Ο Ανδ. Βγενόπουλος προτείνει λύσεις για το πως μπορούν να παραμείνουν ιδιωτικές οι τράπεζες της Κύπρου

Με ανακοίνωσή του ο Ανδρέας Βγενόπουλος τονίζει ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα μπορεί και πρέπει να αποφύγει την κρατικοποίηση προσελκύοντας ιδιωτικά κεφάλαια. Κάνει εκτενή αναφορά σε όσα προηγήθηκαν ενώ προτείνει τη συγχώνευση της Τράπεζας Κύπρου με τη Λαϊκή. 

Η ανακοίνωση:

“Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα μπορεί και πρέπει να αποφύγει την κρατικοποίηση προσελκύοντας ιδιωτικά κεφάλαια από στρατηγικούς, θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές. Σε αυτήν την περίπτωση η Τράπεζα Κύπρου και η ΛΑΪΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ θα εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τους κατόχους ΜΑΕΚ (μετατρέψιμων αξιογράφων ενισχυμένου κεφαλαίου), θα αποφευχθεί η καταστροφική συρρίκνωση των ισολογισμών, θα αφαιρεθεί το όριο από τις απολαβές των στελεχών, θα επανέλθει η ασφάλεια στον τραπεζικό χώρο, θα συνεχισθεί η χρηματοδότηση της ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας και θα διατηρηθεί η ταυτότητα της Κύπρου ως διεθνούς χρηματοοικονομικού κέντρου.

Για να αντιληφθεί βέβαια κανείς πώς θα συμβεί αυτό πρέπει να αρθεί πάνω από λαϊκίστικους αφορισμούς, λάσπη και συκοφαντίες από συγκεκριμένα συμφέροντα, πολιτικά παιχνίδια και σκοπιμότητες και να εκτιμήσει την κατάσταση με καθαρό μυαλό, ψυχραιμία και επαγγελματισμό. Επίσης πρέπει να ξεπεράσει τα συναισθήματά του, αφού, από την υπεραισιοδοξία του πρώτου τριμήνου του έτους ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια για την Τράπεζα Κύπρου και τη Λαϊκή θα βρεθούν, σήμερα φαίνεται ότι και στις δύο τράπεζες επικρατεί υπεραπαισιοδοξία και η κρατικοποίησή τους θεωρείται αναπόφευκτη. 
Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι, και αν εντοπισθούν τα λάθη που έγιναν μέχρι σήμερα και παρθούν από δω και πέρα οι σωστές αποφάσεις υπάρχει και ο χρόνος και η δυνατότητα το κυπριακό τραπεζικό σύστημα να ανακεφαλαιοποιηθεί με ιδιωτικά κεφάλαια. 
Το καλοκαίρι του 2009 είχα ζητήσει διάλογο για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και την ποιότητα της εποπτείας από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. Κατηγορήθηκα ότι ζήτησα χαλάρωση του θεσμικού πλαισίου, ενώ ζήτησα ακριβώς το αντίθετο και ακόμη και σήμερα ελάχιστοι έχουν μπει στον κόπο να διαβάσουν τα πρακτικά της Βουλής. 
Σήμερα όμως είναι πλέον σαφές ότι εάν, όπως είχα ζητήσει, είχε αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των προβλέψεων οι κυπριακές τράπεζες θα αντιμετώπιζαν το πρόβλημα την περίοδο που υπήρχε πλεονάζουσα ρευστότητα και θα αναζητούσαν σήμερα λιγότερα κεφάλαια. 
Ακόμη, αν είχαν εισακουσθεί άλλα αιτήματά μου ο κίνδυνος των τραπεζών θα ήταν πιο ορθά κατανεμημένος και η ρευστότητα των τραπεζών θα είχε πάρει διαφορετικές κατευθύνσεις. Τέλος, αν η εποπτεία ήταν λογική, δίκαιη και αντικειμενική θα είχαν αποφευχθεί κραδασμοί, εκρήξεις και δυσάρεστες εκπλήξεις που θα ολοκληρωθούν με τα πορίσματα του, αναπόφευκτου πλέον, ελέγχου από την BLACKROCK. 
Εδώ και 9 μήνες που έχω αποχωρήσει από την προεδρία της ΛΑΪΚΗΣ όλες οι δημόσιες τοποθετήσεις και συστάσεις μου έχουν αποδειχθεί ορθές, όμως κανείς δεν θέλει να τις κρίνει αντικειμενικά αφού ο λαϊκισμός, η λάσπη αλλά και τα οργανωμένα συμφέροντα είναι πιο δυνατά. 
Είχα πει ότι θα είναι λάθος να γίνουν αυξήσεις κεφαλαίου προτού γίνει γνωστό το τελικό ποσό που θα χρειασθούν οι Τράπεζες διότι ούτε οι αυξήσεις θα καλυφθούν και παράλληλα οι μέτοχοι που θα βάλουν χρήματα σ΄αυτές τις ενδιάμεσες αυξήσεις θα υποστούν σημαντικές απώλειες. 
Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Η Τράπεζα Κύπρου με την σφραγίδα Ορφανίδη αναζήτησε πολύ λιγότερα κεφάλαια απ΄ότι χρειαζότανε με αποτέλεσμα οι άτυχοι επενδυτές να χάνουν περίπου 50% της επένδυσής τους μέσα σε λίγους μήνες, η δε ΛΑΪΚΗ δεν βρήκε σχεδόν κανένα επενδυτή. Είχα πει ότι οι Τράπεζες δεν πρέπει να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου προτού γίνει ο έλεγχος της BLACKROCK που θα προσδώσει στο εγχείρημα τη σφραγίδα της διαφάνειας και της αξιοπιστίας και θα αποκαλύψει το πραγματικό ύψος των νέων αναγκαίων κεφαλαίων. 
Ζητούσα επιμόνως την εθελοντική υπαγωγή των Τραπεζών στον έλεγχο της BLACKROCK που αν είχε πραγματοποιηθεί μπορεί μεν τα αναζητούμενα κεφάλαια να ήταν μεγαλύτερα αλλά οι πιθανότητες ανεύρεσής τους θα ήταν πολύ περισσότερες. Τώρα που οι «αφελείς» ιδιώτες δεν πείσθηκαν να βάλουν χρήματα η διαδικασία της BLACKROCK θα ακολουθηθεί και μάλιστα, ως προς το θέμα των προβλέψεων, βάσει των αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο που είχα ζητήσει από το 2009! 
Ένα άλλο μεγάλο λάθος που έγινε είναι ότι ενώ η ΛΑΪΚΗ αναζητούσε ιδιωτικά κεφάλαια οι πολιτικοί ακύρωσαν την προσπάθειά της με δύο «απαγορευτικά» για κάθε σοβαρό επενδυτή: Το κράτος έβαλε πέντε μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας και ξεκαθάρισε ότι αν χρειασθούν έστω και λίγα κρατικά χρήματα η Διοίκηση θα ασκείται επί της ουσίας από το κράτος και, μπήκε ανώτατο μισθολογικό όριο για τα ανώτερα στελέχη της Τράπεζας έτσι ώστε να παραμείνουν στην Τράπεζα μόνον αυτοί που δεν μπορούν να βρουν δουλειά κάπου αλλού! 
Και τα δύο μέτρα ακούγονται καλά από τους ψηφοφόρους όμως επί της ουσίας αποθαρρύνουν τους υποψήφιους επενδυτές και κάνουν την πλήρη κρατικοποίηση της Τράπεζας μονόδρομο. Άραγε αυτό έγινε από λάθος ή από πρόθεση; Και γιατί κανείς σχεδόν από τους σοβαρούς επαγγελματίες που υπάρχουν στην Κύπρο δεν βγήκε να το εντοπίσει, τόσο βαρύ πια είναι το πέπλο του λαϊκισμού; Επίσης, απορία προκαλεί η έλλειψη σοβαρού προβληματισμού για τις πραγματικές αιτίες που οι μεγαλομέτοχοι και των δύο Τραπεζών δεν συμμετείχαν στις αυξήσεις κεφαλαίου. Αν αυτό γίνει θα αποδειχθεί ότι οι αιτίες είναι όλα αυτά τα σημεία που αναφέρονται ανωτέρω. 
Τέλος, το μόνο που έχω τονίσει επανειλημμένα αλλά ακόμα δεν έχει επιβεβαιωθεί, όμως θα επιβεβαιωθεί και αυτό σύντομα, είναι ότι η συγχώνευση της ΛΑΪΚΗΣ με την Τράπεζα Κύπρου είναι κάτω από τις σημερινές συνθήκες εντελώς απαραίτητη αφού η νέα Τράπεζα, λόγω των συνεργειών που θα προκύψουν, θα χρειασθεί περίπου 1,5 δισ. ευρώ λιγότερα κεφάλαια και παράλληλα θα αποτελέσει για τους παλιούς μετόχους αλλά και τους νέους επενδυτές μια σαφώς καλύτερη επενδυτική επιλογή. 
Ένα τέτοιο σχήμα θα μπορεί να παρουσιάζει μια ετήσια κερδοφορία της τάξης του ενός δισ. ευρώ τον χρόνο και θα θεωρηθεί καλή επένδυση ακόμα και αν χρειασθεί επανακεφαλαιοποίηση της τάξης των 6-7 δισ. ευρώ, επαναλαμβάνω δε ότι στις διεθνείς αγορές υπάρχει υπερβάλλουσα ρευστότητα, που όμως αναζητά πραγματικά καλές και αξιόπιστες επενδύσεις. 
Κατά την γνώμη μου λοιπόν και επειδή έχει ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος πρέπει να γίνουν χωρίς καμία περαιτέρω καθυστέρηση τα εξής: 
1. Να προχωρήσει άμεσα ο διαγνωστικός έλεγχος της BLACKROCK σε όλα τα χαρτοφυλάκια των δύο Τραπεζών στην Κύπρο, την Ελλάδα και όλες τις χώρες παρουσίας τους στο εξωτερικό ώστε να φανεί η πραγματική κατάστασή τους και οι τελικές κεφαλαιακές τους ανάγκες. 
2. Με βάση αυτήν την πραγματική εικόνα των δύο Τραπεζών να καθορισθεί η σχέση ανταλλαγής και να αποφασισθεί η συγχώνευσή τους. 
3. Παράλληλα, να δρομολογηθεί νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για την κάλυψη της απαραίτητης ανακεφαλαιοποίησης από ιδιωτικά κεφάλαια με την συμβουλευτική συνδρομή που μπορεί να έχει και τα χαρακτηριστικά του soft ή hard underwriting ενός ομίλου από μεγάλες διεθνείς επενδυτικές Τράπεζες. 
4. Τέλος η Βουλή πρέπει να αλλάξει το νομοσχέδιο που υιοθετήθηκε βιαστικά για την κρατικοποίηση της ΛΑΪΚΗΣ και να θεσπίσει για την πιθανή συμμετοχή του κράτους, που κατά την γνώμη μου θα είναι μηδαμινή ή ελάχιστη, τους ίδιους όρους που θα ισχύσουν και για την ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών και που θα έχουν την έγκριση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. 
5. Να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη διαδικασία μπορεί να γίνει παράλληλα και είναι συμβατή με την υπό εξέλιξη διαδικασία της συνδρομής της Ε.Ε. και του ΔΝΤ αφού, όπως και στην περίπτωση της Ελλάδας μετά την εξακρίβωση των αναγκαίων κεφαλαίων θα δοθεί ξανά η ευκαιρία στους ιδιώτες μετόχους – επενδυτές να τα καλύψουν πρώτα αυτοί. 
Υπάρχει ακόμη χρόνος για να αποφευχθεί η κρατικοποίηση των Κυπριακών Τραπεζών και οι καταστροφικές επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε ομολογιούχους, μετόχους, στελέχη, εργαζομένους αλλά και στην Κυπριακή Οικονομία. Πρέπει όμως άμεσα να κινηθούμε προς τη σωστή κατεύθυνση και να προσπαθήσουμε οργανωμένα και σωστά, αντί να δεχόμαστε μοιρολατρικά και με τα χέρια ψηλά την επικείμενη καταστροφή, όπως έγινε με την εθελοντική (!) συμμετοχή μας στο PSI χωρίς καμία μάχη, καμία διαμαρτυρία και καμία διαπραγμάτευση. 
Υ.Γ. Για να αποφευχθούν οι κακοήθειες που θα υποθάλψουν την πρότασή μου σπεύδω να διευκρινίσω δύο θέματα: 
1. Μπορώ και θέλω με την πείρα και τις γνώσεις μου να βοηθήσω ουσιαστικά στην ανωτέρω διαδικασία, όμως δεν σκοπεύω να επανέλθω στην Διοίκηση οποιασδήποτε Τράπεζας και, 
2. Θεωρώ ότι η λασπολογία και οι συκοφαντίες που έχουν πολιτικές σκοπιμότητες αλλά και ευρύτατη λαϊκή αποδοχή εναντίον των τραπεζιτών έχουν βλάψει και βλάπτουν πολύ την Κυπριακή οικονομία και κοινωνία, τα όσα δε διαδραματίζονται τους τελευταίους μήνες είναι ερασιτεχνικά και αυτοκαταστροφικά. Αντίθετα, μια ήσυχη, ψύχραιμη και αντικειμενική έρευνα για πιθανές ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση πρέπει επιτέλους να γίνει. Την διαδικασία αυτή την επιθυμώ εγώ περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, διότι αν δεν γίνει, η κακοήθης και ανυπόστατη λάσπη θα συνεχίζεται επ΄άπειρον”. 

σσΟ: Ωραίο κόλπο για να αποφευχθεί ο δημόσιος έλεγχος.

Τι τον κάνει να πιστεύει όμως να πιστέυει ότι η Κύπρου που είναι η ισχυρότερη τράπεζα, θα δεχθεί;