Κωνσταντίνος Χολέβας –Πολιτικός Επιστήμων
Με προσωπική παρέμβαση του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά λύθηκε το προσωρινό πρόβλημα, το οποίο είχε προκύψει ως προς τη χρηματοδότηση του ελληνικού σχολείου στην Κορυτσά. Το σχολείο αυτό λειτουργεί ως ιδιωτικό, διότι η Αλβανική Κυβέρνηση δεν θεωρεί την Κορυτσά «μειονοτική περιοχή». Δηλαδή θεωρεί ότι εκεί δεν υπάρχουν Έλληνες και δεν ανοίγει ελληνόφωνα σχολεία (που λειτουργούν αλλού). Η κρατική ελληνική χρηματοδότηση μαζί με τις δωρεές ιδιωτών χορηγών διατηρούν σε λειτουργία ένα εκπαιδευτήριο, το οποίο απευθύνεται όχι μόνο στους Έλληνες Βορειοηπειρώτες, αλλά και
σε Αλβανούς που θέλουν να μάθουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας. Φυσικά υπάρχουν και μαθήματα, τα οποία διδάσκονται στα αλβανικά.
Η Κορυτσά ήταν πάντοτε και παραμένει προπύργιο του Ελληνισμού στην περιοχή παρά τις μεθοδεύσεις των διαφόρων αλβανικών κυβερνήσεων. Το 1914 ο Νομός Κορυτσάς είχε περιληφθεί στην Αυτόνομη εντός αλβανικών συνόρων περιοχή, την οποία κέρδισαν με τον αγώνα τους οι Βορειοηπειρώτες. Το 1940 ο απελευθερωτής Ελληνικός Στρατός έβλεπε με έκπληξη χιλιάδες ελληνικές σημαίες να τον υποδέχονται. Οι κάτοικοι της πόλης και των κοντινών χωριών είναι κυρίως Βλαχόφωνοι Έλληνες. Επί πολλούς αιώνες έδωσαν αγώνα για να διατηρήσουν την ελληνορθόδοξη συνείδησή τους. Επί κομμουνιστικών καθεστώτων, ελλείψει ελληνικού σχολείου, μιλούσαν μόνο τη βλαχική διάλεκτο και όχι τα ελληνικά. Όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοβλάχων της Αλβανίας έτσι και αυτοί αγωνίζονται σήμερα να επανασυνδεθούν με την ελληνική ταυτότητα των προγόνων τους.
Κοντά στην Κορυτσά βρίσκεται η περίφημη Μοσχόπολις, η οποία υπήρξε η πνευματική πρωτεύουσα των Ηπειρωτών Ελλήνων κατά τον 18ο αιώνα. Τυπογραφεία, Ναοί, Σχολεία και Ακαδημίες καλλιεργούσαν τα γράμματα, την πίστη και τον πόθο για ελευθερία. Οι υπερήφανοι Ελληνόβλαχοι κάτοικοί της κυνηγήθηκαν από τον Αλή Πασά και διασκορπίσθηκαν. Σήμερα είναι απλώς ένα χωριό με το όνομα Βοσκοπόγιε.
Το σχολείο της Κορυτσάς μάς φέρνει στο νου τη μεγάλη προσφορά του Βλαχοφώνου Ελληνισμού στην πατρίδα μας. Μεγάλοι Εθνικοί Ευεργέτες υπήρξαν Βλάχοι (με Β κεφαλαίο). Ορισμένοι άλλοι λαοί προσπάθησαν να πείσουν τους Βλάχους ότι δεν είναι Έλληνες, αλλά απέτυχαν. Προ ολίγων ημερών η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βλαχικών Συλλόγων τίμησε τον σπουδαίο Βαλκανολόγο Αχιλλέα Λαζάρου για τη συμβολή του στην ανάδειξη της ελληνικότητας των Βλάχων.
Ας μην λησμονούμε τους Ελληνόβλαχους της Κορυτσάς.
Κ.Χ. 29.1.2013