Πρωτοβουλία για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή.

Του Δημήτρη Περάκη
Πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν αλλαγή του Συντάγματος, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη καταψήφιση από τη Βουλή της πρότασης για συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής σχετικά με τη διερεύνηση των συνθηκών της υπαγωγής της χώρας μας στο πρώτο Μνημόνιo. Ίσως πολλοί να μη γνωρίζουν ότι εδώ και περίπου 10 μήνες έχει ιδρυθεί η «Πρωτοβουλία για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή», αίτημα των μελών της οποίας είναι η θέσπιση ενός νέου Συντάγματος σύμφωνα με τους έξι (6) άξονες της Διακήρυξής της, το οποίο θα προκύψει κατόπιν Λαϊκής Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης.
Αρχικώς, οι υπογράφοντες τη Διακήρυξη της «Πρωτοβουλίας για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή» ήταν 12. Σήμερα η Πρωτοβουλία αριθμεί περί τα 900 μέλη και 2.000 φίλους στη σελίδα του Facebook. Έλληνες πολίτες από όλο τον κόσμο γνωρίζουν καθημερινά την Πρωτοβουλία και υπογράφουν τη Διακήρυξη, ενισχύοντας το συλλογικό αίτημα για ένα νέο Σύνταγμα για την Ελλάδα, διαμορφωμένο μέσα από ανοιχτές, σύγχρονες, συμμετοχικές διαδικασίες.
Ζήτησα από τον δικηγόρο και οικονομολόγο, Πέτρο Χασάπη, μέλος της Πρωτοβουλίας, να μας διαφωτίσει αναφορικά με τους σκοπούς και τη δράση της.
Πείτε μας κατ’ αρχήν με λίγα λόγια πώς γεννήθηκε αυτή η Πρωτοβουλία για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή.
«Προς το τέλος του έτους 2011 έγινε μια εκδήλωση στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών σχετικά με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Από τις ομιλίες που έγιναν και τις παρεμβάσεις του κοινού φάνηκε αμέσως η ανάγκη ριζικής αλλαγής του Συντάγματος, ως η μοναδική διέξοδος στην πολύπλευρη κρίση. Από αυτή την εκδήλωση προήλθε μια ομάδα από 12 αποφασισμένους πολίτες οι οποίοι και αποτέλεσαν τους ιδρυτές της ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ, που ιδρύθηκε και επίσημα στις 9 Ιανουαρίου 2012.»
Πόσο σας επηρέασε το παράδειγμα της δημόσιας διαβούλευσης που έγινε πρόσφατα στην Ισλανδία;
 «Η ιδέα της ριζικής αλλαγής του Συντάγματος από τον ίδιο το λαό, είχε αναπτυχθεί σε καθένα από τα 12 ιδρυτικά μέλη από παλιότερα. Εγώ για παράδειγμα έχω γράψει σχετικό βιβλίο με τον τίτλο «Το τέλος των πρωθυπουργών» από το 1994.  Επομένως το παράδειγμα της Ισλανδίας δεν ήταν η πηγή της έμπνευσής μας. Το παράδειγμα όμως της Ισλανδίας, το οποίο έχει να κάνει όχι τόσο με την ίδια την αλλαγή του Συντάγματος, αλλά με τον τρόπο που έγινε το νέο Σύνταγμα από τον ίδιο το λαό με δημόσια διαβούλευση, φυσικά και μας δείχνει ένα σίγουρο δρόμο που θα μπορούσαμε κι εμείς εδώ στην Ελλάδα να ακολουθήσουμε.»
Μέσα από ποιες διαδικασίες θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος;
«Κατ’ αρχήν το όποιο Σύνταγμα προκύψει θα πρέπει να τεθεί σε δημοψήφισμα για έγκριση από τον ίδιο το λαό. Όμως για το πώς θα προκύψει αυτό το Σύνταγμα από το λαό, υπάρχουν δύο τρόποι. Ο ένας είναι αυτός που ακολούθησαν οι Ισλανδοί. Δηλαδή η εκλογή Λαϊκής Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης (στην Ισλανδία ήταν 25μελής, εδώ φυσικά μεγαλύτερη) αποτελούμενη από απλούς πολίτες, οι οποίοι και θα διαχειριστούν τη δημόσια διαβούλευση και θα συντάξουν το τελικό κείμενο. Αν όμως φοβόμαστε την ισχυρή ανάμιξη των κομμάτων στην εκλογή των λαϊκών αντιπροσώπων, ένας άλλος τρόπος είναι η Δημοσκοπική Συντακτική Εθνοσυνέλευση που θα κάνει την ίδια δουλειά. Δηλαδή δημοσκοπική επιλογή (με επιστημονικά εργαλεία) και όχι εκλογή της Λαϊκής Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης.»
Ποια θεωρείτε πως είναι τα κυριότερα σημεία που πρέπει να αλλάξουν;
«Πολλά είναι τα σημεία που πρέπει να αλλάξουν ώστε το νέο πολιτικό σύστημα να μην είναι ένα θέμα που αφορά μια ολιγαρχία, αλλά ένας τρόπος δημοκρατικής οργάνωσης και συμμετοχής ολόκληρης της κοινωνίας. Τα κυριότερα από αυτά είναι:
Α) Πλήρης διάκριση των τριών εξουσιών.
Β) Η εκλογή του κυβερνήτη της χώρας άμεσα από το λαό με ποσοστό 50%+1.
Γ) Πάγιο εκλογικό σύστημα απλής αναλογικής για την εκλογή των βουλευτών.
Δ) Ασυμβίβαστο της ιδιότητας ταυτόχρονα βουλευτή και υπουργού στο ίδιο πρόσωπο.
Ε) Σταθερός χρόνος εκλογών.
ΣΤ) Περιορισμός θητειών για τα διάφορα αξιώματα.
Ζ) Δημοκρατική οργάνωση και οικονομική διαφάνεια των κομμάτων.
Η) Διορισμός της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από το φυσικό της χώρο.
Θ) Δημοψηφίσματα με λαϊκή πρωτοβουλία.
Ι) Αδειοδότηση, έλεγχος, διαφάνεια και εφαρμογή της αρχής της ισηγορίας στα ΜΜΕ. κ.λ.π.»
Μία Συνταγματική Αλλαγή στη συγκεκριμένη περίοδο θα μπορούσε να συμβάλει στο να βγει η χώρα από το σκοτεινό τούνελ στο οποίο βρίσκεται; Αν ναι, με ποιον τρόπο;
«Μια Συνταγματική αλλαγή προς δημοκρατική κατεύθυνση, όχι μόνο θα μπορούσε να συμβάλει στο να βγούμε από την κρίση και ταυτόχρονα στο να μην ξανασυμβεί αυτό στο μέλλον, αλλά είναι απόλυτα αναγκαία. Είναι conditio sine qua non, δηλαδή «όρος άνευ του οποίου δεν».
Οι τρόποι με τους οποίους θα συμβάλει η ριζική Συνταγματική αλλαγή είναι κυρίως δύο και όχι μόνο.
Α) Θα ακυρώσει και θα εξαφανίσει το σάπιο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που έφτασε την Ελλάδα στη σημερινή κατάσταση. Δεν υπάρχει πιστεύω κανένας νοήμων άνθρωπος που να πιστεύει ότι μπορούμε να βγούμε από την κρίση και κυρίως σ’ αυτή τη διαδρομή να προστατευθούν τα συμφέροντα του λαού και όχι να εξυπηρετηθούν τα διαπλεκόμενα ντόπια και ξένα συμφέροντα, με το ίδιο πολιτικό σύστημα που είναι ο εντολοδόχος των συμφερόντων αυτών και απόλυτα ελεγχόμενο από αυτά.
Β) Για την προστασία της ελληνικής κοινωνίας, της χώρας και του δημοσίου πλούτου από την επίθεση των αγορών και των δανειστών (τώρα και στο μέλλον), το μόνο ισχυρό μας όπλο θα είναι το πέρασμα της πολιτικής εξουσίας και της συνεπώς της λήψης των αποφάσεων στα χέρια της κοινωνίας και όχι στα χέρια αυτού του ολιγαρχικού πολιτικού συστήματος. Μόνο μια δημοκρατικά οργανωμένη κοινωνία, συλλογικά ενεργώντας και με ισχυρό κοινωνικό ιστό, μπορεί να τα καταφέρει, πριν ξεπουληθούμε εμείς και η χώρα. Για να γίνει όμως αυτό απαραίτητη είναι η αλλαγή του Συντάγματος από Λαϊκή όμως Συντακτική Εθνοσυνέλευση και όχι από τους ίδιους τους πολιτικούς.»
Πηγή: exelixeis.gr