Το μεγαλύτερο τρόπαιο του Περικλή: “Οὐδεὶς γάρ, δι’ ἐμὲ τῶν ὄντων Ἀφηναίων μέλαν ἱμάτιον περιεβάλετο.” ("Κανένας Αθηναίος δεν μαυροφόρεσε εξαιτίας μου")

Ηταν στα τελευταία του ο Περικλής ο Αθηναίος. Ξαπλωμένος στο κρεβάτι του ετοιμοθανάτου και γύρω του διάφοροι φίλοι και γνωστοί, συζητούσαν χαμηλόφωνα. Κι έλεγαν για τα σπουδαία επιτεύγματα του. Και για τα εννέα του τρόπαια σαν στρατηγός. Και μιλούσαν νομίζοντας πως ο Περικλής δεν είχε πια τις αισθήσεις του και δεν άκουγε την κουβέντα τους.
Μα εκείνος τους άκουγε. Και σε μια στιγμή τους έκοψε λέγοντας πως απορεί που επαινούν όλες εκείνες τις πράξεις του, τις οποίες είτε η τύχη βοήθησε να γίνουν, είτε τις έχουν κάνει κι άλλοι πολλοί στρατηγοί, αλλά δεν λένε για το μεγαλύτερο και καλλίτερο τρόπαιό του: “Πως κανένας Αθηναίος δεν μαυροφόρεσε εξαιτίας του“.
Τα ιστορεί ο Πλούταρχος, που ζει κοντά έξι αιώνες αργότερα, στον Βίο του Περικλή, στο 38.3 – 38.4.
Εδώ το αρχαίο κείμενο, που δεν νομίζω πως χρειάζεται απόδοση στην νέα ελληνική.
“
38.3 ἤδη δὲ πρὸς τῷ τελευτᾶν ὄντος αὐτοῦ,περικαθήμενοι τῶν πολιτῶν οἱ βέλτιστοι καὶ τῶν φίλων οἱ περιόντες λόγον ἐποιοῦντο τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς δυνάμεως, ὅση γένοιτο, καὶ τὰς πράξεις ἀνεμετροῦντο καὶ τῶν τροπαίων τὸ πλῆθος· ἐννέα γὰρ ἦν ἃ στρατηγῶν καὶ νικῶν ἔστησεν ὑπὲρ τῆς πόλεως.
38.4 ταῦτα, ὡς οὐκέτι συνιέντος, ἀλλὰ καθῃρημένου τὴν αἴσθησιν αὐτοῦ, διελέγοντο πρὸς ἀλλήλους· ὁ δὲ πᾶσιν ἐτύγχανε τὸν νοῦν προσεσχηκώς, καὶ φθεγξάμενος εἰς μέσον ἔφη θαυμάζειν ὅτι ταῦτα μὲν ἐπαινοῦσιν αὐτοῦ καὶ μνημονεύουσιν, ἃ καὶ πρὸς τύχην ἐστὶ κοινὰ καὶ γέγονεν ἤδη πολλοῖς στρατηγοῖς, τὸ δὲ κάλλιστον καὶ μέγιστον οὐ λέγουσιν. “οὐδεὶς γάρ,” ἔφη, “δι’ ἐμὲ τῶν ὄντων Ἀφηναίων μέλαν ἱμάτιον περιεβάλετο.”
“
Το φοβερό τρόπαιο του Περικλή, το έχασαν δια παντός οι ηγεσίες του ΠαΣοΚ και της ΝΔ. Οι του ΠαΣοΚ εδώ και δυο χρόνια. Οι της ΝΔ από την συγκυβέρνηση.
Κάποτε θα τελειώσουν οι θλιβερές τους μέρες και η θλιβερή προσφορά τους στην πατρίδα μας και στον λαό της. Μα οτι κι αν κάνουν πια, το “κάλλιστον καὶ μέγιστον” τρόπαιο του Περικλή δεν θα το κερδίσουν ποτέ.
Το θλιβερό τους τρόπαιο θα είναι για πάντα τα αναθέματα των οικογενειών που εξαιτίας τους φόρεσαν μαύρα.
Θραξ Αναρμόδιος
ΥΓ. Αλλες τέσσερις αυτοκτονίες σήμερα.