Συνέντευξη του καθηγητή Ηλία Κουσκουβέλη στον Φιλελεύθερο.
ΕΡ: Σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο διαπιστώνεται μια κινητικότητα σε σχέση με τις προσπάθειες για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Υπάρχουν δυνατότητες ανατροπών; Δυνατότητες για βελτίωση της κατάστασης;
ΑΠ: Προσωπικά δεν πιστεύω ότι ζούμε στον αιώνα των ανατροπών. Προφανώς, όμως, ζούμε σε μία περίοδο αλλαγής αυτών που είχαμε συνηθίσει. Εξ αυτού και λόγω της κινητικότητας που έχει αναπτυχθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), εκτιμώ πως αλλαγές θα υπάρξουν ως προς την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης από την ΕΕ που θα ωφελήσουν και την Ελλάδα. Ήδη καταγράφεται μία σημαντική αλλαγή στην πολιτική τής Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ήδη περισσότερες χώρες αντιμετωπίζουν την ύφεση, ήδη οι πολιτικοί συσχετισμοί στο εσωτερικό των κρατών και εξ αυτού στο επίπεδο της ΕΕ μεταβάλλονται, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι να ομιλούν για την ανάγκη τής ανάπτυξης. Στα θετικά είναι και η αλλαγή τού τρόπου αντιμετώπισης της χώρας μας από τους εταίρους και η αυξανόμενη πεποίθηση περί της ανάγκης για επιμήκυνση του απαιτούμενου χρόνου εκπλήρωσης των δημοσιονομικών υποχρεώσεων της Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση, η όποια βελτίωση θα προέλθει από εμάς. Εμείς θα πρέπει να αντέξουμε στα δύσκολα μέτρα και να είμαστε αλληλέγγυοι προς τους συμπολίτες μας που δοκιμάζονται, εμείς θα πρέπει να συμβάλλουμε στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, εμείς θα πρέπει να κινηθούμε, στη σκέψη και στα έργα μας, αναπτυξιακά.
ΕΡ: Πολλές φορές έχει ειπωθεί πως η οικονομική κρίση καθιστά πιο ευάλωτη τη χώρα στα εθνικά θέματα. Διαβλέπετε προσπάθεια από την Τουρκία να αξιοποιήσει την οικονομική κρίση στην Ελλάδα;
ΑΠ: Ασφαλώς κάθε χώρα γίνεται πιο ευάλωτη σε περίοδο οικονομικής κρίσης, σε όλους τους τομείς. Δεν θα έλεγα ότι η χώρα είναι πιο ευάλωτη, καθώς η δημιουργία προβλημάτων εναντίον της Ελλάδας, θα σήμανε σημαντικότερα ζητήματα, π.χ., για την Ευρωζώνη ή ακόμη και για τις ΗΠΑ, και, συνεπώς, για πολύ ισχυρότερα από την Ελλάδα κράτη. Θα έλεγα, ασφαλώς, πως η χώρα μας έχει απολέσει τη διαπραγματευτική της ισχύ ή έχει μειωθεί η επιρροή της στην αντιμετώπιση ζητημάτων, τα οποία θα βρει ενδεχομένως μπροστά της υπό διαφορετικές συνθήκες. Ως προς την Τουρκία, αυτή προσπαθεί να επωφεληθεί από την οικονομική κρίση στη χώρα μας, διεισδύοντας οικονομικά και προωθώντας ακόμη και την υποκουλτούρα των τηλεοπτικών σειρών της. Είναι γνωστό ότι το «στρατηγικό βάθος», στη σύλληψή του, εμπεριείχε και τη βελτίωση της εικόνας τής Τουρκίας στο εξωτερικό, κάτι που συστηματικά επιχειρείται.
Πέραν αυτού, η Τουρκία έχει πλέον και τα δικά της προβλήματα. Ο Φιλελεύθερος είχε δημοσιεύσει συνέντευξή μου με τίτλο «Η Τουρκία σύντομα θα καταγράψει αποτυχίες». Θεωρώ ότι μετά και τις τελευταίες εξελίξεις η πολιτική μηδενικών προβλημάτων έχει εξαϋλωθεί, το εμπόριο έχει υποστεί πλήγμα, η υπόθεση της Συρίας θα πάρει χρόνια για να τελειώσει και το Κουρδικό ξανάνοιξε.
ΕΡ: Μπορούμε, Ελλάδα και Κύπρος, να αξιοποιήσουμε το φυσικό μας πλούτο; Διανοίγεται και μια προοπτική συνεργασίας με Ισραήλ.
ΑΠ: Βεβαίως και μπορούμε να αξιοποιήσουμε το φυσικό μας πλούτο. Εκτιμώ όμως πως η Κύπρος μπορεί και πρέπει να προχωρήσει, ανεξαρτήτως του τι θα κάνει η Ελλάδα. Όπως έχω επανειλημμένως πει και γράψει, η Ελλάδα έχει πλέον να μάθει στο θέμα αυτό από την Κύπρο. Η προοπτική συνεργασίας με το Ισραήλ είναι ορατή και οι διεθνείς σχέσεις τού Ισραήλ μπορούν να συμβάλουν στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση των πόρων. Σε κάθε περίπτωση και μεθοδικά, θα πρέπει να γίνουν και όλα τα βήματα προς την κατεύθυνση των υπόλοιπων παράκτιων χωρών τής νότιας και της ανατολικής λεκάνης τής Μεσογείου.
ΕΡ: Θα πρέπει η Ελλάδα να προχωρήσει στον καθορισμό της ΑΟΖ της με Κυπριακή Δημοκρατία;
ΑΠ: Εγώ θεωρώ πως πρέπει να γίνει. Πρέπει να προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία, σταθερά, με μεγάλη σοβαρότητα και διακριτικά – τακτική που ακολούθησε στο παρελθόν ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος – και την κατάλληλη στιγμή, σύντομα, να προχωρήσει με αποφασιστικότητα. Ο καθορισμός τής ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου θα διευκολύνει και θα διασφαλίσει τη μεταφορά των πόρων από την Ανατολική Μεσόγειο προς τη Δύση.