία για 31 ολόκληρα χρόνια μέχρι το 1918, οπότε η ίδια εξορίστηκε στην Ύδρα για τις πολιτικές της πεποιθήσεις.

Δεν ήταν δυνατό, λοιπόν, μια τόσο δυναμική και ρηξικέλευθη προσωπικότητα να μην αντιμετωπίσει και τις ανάλογες αντιδράσεις από επιφανείς άνδρες της εποχής της. Ο διευθυντής της εφημερίδας “Επιθεώρησις” έκανε μια ιδιαίτερα απειλητική δήλωση: «Θα την συντρίψω, διότι μαστροπεύει τας γυναίκας. Έχω και μάννα και αδελφήν άγαμον». Επίσης, ο διευθυντής της εφημερίδας “Ακρόπολις” επέλεξε να κάνει το εξής απαξιωτικό σχόλιο: «Αι γυναίκες είναι πετεινόμυαλαι και ελαφραί. Δεν αξίζει τον κόπον να ασχοληθώμεν».

Παρ’ όλα αυτά συνάντησε και φανατικούς υποστηρικτές του έργου της, όπως τον Γρηγόριο Ξενόπουλο και τον Κωστή Παλαμά. Ο τελευταίος μάλιστα έγραψε και της αφιέρωσε το ποίημα:

«Χαίρε γυναίκα της Αθήνας, Μαρία, Ελένη, Εύα.
Να η ώρα σου. Τα ωραία σου φτερά δοκίμασε και ανέβα
και καθώς είσαι ανάλαφρη και πια δεν είσαι σκλάβα
προς τη μελλούμενη άγια γη πρωτύτερα εσύ τράβα
και ετοίμασε τη νέα ζωή, μιας νέας χαράς υφάντρα
και ύστερα αγκάλιασε, ύψωσε και φέρε εκεί τον άντρα».

Η Καλλιρόη, αν και πολυγραφότατη, δεν περιόρισε το έργο της μόνο στα γραπτά της. Διεκδίκησε έμπρακτα το δικαίωμα των γυναικών στη μόρφωση και συγκεκριμένα την άρση του αποκλεισμού τους από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, το οποίο και κατάφερε το 1897 υπό την κυβέρνηση Δεληγιάννη. Έπειτα από δικούς της αγώνες διορίστηκε η πρώτη γυναίκα γιατρός στις γυναικείες φυλακές, επιτεύχθηκε η προστασία της παιδικής ηλικίας, μειώθηκαν οι εργάσιμες ώρες στα εργαστήρια ραπτικής και καταργήθηκε η νυχτερινή εργασία.

Στα χρόνια που ακολούθησαν ίδρυσε μια σειρά ενώσεων, ασύλων, ιδρυμάτων και οργανώσεων που στόχο είχαν τη χειραφέτηση των γυναικών, αλλά και την παροχή εφοδίων, υλικών και πνευματικών, σε γυναίκες που τα είχαν ανάγκη. Ήταν επίσης η πρώτη που άνοιξε το θέμα για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών στη Ελλάδα, αν και δυστυχώς δεν πρόλαβε να δει αυτό της το όνειρο να γίνεται πραγματικότητα.

«Είμαι ευτυχής και ήσυχη πλέον, μπορώ να αναπαυθώ, εφ’ όσον αισθάνομαι ότι αφήνω μίαν ανθηράν βλάστησιν της σποράς, την οποίαν εμείς, αι ολίγαι πρωτοπόροι, εσπείραμεν εις την τότε άγονον και πετρώδη γην και είμαι βεβαία ότι από σας, καλαί μου συνεργάτιδες, θα δημιουργηθή η τελεία γυναίκα της αύριον».
Με αυτά τα λόγια έγραψε τον επίλογο της ζωής της η Καλλιρόη Παρρέν, αφήνοντας για πάντα το στίγμα της ως η πρώτη αλλά και ίσως η λαμπρότερη υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων στην ελληνική ιστορία. Λίγες μέρες αργότερα, στις 15 Ιανουαρίου του 1940 η μαχητικότατη αυτή γυναίκα εξέπνευσε την τελευταία της πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη στο 1ο Νεκροταφείο Αθηνών.

ΠρωτοσελιδαΕιδήσεις

113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή

Στις 29 Νοεμβρίου 2025, συμπληρώνονται 113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή μετά από σκληρή μάχη που...

Η μαύρη επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 η Τουρκία επιχείρησε να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της βάρβαρης εισβολής μέσω της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους Ο Πρόεδρος...

Άγιος Μηνάς: Ο μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός

Άγιος Μηνάς: Ανήκει στους πιο δημοφιλείς Αγίους της Εκκλησίας μας Γεννήθηκε το 245 μ.Χ. στο Νίκιο της Κάτω Αιγύπτου.Οι γονείς του Αγίου ήταν ειδωλολάτρες.Ο Μηνάς...

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

20 Οκτωβρίου 1827: Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου αποτέλεσε σημείο καμπής για την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Γαλλίας, Μ. Βρετανία, Ρωσία) είχαν αποστείλει ναυτική δύναμη στη...

Οταν ο Ντίκ Φόσμπερι άλλαξε το άλμα εις ύψος

Όταν ο Αμερικανός αθλητής του εις ύψος άλματος Ντίκ Φόσμπερι Κέρδισε το χρυσό μετάλλιο, αφήνοντας άφωνους τους όλους θεατές του σταδίου Λένιν, στην Μόσχα, περνώντας...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ