Γράφει ο Δρ. Ηλίας Καλλιώρας
Κάποιοι ομιλούν για «χάρτινο τίγρη». Κάποιοι άλλοι δεν μπορούν να δουν την Κίνα ως μια επόμενη «παγκόσμια υπερδύναμη». Ενώ κάποιοι τρίτοι θεωρούν, αντιθέτως, ότι η άνοδος του ασιατικού Δράκου θα είναι μόνιμη και συνεχής. Και πάει λέγοντας. Η δική μου άποψη είναι πως η Κίνα θα συνεχίζει, τουλάχιστον μέχρι το 2040, να είναι ένας παγκόσμιος ισχυρός «παίκτης». Μάλιστα δε, εάν το φροντίσουν ενδιαμέσως οι κινέζοι ηγέτες, μπορούν να γίνουν ένας μόνιμος παγκόσμιος πόλος αναφοράς ισχύος και οικονομικής δύναμης. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει πολλά προς αυτή την αναμενόμενη κατεύθυνση. Η χώρα μας, λχ., πρέπει να συνδεθεί το ταχύτερο δυνατό και με άλλες εταιρείες κολοσσούς τύπου COSCO.
Για ορισμένους, η αδυναμία της Κίνας να γίνει μελλοντική «παγκόσμια υπερδύναμη» έχει να κάνει με διαφόρους λόγους-αιτίες, όπως: πρώτον, ότι η χώρα είναι «νησί», αφού περιβάλλεται από φυσικές απροσπέλαστες περιοχές και, δεύτερον, ότι η Κίνα δεν είναι μια πραγματικά καπιταλιστική χώρα με οργανωμένες και ελεύθερες αγορές. Τρίτον, λένε ότι οι γνωριμίες σου εκεί μετράνε περισσότερο από τις όποιες σπουδαίες επιχειρηματικές σου προτάσεις. Τέταρτον, την κατηγορούν ότι, χωρίς πραγματική αγορά, το χρήμα εκεί έρεε άφθονο: η χώρα έχει ήδη δώσει πάρα πολλά «κακά δάνεια», που μοιάζουν με τα αντίστοιχα δάνεια και την μετέπειτα υπερ-τραυματική εμπειρία της γειτονικής Ιαπωνίας, στη δεκαετία του 1990. Επίσης, πέμπτον, βασισμένοι στις εξαγωγές, ανησυχούν πολλοί, ότι οι κινέζοι αποταμιεύουν πολλά και δεν στηρίζουν την εσωτερική ζήτηση.
Οι σημερινοί ηγέτες της κίνας πρέπει να νικήσουν «προκαταβολικά» την κρίση, που ήδη «σιγοβράζει», αφού η έως τώρα καλπάζουσα ανάπτυξή της γίνεται με «δάνεια-αναβολικά». Οι δανεισμένες επιχειρήσεις, που δεν αφήνουν κέρδη στο τέλος του έτους, είναι οι μελλοντικές «βόμβες» στον οικονομικό ιστό της κάθε χώρας. Το πρόβλημα της Κίνας είναι πολιτικό. Η Κίνα, που σε 5 χρόνια θα είναι η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, πρέπει να προσέξει επιπλέον, την γιγάντια γραφειοκρατία της, το ίδιο το βαθύ στρατιωτικο-αστυνομικό της πλέγμα και τις ήδη ξεπερασμένες αρχές, λειτουργίες και ιδέες του Κομμουνιστικού της Κόμματος.
Δεν μπορούν συνεχώς οι εκάστοτε ηγεσίες να «κληρονομούν» την εξουσία του «χαβιαριού» (πχ., η υπόθεση του αξιωματούχου Σιλάι, που ξόδευε 1 εκατ. ευρώ, σε ένα βράδυ, στο Καζίνο του Μακάο). Δεν μπορούν να κάνουν συνεχή χρήση τους ίδιους κατασταλτικούς μηχανισμούς ασφάλειας (ή συγκεντρωτισμού), καθώς ομοίως, να είναι προσκολλημένοι στις ίδιες ιστορικές αρχές της πολιτικής νομιμοποίησης, μέσω του κομφουκιανισμού της «Ανθρώπινης Αρχής». Δεν μπορεί η σημερινή ισχυρή Κίνα να πάει μακριά κατ’ αυτή την έννοια και με αυτούς τους όρους. Εάν αυτά δεν αλλάξουν, η Κίνα θα δει την κεντρική της κυβέρνηση αποδυναμωμένη και τις παραδοσιακές της περιφέρειες ισχυρές και υπό διάσπαση. Με πιο ισχυρούς τοπικούς ηγέτες.
Η Κίνα δεν πρέπει να κινηθεί κάθετα ενάντια σε άλλες ισχυρές χώρες. Δεν έχει ώριμη και κραταιά δημοκρατική βάση και πολιτική κουλτούρα. Εάν βάλει ως στόχο την δημιουργία, λόγου χάρη, της κατάληψης της «εξέχουσας» θέσης της στον Δυτικό Ωκεανό, ή της πλέον ισχυρής δύναμης στην ίδια περιοχή, ίσως φέρει στο προσκήνιο μη αναγκαίες συγκρούσεις, όχι από επιλογή, αλλά από αναγκαιότητα των εκεί «θιγομένων» πανίσχυρων χωρών. Η Κίνα έχει το διεθνές κύρος, την δύναμη, τον σεβασμό και τους πόρους να αποτελεί μόνιμα μια ισχυρότατη χώρα-σύμβολο. Έχει ένα σπουδαίο μέλλον. Πρέπει, ωστόσο, να ισχυροποιήσει και να «διεθνοποιήσει» έξυπνα το γιουάν και να δρομολογήσει μια νέα πολιτική κουλτούρα, που θα την κάνει να ξεφύγει από τον σημερινό «αυτόματο πιλότο» του κομμουνισμού του Κομφούκιου και του Βουδισμού. Για το καλό όλης της ανθρωπότητας.
Γράφει ο Δρ. Ηλίας Καλλιώρας