ΓΚΥΝΤΕΡ ΓΚΡΑΣ, ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

Γράφει ο Δρ. Ηλίας Καλλιώρας
Το σχετικά πρόσφατο ποίημα του Γερμανού Νομπελίστα Γκύντερ Γκρας «Η Ντροπή της Ευρώπης», αδιαμφισβήτητα αποτελεί έναν σύγχρονο παγκόσμιο πολιτισμικό φάρο. Ομοίως, το εν λόγω βαθυστόχαστο ποίημα του Γερμανού ποιητή και συγγραφέα συνθέτει άριστα και χρωματίζει θαυμάσια την άτυχη πολιτική ταυτότητα της σύγχρονης, όσο και τυφλής Ευρώπης. Οι υπέροχοι στίχοι του Γερμανού Νομπελίστα συγκλονίζουν και αφυπνίζουν μονομιάς όλους όσους έχουν κάποιο ενδιαφέρον και σχέση με την γενικότερη ευρωπαϊκή πορεία και πραγματικότητα.
Το μεγαλείο της αναλυτικής διείσδυσης του συγκεκριμένου ποιήματος φτάνει ακόμη και μέχρι την μελλοντική πρόβλεψη, όπου ο κ. Γκρας προφητεύει (για την Ευρώπη/Γερμανία) ότι: «Στερημένη από πνεύμα, Εσύ θα φθαρείς χωρίς τη χώρα, που το πνεύμα της, Εσένα,
Ευρώπη, δημιούργησε». Είναι μάλλον μέσα στο νου του Γερμανού ποιητή το κολοσσιαίο δεδομένο ότι, όπως έγραψαν εμβριθώς οι New York Times, τα δάνεια της Τρόικας δεν πάνε σχεδόν καθόλου στην Ελληνική Κυβέρνηση, αλλά απλώς επιστρέφουν στις τσέπες της Τρόικας. Δηλαδή, η Τρόικα πληρώνει τον εαυτό της, αφήνοντας «την χώρα που σου χάρισε το λίκνο» στο «χάος», επειδή «δεν συμμορφώθηκε στις αγορές». Προς τούτο, ο βραβευμένος ποιητής γράφει σχετικά για την Γηραιά Ήπειρο, πως, «χώρα χωρίς δικαιώματα», «σφίγγει το ζωνάρι», «χώρα πένθος ντύνεται ο λαός», «αντί για το ευχαριστώ που της οφείλεις, προσφέρεις λόγια κενά».
Με άξονα το κόλπο της Κας Μέρκελ, που, όπως έγραψε το Bloomberg, εκτίναξε στα ουράνια το Ελληνικό χρέος, αφού τα πακέτα διάσωσης που δίνονται στην Ελλάδα δεν σώζουν τους Έλληνες αλλά τους Γερμανούς φορολογούμενους, ο κ. Γκρας είναι και εδώ αυθόρμητα ανυποχώρητος. Γράφει πως, «όσα Εσύ με την ψυχή ζήτησες και νόμισες πως βρήκες, τώρα θα καταλυθούν», και «Εσύ Ευρώπη», λαθεμένα (για το ειρηνικό και κραταιό μέλλον σου), το μόνο που ονειρεύεσαι τώρα, είναι αυτά που δήθεν θα βρεις και που μπαμπέσικα «θα εκτιμηθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα»…
Ο μεγάλος Γερμανός Νομπελίστας ποιητής σίγουρα είχε στο νου του αλήθειες και άλλα σχετικά δημοσιεύματα όπως, λ.χ., της Γαλλόφωνης εφημερίδας L’ echo, που έγραψε με πηχυαίο υπέρτιτλο «Η Γερμανία επωφελείται υπερβολικά της κρίσης στην Ευρωζώνη». ‘Η παρομοίως, το ακατέργαστο απόφθεγμα του πρώην Υπουργού Οικονομικών της Αυστρίας (επί Μπρούνο Κράισκι), που δήλωσε δημοσίως πως «στους Έλληνες δεν πήγε ούτε ένα ευρώ». Για τον λόγο αυτό ο κ. Γκρας έγραψε με μέγα νόημα και στοχασμό ότι «ελάχιστα αποδεκτή Χώρα», αλλά «ως σύμμαχοι έγιναν αποδεκτοί», είσαι «καταδικασμένη σε φτώχεια», παρά τον πλούτο σου, που της Ευρώπης «κοσμεί Μουσεία». Για να βρουν άδικα και μάταια οι Ευρωπαίοι την «λεία που Εσύ (Ελλάδα) φυλάττεις».
Σε όλη αυτή την αφήγηση και την ιστορική παράσταση της αναδόχου της Ευρώπης, δηλαδή την χώρα μας, ο Γκύντερ Γκρας μάλλον στη σκέψη του πρέπει να είχε κάποια σκίτσα ανάλογα σαν και αυτά που δημοσίευσε η Βρετανική εφημερίδα Guardian, όπου η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται στο γκρεμό και που, εάν πέσει, θα πάρει μαζί της και την Γερμανία/Ευρώπη. Ή άλλως, ο κ. Γκρας ίσως να θυμάται τα λόγια του επίσης Γερμανού καθηγητή Albrecht Ritschl (του LSE), που είπε σε συνέντευξή του στο Spiegel ότι «η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αμαρτωλός του 20ου αιώνα» και ότι «αν αρχίσει η Ελλάδα και αν ποτέ αναγκαστεί η Γερμανία να πληρώσει, τότε (οι Έλληνες) θα μας τα πάρουν όλα». Μαζί με τον αφοπλιστικό αφορισμό του κ. Γιόσκα Φίσερ ότι «ας μην καταστρέψουν οι Γερμανοί για Τρίτη φορά την Ευρώπη», ο κ. Γκρας μας μεθά, χωρίς ποτό, λέγοντας πως «Πιες επιτέλους, πιες! κραυγάζουν οι εγκάθετοι των Επιτρόπων. Όμως ο Σωκράτης, με οργή Σου επιστρέφει το κύπελλο γεμάτο ως επάνω». Σας ευχαριστούμε κ. Γκρας!