Καμία ελαφρυντική περίσταση δεν αναγνώρισε το Τριμελές Εφετείο στους 10 καταδικασθέντες για την τραγωδία στο Μάτι, στη δίκη που συγκλόνισε το πανελλήνιο και καθρεφτίζει με τον πιο ωμό τρόπο τις παθογένειες του κρατικού μηχανισμού.
Η απόφαση, που ελήφθη κατά πλειοψηφία, φέρει τεράστια νομική και συμβολική βαρύτητα. Αν και η πρόεδρος του δικαστηρίου διατύπωσε την άποψη ότι σε ορισμένους από τους καταδικασθέντες έπρεπε να αναγνωριστούν ελαφρυντικά, τελικά η γνώμη της δεν επικράτησε.
Κατόπιν της απόφασης αυτής, η εισαγγελέας της έδρας εισηγήθηκε την επιβολή βαρύτατων ποινών. Συγκεκριμένα, πρότεινε ποινή 4 ετών για κάθε πράξη ανθρωποκτονίας και 3 ετών για κάθε πράξη σωματικής βλάβης που αποδόθηκαν στους καταδικασθέντες. Πρόκειται για μια πρόταση που στην περίπτωση που υιοθετηθεί, θα οδηγήσει σε σωρευτικές ποινές με πολυετή διάρκεια.
Όσον αφορά στον κάτοικο της Πεντέλης, που είχε επίσης καταδικαστεί στην πρωτοβάθμια διαδικασία, η εισαγγελική πρόταση ήταν να διατηρηθεί η ποινή των 3 ετών.
Το σκεπτικό της πρότασης
Η εισαγγελέας υπογράμμισε το μέγεθος της καταστροφής και τη σοβαρότητα των συνεπειών της εγκληματικής αμέλειας. «Λαμβάνοντας υπόψιν το μέγεθος της βλάβης, τους θανάτους και βαριές σωματικές βλάβες, ότι υπήρξαν έμπειροι και εξειδικευμένοι αξιωματικοί και η απαίτηση που έχει η πολιτεία είναι να μπορούν να διαχειριστούν κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν κυρίως κρίσιμες ζωές», ανέφερε στην αγόρευσή της.
Η εισαγγελέας κατέστησε σαφές ότι η πολιτεία δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια όταν από αμέλεια, έλλειψη συντονισμού ή αδιαφορία χάνεται μαζικά ανθρώπινη ζωή. Η έλλειψη ελαφρυντικών ενισχύει αυτή την κατεύθυνση, στέλνοντας μήνυμα μηδενικής ανοχής.
Η δίκη για την πολύνεκρη πυρκαγιά στο Μάτι θεωρείται μία από τις σημαντικότερες στην ελληνική ποινική ιστορία των τελευταίων δεκαετιών. Ο αριθμός των νεκρών, οι εικόνες της απόλυτης καταστροφής και το βαρύ αποτύπωμα στην κοινωνία, καθιστούν την υπόθεση σημείο-τομής στην απονομή δικαιοσύνης για μαζικές καταστροφές.
Οι ένοχοι
Οι αποφάσεις περί ενοχής ή μη ανακοινώθηκαν χθες, σε κλίμα αγωνίας και ανάγκης για δικαίωσης, από την πλευρά των συγγενών των θυμάτων. Οι εφέτες ουσιαστικά με την απόφασή τους έκριναν ότι το κύριο βάρος της ευθύνης φέρουν οι επιτελικοί της Πυροσβεστικής, δηλαδή η ηγεσία και οι επικεφαλής στις κρίσιμες υπηρεσίες του Σώματος και οι τρεις αξιωματικοί που βρέθηκαν στον τόπο της φωτιάς ως επικεφαλής του πεδίου. Ως εκ τούτου ένοχοι κρίθηκαν οι:
Σωτήρης Τερζούδης, τότε αρχηγός της Πυροσβεστικής
Βασίλης Ματθαιόπουλος, τότε υπαρχηγός
Ιωάννης Φωστιέρης, τότε επικεφαλής του ΕΣΚΕ
Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, τότε Διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αθηνών
Χαράλαμπος Χιώνης, τότε Διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής
Φίλιππος Παντελεάκος, τότε διευθυντής του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας
Χρήστος Γκολφίνος, Διευθυντής του «199»
Δαμιανός Παπαδόπουλος, τότε Διοικητής του Πυροσβεστικού Σταθμού Νέας Μάκρης
Ιωάννης Καπάκης, γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας
Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, από τον οποίο – σύμφωνα με το κατηγορητήριο – φέρεται να ξεκίνησε η φωτιά
Οι καταδίκες αφορούν στα αδικήματα της ανθρωποκτονίας από υπόχρεο κατά συρροή και της σωματικής βλάβης δια παραλείψεως από υπόχρεο και κατά συρροή, τα οποία βαρύνουν με αυξημένη ποινική απαξία, καθώς σχετίζονται με παραλείψεις και εγκληματική αμέλεια από άτομα που είχαν κρίσιμες αρμοδιότητες την ημέρα της τραγωδίας.
Οι αθώοι
Στον αντίποδα, το δικαστήριο έκρινε αθώους άλλους 11 κατηγορούμενους, ανάμεσά τους και πολιτικά πρόσωπα που είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τα προηγούμενα χρόνια για τον ρόλο τους στη διαχείριση της καταστροφής. Ειδικότερα, κρίθηκαν αθώοι οι:
Χρήστος Πορτοζούδης, τότε διοικητής Υπηρεσίας Εναέριων Μέσων της Πυροσβεστικής
Στέφανος Κολοκούρης, τότε Διοικητής 1ης ΕΜΑΚ
Χαράλαμπος Συρογιάννης, τότε υποδιοικητής της Υπηρεσίας Εναέριων Μέσων της Αστυνομίας
Χρήστος Λάμπρης, τότε εναέριος συντονιστής
Χρήστος Δροσόπουλος, κυβερνήτης του ελικοπτέρου «ΦΛΟΓΑ 1»
Ρένα Δούρου, τότε Περιφερειάρχης Αττικής
Ηλίας Ψινάκης, τότε Δήμαρχος Μαραθώνα
Ευάγγελος Μπουρνούς, πρώην Δήμαρχος Ραφήνας
Βάιος Θανασιάς, πρώην αντιδήμαρχος Μαραθώνα
Αντώνιος Παλπατζής, πρώην αντιδήμαρχος Ραφήνας
Δημήτριος Στεργίου – Καψάλης, τότε Δήμαρχος Πεντέλης