Η Ρωσία και η αστάθεια στα Δυτικά Βαλκάνια παραμένουν οι κύριες απειλές για την εθνική ασφάλεια της Βουλγαρίας. Κλιμακώνεται η πίεση στις βουλγαρικές κοινότητες στις χώρες της περιοχής.
Αυτό αναφέρεται στην Ετήσια Έκθεση της Κρατικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (ДАНС) για το 2024, σύμφωνα με δημοσιεύματα του βουλγαρικού Τύπου.
Το έγγραφο σκιαγραφεί μια κλιμάκωση υβριδικών ενεργειών, κατασκοπευτικής δραστηριότητας, επιθέσεων πληροφοριών και κυβερνοαπειλών κατά της Βουλγαρίας, που είναι άμεσα επιζήμια για την υλοποίηση των εθνικών συμφερόντων.
Η συμπεριφορά του Κρεμλίνου συνεχίζει να είναι «μια σημαντική πηγή απειλών για την Ευρώπη και παγκοσμίως», με τη Βουλγαρία να επηρεάζεται άμεσα.
Η Μόσχα κλιμακώνει την εφαρμογή μιας «εξελισσόμενης υβριδικής εργαλειοθήκης» που συνδυάζει στρατιωτικές επιδείξεις και απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων, δραστηριότητες πληροφοριών και σαμποτάζ, οικονομική πίεση μέσω εξαρτήσεων (ειδικά στην ενέργεια), μαζικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και προπαγάνδας και κακόβουλες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.
Δραστηριότητες της υπηρεσίας ασφαλείας
Το 2024 δύο Ρώσοι παράνομοι πράκτορες πληροφοριών που δρούσαν μυστικά χρησιμοποιώντας πλαστές ταυτότητες ανακαλύφθηκαν και εξουδετερώθηκαν στη Βουλγαρία.
Με εντολή του Προέδρου της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, τους απαγορεύτηκε η είσοδος στην ΕΕ για περίοδο πέντε ετών.
Επιπλέον, συνελήφθη ένας Βούλγαρος δημόσιος υπάλληλος που εργαζόταν στον τομέα «Διεθνούς Συνεργασίας» της Γενικής Διεύθυνσης Αντιτρομοκρατικής, ο οποίος είχε διαβιβάσει ευαίσθητες πληροφορίες σε εκπρόσωπο των ρωσικών ειδικών υπηρεσιών.
Το 2024 εντοπίστηκαν άλλοι 19 αλλοδαποί που θεωρούνται ύποπτοι για δεσμούς με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και περιλαμβάνονται στη λίστα των μη καταζητούμενων στη χώρα.
Η ДАНС συνεχίζει επίσης το έργο της για τις μεγάλες προδικαστικές διαδικασίες που κινήθηκαν το 2023. εναντίον πέντε Βούλγαρων πολιτών που κατηγορούνται για κατασκοπεία υπέρ της Ρωσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι κίνδυνοι στα Βαλκάνια
Η έκθεση της Υπηρεσίας Ασφαλείας παρουσιάζει μια ιδιαίτερα ανησυχητική εικόνα για την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, η οποία παραμένει ζώνη αστάθειας και αυξανόμενων κινδύνων για τη Βουλγαρία.
«Η αστάθεια των Δυτικών Βαλκανίων, που υποκινείται από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες στην περιοχή, συνεχίζει να δημιουργεί κινδύνους για την ασφάλεια και την υλοποίηση των εθνικών συμφερόντων της Βουλγαρίας», αναφέρει η ανάλυση.
Μεταξύ των κύριων αποσταθεροποιητικών παραγόντων είναι η ενίσχυση της ρωσικής επιρροής μέσω εκστρατειών ενημέρωσης και παραπληροφόρησης, η κλιμάκωση του ακραίου εθνικισμού, που απειλεί την εθνοτική ισορροπία και την ειρήνη στην περιοχή, η υποχώρηση από τις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου σε μεμονωμένες χώρες, το οργανωμένο έγκλημα και η διαφθορά, που αποδυναμώνουν τη θεσμική σταθερότητα, η παράνομη μετανάστευση και η ριζοσπαστικοποίηση σε τμήματα του πληθυσμού.
Οι βουλγαρικές κοινότητες σε γειτονικές χώρες
Η Κρατική Υπηρεσία Ασφάλειας προειδοποιεί συγκεκριμένα για τις αρνητικές επιπτώσεις στις βουλγαρικές κοινότητες σε ορισμένες βαλκανικές χώρες:
«Συνεχίζουν να παρατηρούνται αρνητικές προβλέψεις για τις βουλγαρικές κοινότητες σε χώρες της περιοχής, που εκφράζονται με την κλιμάκωση της ρητορικής μίσους, την εφαρμογή διακρίσεων, τη διοικητική πίεση, την παρεμπόδιση των δραστηριοτήτων φιλοβουλγαρικών οργανώσεων, τις ενέργειες ενημέρωσης αντιβουλγαρικού χαρακτήρα, τις προσπάθειες διαγραφής της βουλγαρικής πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς και χειραγώγησης της ιστορίας».
Εκτός από την πίεση στις βουλγαρικές κοινότητες, η έκθεση σημειώνει ότι ορισμένοι ξένοι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, χρησιμοποιούν τα εργαλεία της ήπιας δύναμης – θρησκεία, εκπαίδευση και πολιτισμός – για να επηρεάσουν τη στάση του κοινού στις χώρες της περιοχής.
Η επίμονη αστάθεια αυξάνει τον κίνδυνο επέκτασης της μεταναστευτικής πίεσης προς τη Βουλγαρία, καθώς και τις ευκαιρίες για ανάπτυξη εξτρεμιστικών δικτύων στην επικράτεια των Βαλκανίων.
Ανασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μετατρέπει τη Μαύρη Θάλασσα σε περιοχή αυξημένης έντασης και κινδύνου για τη Βουλγαρία, προειδοποιεί η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας:
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί κινδύνους για την ασφάλεια της ναυτιλίας και της αεροπορίας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μεταξύ άλλων λόγω των μέσων που χρησιμοποιούνται για ηλεκτρονικό πόλεμο και επιθέσεις κατά κρίσιμων υποδομών.
Ο λεγόμενος «σκιώδης στόλος» από τη Ρωσία για την παράνομη εξαγωγή ενεργειακών πόρων και την παραπληροφόρηση.
Ο κυβερνοχώρος παραμένει ενεργό μέτωπο για επιθέσεις και το Ιράν», αναφέρει επίσης το έγγραφο.
Ως απάντηση σε αυτές τις απειλές, η ДАНС έχει εφαρμόσει ένα σύνολο επιχειρησιακών και προληπτικών μέτρων — από την προετοιμασία προϊόντων πληροφοριών για τις ανώτατες αρχές, μέσω ενεργειών για την αντιμετώπιση κατασκοπευτικών δραστηριοτήτων, έως την εκπαίδευση για την αύξηση της ευαισθητοποίησης της κρατικής διοίκησης σχετικά με την αντικατασκοπεία.
Η ДАНС τονίζει ότι η πρόληψη και η διεθνής συνεργασία παραμένουν μεταξύ των κορυφαίων προτεραιοτήτων της το 2025.
—