Αναβίωση του εθίμου Λαζαρίνες ή Λαζαρικά κάλανταΜε στεφάνια από λουλούδια στα μαλλιά και πολύχρωμες κορδέλες, οι Λαζαρίνες προαναγγέλλουν αύριο, τραγουδώντας, την ανάσταση του Λαζάρου. Είναι τα κάλαντα του Λαζάρου.
Για μια ακόμη χρονιά το λύκειο Ελληνίδων, πιστό στις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, αναβιώνει το πανάρχαιο έθιμο «Λαζαρίνες». Κορίτσια μέχρι 12 ετών ντύνονται Λαζαρίνες με τοπικές ενδυμασίες και τραγουδουν τα κάλαντα του Λαζάρου σε φορείς της πόλης αλλά και στους κατοίκους της. Το χρηματικό ποσό που θα συγκεντρώσουν θα το διαθέσουν σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Στην Τερπνή Σερρών την παραμονή του Λαζάρου, κορίτσια, που ονομάζονται Λαζαρίνες, μαζεύουν λουλούδια με τα οποία στολίζουν ένα καλαθάκι. Την ημέρα της εορτής, φορώντας τοπικές ενδυμασίες και κρατώντας το καλαθάκι τους, πηγαίνουν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου…
” Ήρθε ο Λάζαρος ήρθαν τα βάγια
ήρθε η Κυριακή που τρων τα ψάρια…”
Σύμφωνα με τον Τερπνιώτη συγγραφέα Νίκο Πασχαλούδη το έθιμο της Λαζαρίνας ήταν συνέχεια αρχαίων εθίμων, αφού όπως υποστηρίζει σε άρθρο του για τα κάλαντα της περιοχής, υπάρχει άμεση σχέση με τα σημερινά κάλαντα και τα έθιμα της αρχαίας Ελλάδας. Η σχέση αφορούσε σε όλα τα κάλαντα, τα κάλαντα του Δωδεκαήμερου, της πρώτης Μαρτίου, του Λαζάρου, και άλλα κάλαντα. Όπως υποστηρίζει σε συγγράμματα του ο κ. Πασχαλούδης στην αρχαιότητα, εκείνοι που ασχολούνταν με το ημερολόγιο, ανακοίνωναν την αλλαγή του χρόνου, ή του μήνα, με τα κάλαντα των παιδιών. Τα παιδιά μετέφεραν το μήνυμα της χρονικής αλλαγής με τραγούδια, που εκτός από τα μηνύματα είχαν κι ευχές. Κι ο κόσμος έδινε στους μικρούς αγγελιοφόρους διάφορα μικρά φιλοδωρήματα.
”Παλιότερα τα κάλαντα λέγονταν στην αρχή κάθε μήνα, ύστερα καθιερώθηκε να λέγονται κάθε πρωτοχρονιά, η οποία άλλαζε κάθε τόσο για διάφορους λόγους. Όμως επειδή οι συνήθειες του λαού δεν άλλαζαν εύκολα, σ’ αυτές τις μετακινήσεις της πρωτοχρονιάς, που πήγαιναν μια το χειμώνα και μια την άνοιξη, είχαμε άλλους που τις ακολουθούσαν με τα κάλαντά τους κι άλλους που επέμεναν σ’ αυτό που ήξεραν. Έτσι σκόρπισαν τα κάλαντα σε διάφορες χρονικές στιγμές. Με το Χριστιανισμό, το έθιμο με τα κάλαντα επιβίωσε μέσα στο κλίμα του, κι έχουμε μέχρι τις μέρες μας τα κάλαντα του δωδεκαήμερου, τα κάλαντα της 1ης Μαρτίου, τα κάλαντα του Λαζάρου. Τα κάλαντα στην αρχή ήταν χωρίς κανένα θρησκευτικό χαρακτήρα. Τα θρησκευτικά στοιχεία, πρώτα αρχαιολατρικά κι έπειτα χριστιανικά, έμπαιναν στα κάλαντα σιγά-σιγά, και τη θέση των αρχαίων θεών πήρε ο Χριστός και οι άγιοι της χριστιανικής θρησκείας. Έτσι και στα λαζαριανά κάλαντα του χωριού μας φαίνονται ομοιότητες με τα αρχαία κάλαντα”, επισημαίνει μεταξύ άλλων ο κ. Πασχαλούδης.
Γεγονός πάντως είναι πως στην Τερπνή το έθιμο αναβιώνει για περισσότερο από δυόμιση αιώνες.
Πηγές: ΑΠΕ, Ελλάς