Μέρες που είναι, ας θυμηθούμε τι έγραψε το παιδί του γνωστού συστήματος Καθημερινή-ΕΛΙΑΜΕΠ-Θάνου Βερέμη, Φίλιος Στάγκος, για τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο και για τους χειρισμούς του στο Κυπριακό. Έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε, όταν ο σημερινός υπάλληλος του Μπουτάρη συνέκρινε με άρθρο του στην “Καθημερινή” τον Τάσσο Παπαδόπουλο με τον Νίκολα Γκρουέφσκι! Για διαβάστε το…
Ο φόβος μπροστά σε μια ιστορική απόφαση
Του Φιλιου Σταγκου
“Η είδηση κυκλοφόρησε από το απόγευμα του Σαββάτου αφήνοντας τους πάντες να αναρωτιούνται «πού το πάει ο Νίκολα Γκρούεφσκι;». Η δήλωσή του στο τηλεοπτικό δίκτυο «Σίτελ»,
δεν άφηνε περιθώριο παρερμηνείας: «Εφόσον η επίσημη πρόταση του διαμεσολαβητή κ. Μάθιου Νίμιτς για την ονομασία είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», για όλες τις χρήσεις διεθνώς, εγώ θα θέσω την πρόταση αυτή σε δημοψήφισμα. Αν σας ενδιαφέρει η προσωπική μου θέση, θα ψηφίσω κατά».
Η απόφαση του πρωθυπουργού της ΠΔΓΜ να απορρίψει την πιο ρεαλιστική πρόταση συμβιβασμού απ’ όσες έχουν δει το φως της ημέρας μέχρι σήμερα –και μαζί της να δυναμιτίσει ολόκληρη τη διαδικασία διαμεσολάβησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ– στερείται κάθε λογικής. Ενδεχομένως ο κ. Γκρούεφσκι να ζήλεψε τη δόξα του τέως προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος είχε διαπραγματευθεί με μισή καρδιά το Σχέδιο Ανάν και εν συνεχεία κάλεσε τους Ελληνοκυπρίους να το καταψηφίσουν. Με τη διαφορά, όμως, ότι τον Απρίλιο του 2004, η Κύπρος είχε ήδη εξασφαλίσει το εισιτήριο στην Ε.Ε., ενώ στην περίπτωση της ΠΓΔΜ η ένταξη στους ευρω-νατοϊκούς θεσμούς είναι το ζητούμενο.
«Ο Γκρούεφσκι πιο πολύ φοβάται να σηκώσει το ιστορικό βάρος της επίλυσης απ’ όσο επιθυμεί να οδηγήσει τη χώρα του στο μέλλον», ήταν το σχόλιο της Μπρέντα Πίρσον, Αμερικανίδας, άλλοτε συμβούλου πολλών κυβερνήσεων των Σκοπίων. Αν δεν αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, πρόσθεσε, «τότε οι ΗΠΑ μπορεί να χάσουν την υπομονή τους και να διερευνήσουν άλλα σενάρια που δεν θα περιλαμβάνουν την ένταξη της χώρας σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ». Η κ. Πίρσον συμμετείχε σε μία άσκηση «προσομοίωσης» των διαπραγματεύσεων Αθήνας – Σκοπίων που έλαβε χώρα το Σαββατοκύριακο στην Aχρίδα με πρωτοβουλία του τηλεοπτικού σταθμού Α1.
Τη στιγμή που ο κ. Γκρούεφσκι έριχνε την ταφόπλακα στις ελπίδες επίλυσης του ζητήματος, η συζήτηση στην Οχρίδα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σήμερα ένα «παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε χάρη στην ελληνική θετική διάθεση να βρεθεί συμβιβασμός, ότι τα οφέλη για τα Σκόπια είναι πιο χειροπιαστά από ποτέ και ότι Ε.Ε. και ΗΠΑ οφείλουν να ασκήσουν πίεση προς τον σκοπό αυτό.
Από ελληνικής πλευράς, στην εκδήλωση συμμετείχε και μία “dream team” ερευνητών του ΕΛΙΑΜΕΠ, αποτελούμενη από τους καθηγητές Θάνο Βερέμη και Ευάγγελο Κωφό (η «θεσμική μνήμη» της Ελλάδας στο Μακεδονικό ζήτημα) και τον διπλωμάτη που γνωρίζει όσο κανείς άλλος τα Νοτιοδυτικά Βαλκάνια, πρέσβη ε.τ. Αλέξανδρο Μαλλιά.
Από τα τοπικά ΜΜΕ η επίσκεψή τους αντιμετωπίστηκε σχεδόν ως επίσημη. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για την πρώτη προσπάθεια της ελληνικής κοινωνίας των πολιτών να μεταφέρει απευθείας το μήνυμα της γνήσιας και ειλικρινούς βούλησης της Αθήνας να καταλήξει σε μία συμφωνία. Οτι η Ελλάδα έχει μεν νόμιμα συμφέροντα, αλλά δεν επιθυμεί να καταστρέψει ούτε το κράτος ούτε την ταυτότητα των Σλαβομακεδόνων.
Τα όσα ειπώθηκαν από μη ελληνικά χείλη στο περιθώριο της συνάντησης της Οχρίδας, ίσως να αποτελέσουν την υποσημείωση ενός δράματος που δεν έχει ακόμα γραφτεί. Οτι η αλβανική κοινότητα της ΠΓΔΜ δεν θα ανεχτεί να μείνει στο περιθώριο της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ εξαιτίας της αδιαλλαξίας του κ. Γκρούεφσκι, ότι ο Σλαβομακεδόνας πρωθυπουργός οδηγεί τη χώρα του στην απομόνωση και ότι πρόσφατη απόπειρά του να συσφίγξει τις σχέσεις του με το Βρετανικό κόμμα των Συντηρητικών, προσέκρουσε σε ένα τείχος αδιαφορίας.
Σίγουρα, όμως, η ιστορία θα συγκρατήσει την εμπρηστική δήλωση του απόλυτου κυρίαρχου του πολιτικού παιχνιδιού στα Σκόπια”.
Ο φόβος μπροστά σε μια ιστορική απόφαση
Του Φιλιου Σταγκου
“Η είδηση κυκλοφόρησε από το απόγευμα του Σαββάτου αφήνοντας τους πάντες να αναρωτιούνται «πού το πάει ο Νίκολα Γκρούεφσκι;». Η δήλωσή του στο τηλεοπτικό δίκτυο «Σίτελ»,
δεν άφηνε περιθώριο παρερμηνείας: «Εφόσον η επίσημη πρόταση του διαμεσολαβητή κ. Μάθιου Νίμιτς για την ονομασία είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», για όλες τις χρήσεις διεθνώς, εγώ θα θέσω την πρόταση αυτή σε δημοψήφισμα. Αν σας ενδιαφέρει η προσωπική μου θέση, θα ψηφίσω κατά».
Η απόφαση του πρωθυπουργού της ΠΔΓΜ να απορρίψει την πιο ρεαλιστική πρόταση συμβιβασμού απ’ όσες έχουν δει το φως της ημέρας μέχρι σήμερα –και μαζί της να δυναμιτίσει ολόκληρη τη διαδικασία διαμεσολάβησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ– στερείται κάθε λογικής. Ενδεχομένως ο κ. Γκρούεφσκι να ζήλεψε τη δόξα του τέως προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος είχε διαπραγματευθεί με μισή καρδιά το Σχέδιο Ανάν και εν συνεχεία κάλεσε τους Ελληνοκυπρίους να το καταψηφίσουν. Με τη διαφορά, όμως, ότι τον Απρίλιο του 2004, η Κύπρος είχε ήδη εξασφαλίσει το εισιτήριο στην Ε.Ε., ενώ στην περίπτωση της ΠΓΔΜ η ένταξη στους ευρω-νατοϊκούς θεσμούς είναι το ζητούμενο.
«Ο Γκρούεφσκι πιο πολύ φοβάται να σηκώσει το ιστορικό βάρος της επίλυσης απ’ όσο επιθυμεί να οδηγήσει τη χώρα του στο μέλλον», ήταν το σχόλιο της Μπρέντα Πίρσον, Αμερικανίδας, άλλοτε συμβούλου πολλών κυβερνήσεων των Σκοπίων. Αν δεν αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, πρόσθεσε, «τότε οι ΗΠΑ μπορεί να χάσουν την υπομονή τους και να διερευνήσουν άλλα σενάρια που δεν θα περιλαμβάνουν την ένταξη της χώρας σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ». Η κ. Πίρσον συμμετείχε σε μία άσκηση «προσομοίωσης» των διαπραγματεύσεων Αθήνας – Σκοπίων που έλαβε χώρα το Σαββατοκύριακο στην Aχρίδα με πρωτοβουλία του τηλεοπτικού σταθμού Α1.
Τη στιγμή που ο κ. Γκρούεφσκι έριχνε την ταφόπλακα στις ελπίδες επίλυσης του ζητήματος, η συζήτηση στην Οχρίδα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σήμερα ένα «παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε χάρη στην ελληνική θετική διάθεση να βρεθεί συμβιβασμός, ότι τα οφέλη για τα Σκόπια είναι πιο χειροπιαστά από ποτέ και ότι Ε.Ε. και ΗΠΑ οφείλουν να ασκήσουν πίεση προς τον σκοπό αυτό.
Από ελληνικής πλευράς, στην εκδήλωση συμμετείχε και μία “dream team” ερευνητών του ΕΛΙΑΜΕΠ, αποτελούμενη από τους καθηγητές Θάνο Βερέμη και Ευάγγελο Κωφό (η «θεσμική μνήμη» της Ελλάδας στο Μακεδονικό ζήτημα) και τον διπλωμάτη που γνωρίζει όσο κανείς άλλος τα Νοτιοδυτικά Βαλκάνια, πρέσβη ε.τ. Αλέξανδρο Μαλλιά.
Από τα τοπικά ΜΜΕ η επίσκεψή τους αντιμετωπίστηκε σχεδόν ως επίσημη. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για την πρώτη προσπάθεια της ελληνικής κοινωνίας των πολιτών να μεταφέρει απευθείας το μήνυμα της γνήσιας και ειλικρινούς βούλησης της Αθήνας να καταλήξει σε μία συμφωνία. Οτι η Ελλάδα έχει μεν νόμιμα συμφέροντα, αλλά δεν επιθυμεί να καταστρέψει ούτε το κράτος ούτε την ταυτότητα των Σλαβομακεδόνων.
Τα όσα ειπώθηκαν από μη ελληνικά χείλη στο περιθώριο της συνάντησης της Οχρίδας, ίσως να αποτελέσουν την υποσημείωση ενός δράματος που δεν έχει ακόμα γραφτεί. Οτι η αλβανική κοινότητα της ΠΓΔΜ δεν θα ανεχτεί να μείνει στο περιθώριο της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ εξαιτίας της αδιαλλαξίας του κ. Γκρούεφσκι, ότι ο Σλαβομακεδόνας πρωθυπουργός οδηγεί τη χώρα του στην απομόνωση και ότι πρόσφατη απόπειρά του να συσφίγξει τις σχέσεις του με το Βρετανικό κόμμα των Συντηρητικών, προσέκρουσε σε ένα τείχος αδιαφορίας.
Σίγουρα, όμως, η ιστορία θα συγκρατήσει την εμπρηστική δήλωση του απόλυτου κυρίαρχου του πολιτικού παιχνιδιού στα Σκόπια”.