Η ποιητική εξόρμηση του Καβάφη

Αντί Εισαγωγής:
Αν ο Αριστοφάνης δεν είχε…. «απαγορευτικό απόπλου»,
θα μαθαίναμε ότι παλαιόθεν:
«…πας τις λαχών αρχίδιον, είτα βούλεται αρπάσαί τι…».
(ΟΡΝΙΘΕΣ , στίχ. 1111)
Το οποίον :
«Μόλις κάποιος πάρει έστω και μικρή αρχή= εξουσία,
το πρώτο που σκέφτεται είναι κάτι να αρπάξει…»
…..Την ίδια στιγμή βλέποντάς μας, οι ΞΕΝΟΙ,
να δίνουμε τον… υπέρ πάντων αγώνα, για ένα… τρύπιο στικάκι (!), ή
για μια… χούφτα στικάκια (δεν διευκρινίστηκε μέχρι στιγμής αυτό),
(Υπόθεση, δηλαδή, γι’ αυτούς…. τριτοκλασάτης διοικητικής διαδικασίας !!!)
εύλογα μας… εξεργάζονται (ή μήπως όχι) με ερωτήματα του τύπου:
(άκουσον-άκουσον)
«Τι θα έκαναν οι Αρχαίοι (!!!!) Έλληνες για την κρίση».
.

.
Ας πάμε όμως στο ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ μας.
Οι διαφορές με τα ως άνω
ας προκύψουν από μόνες τους…

Εμείς· οι Aλεξανδρείς, οι Aντιοχείς,
οι Σελευκείς, κ’ οι πολυάριθμοι
επίλοιποι Έλληνες Aιγύπτου και Συρίας,
κ’ οι εν Μηδία, κ’ οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι…..

Πρώτα ……. η Ε Ξ Α Ρ Τ Υ Σ Η :
"Με λόγια , με φυσιογνωμία , και με τρόπους,

μια εξαίρετη θα κάμω ΠΑΝΟΠΛΙΑ ….
Θα θέλουν να με βλάψουν……
Αλλά δεν θα ξέρει κανείς
πού κείνται οι ΠΛΗΓΕΣ μου , τα ΤΡΩΤΑ μου μέρη…"
( Καβάφη : «Αιμιλιανός…..» )
……και μετά το …….Ο Ρ Α Μ Α :


«………..Με τες εκτεταμένες επικράτειες,
με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.
Και

την Κοινήν Ελληνική Λαλιά (!)
ώς μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν,

ώς τους Ινδούς”

Κ. Π. Καβάφης “Στα 200 π.Χ.“
.

Ποιητής ο Καβάφης , φαινομενικά μοναχικός ,
συναγείρει ένα ετερόκλητο , πολυεθνικό ,
μοναδικό στην…. Ποιητική Ιστορία , πλήθος :
Βασιλιάδες , Πρέσβεις από την Αλεξάνδρεια , Αυτοκράτορες,
Φιλοσόφους , Θεούς , Δαίμονες , απλούς ανθρώπους , Καλλιτέχνες,
Χριστιανούς , Ειδωλολάτρες , Βαρβάρους , Έλληνες….
Όλοι και όλα με τ’ όνομά τους .
Όλοι και όλα με … ακριβή στοιχεία «ταυτότητας»,
ή τεχνική Ομηρικής παρουσίασης των προσώπων.
Σαν τίτλοι από κεφάλαια ….. ιστορικής πραγμάτευσης :
Καισαρίων ,Τιμόλαος ο Συρακόσιος , Σαλώμη , ο αυτοκράτωρ Τάκιτος ,
ο βασιλεύς Δημήτριος , Θεόδοτος , Αντώνιος , Αμμόνης,
Μύρης Αλεξάνδρεια του 340 μ.Χ , Άννα η Δαλασσηνή …
Επιτύμβιον Αντιόχου βασιλέως της Κομμαγηνής….
Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας…
Νέοι της Σιδώνος 200 μ.Χ …..
.

Διατρέχει τους αιώνες της Μεσογειακής κουλτούρας,
εισβάλλoντας σε τόπους , γνωστούς και επώνυμους .

«Πολλών ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω…..»
Δεν θα μείνει όμως ο Καβάφης στην καταγραφή και το …συναίσθημα.
Θα "αναζητήσει" και τους όρους του ποιητικού του λόγου .
Η βιοθεωρία του Ομήρου ,
βαθύτατα ειρωνική,
για το πεπερασμένο και την προσωρινότητα των ανθρωπίνων,
τον κορεσμό και την αναπόφευκτη φθορά , είναι ο ένας όρος.
Όμως όντας συγχρόνως και Αριστοτελικός,
ως προς την έννοια της "αρετής"

τον ρεαλισμό, δηλαδή, της συνάφειας των πραγμάτων με τις ιδέες (1) ,
δεν αφήνει χώρο σε συμβατικές δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις,
σε «Λαιστρυγόνες» και «Κύκλωπες»…..
Ο «θυμωμένος Ποσειδώνας», δεν θα σταθεί εμπόδιο στις ΕΠΙΛΟΓΕΣ του!
Να γιατί….
«Αντίκρυσε τους…. κακούς (!) ανθρώπους, χωρίς να έχει φόβον ή αδυναμία»
Γι” αυτό , δεν δίστασε να
«βγη από το σέβας και την υποταγή …»
από την «παραδεδεγμένη και ανεπαρκούσα ευθύτητα».
Όμως Έτσι «δυνάμωσε το πνεύμα του κι αναπτύχθηκε ενάρετα στην γνώση» .
Όντως ΕΞΑΙΡΕΤΗ !!! η Πανοπλία του !
«Επιστρέφοντας»

( Σημείωση: όρος- ΘΕΜΕΛΙΟ της Τέχνης, η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ= ΙΘΑΚΗ)
Επιστρέφοντας, λοιπόν

ο Καβάφης στην «σκηνή» του,

υπό το Φως λίγων Κεριών,
μόνος ,
«….μακριά από των σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία ….»,
σημείωνε «συγκινημένα και……. προσεκτικά »! (2)
Σχόλια : 1) Δυστυχώς ακόμη σήμερα , αναρωτιούνται οι ειδήμονες , πού οφείλεται η ….. «ΠΕΖΟΛΟΓΙΑ»
( όπως την χαρακτηρίζουν) του Καβαφικού Λόγου .
Όπως επίσης αναρωτιούνται , εάν ο Καβάφης είναι ….αισιόδοξος ή απαισιόδοξος ποιητής!
Αλλά σε …λάθος ερωτήματα , λάθος απαντήσεις!
Γι’αυτό και η Ιθάκη (=Ιθάκες) του Καβάφη, διδάσκεται, μέχρι σήμερα ,
σαν ….τουριστική, ταξιδιωτική οδηγία!
2) Μόνο σε Καβαφικό στίχο , θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, τόσο ποιητικά ,
λέξεις τόσο πεζής …δημοσιοϋπαλληλικής γραφειοκρατίας : σημειώνω …προσεκτικά !!!
Επί τη ευκαιρία, μια παράλληλη κουβέντα:
"Μπορεί ένας ποιητής,
να είναι μακριά από κάθε φιλοσοφικό νόημα,
στο "χώμα" κοντά,
και να είναι μεγάλος ποιητής" !

Χρυσόστομος Τ.
http://chrisblog.gr