Το άρθρο που ακολουθεί είναι ενδεικτικό του τι μπορεί να σημαίνει ή πώς εξειδικεύεται η έκφραση: «διάβασε τα ψιλά γράμματα».
Εάν οι σκέψεις που παρατίθενται πιο κάτω είναι ορθές, τότε όλο το κείμενο θα μπορούσε να συνοψισθεί σε μια παράγραφο
Τα ποσά που κατάσχονται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των οφειλετών χωρίς ειδοποίησή τους, δεσμεύονται υπέρ της αποπληρωμής των «αγορών» και όχι υπέρ των Ασφαλιστικών Οργανισμών.
Εάν η ανάλυση που ακολουθεί είναι σωστή, τότε, τα γράμματα δεν ήταν τα «ψιλά», αλλά ήσαν τόσο μεγάλα που κανείς (;;;) δεν είδε το σύνολο της εικόνας, παρά μόνο ένα μέρος της.
Εάν οι νόμοι και τα διατάγματα που αναφέρονται πιο κάτω είναι παραποιημένα (η λεγόμενη «μονταζιέρα»), τότε δεν έχει πια αξία το «scripta manent – τα γραπτά μένουν», αφού, ανάμεσα στο κείμενο που δημοσιεύεται διαδικτυακά και το αρχικό υπογεγραμμένο σε πρωτότυπο – hard-copy, μπορεί πάντοτε να αναφύσουν διαφορές.
Το αποτέλεσμα για αυτόν που πληρώνει είναι πάντοτε το ίδιο: Πληρώνει. Σήμερα όμως πειθαναγκάζεται και φέρεται να υποχρεούται να πληρώσει με αίμα κάποιου άλλου τις οφειλές.
Ας δούμε, λοιπόν, ποιος λέει την αλήθεια.
Με τις διατάξεις του άρθρου 101 στον νόμο 4172/2013 (ΦΕΚ 167, τ.Α΄, 23-7-2013) με τίτλο «Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις.» εξαγγέλλεται από την Κυβέρνηση η ίδρυση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) που σκοπό έχει «α) την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας», καθώς και «καθυστερούμενων εισφορών των ασφαλιστικών οργανισμών για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».
Η δημιουργία του Κ.Ε.Α.Ο. από την Κυβέρνηση αποτελούσε μνημονιακή δέσμευση και η λειτουργία του έχει συνδεθεί με συγκεκριμένα οικονομικά αποτελέσματα ως στόχο.
Στο Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του ΟΑΕΕ (από 1/7/2013) και του ΟΓΑ και του ΕΤΑΑ (από 1/1/2014), όταν αυτές αφορούν ποσά συνολικής οφειλής άνω των 5.000 ευρώ, καθώς και οφειλές, οι οποίες, ενώ είχαν ενταχθεί σε ρύθμιση, δεν αποδόθηκαν έγκαιρα από τους υπόχρεους.
Με την υπ’ αριθμόν Φ.80000/οικ.25379/312 που τιτλοφορείται «Διαδικασία είσπραξης και ηλεκτρονικής διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών εντός του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ)» Απόφαση του Υπουργού Εργασίας, κου Βρούτση (σημειωτέον ότι δεν πρόκειται για Κοινή Υπουργική απόφαση, η οποία θα έφερε και την υπογραφή του Υπουργού Οικονομικών, κου Στουρνάρα, ως ο νόμος προβλέπει) που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 2699, τ.Β΄ της 23-10-2013, ρυθμίστηκε η λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ποσών.
Συγκεκριμένα: «Μετά τη λήξη της προθεσμίας των είκοσι (20) ημερών που τίθεται στην Ατομική Ειδοποίηση και εφόσον ο οφειλέτης δεν εξοφλήσει ή ρυθμίσει την οφειλή του, τα Περιφερειακά Τμήματα του ΚΕΑΟ, προβαίνουν στη λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ-Ν.Δ.356/1974)».
Στο άρθρο 1 του ΚΕΔΕ (ΦΕΚ 90, Α΄, 5-4-1974) με τίτλο «Είσπραξις Δημοσίων Εσόδων» αναφέρεται ότι «1. Η είσπραξις των εκ πάσης αιτίας δημοσίων εσόδων ενεργείται κατά τας διατάξεις του παρόντος Ν. Διατάγματος. 2. Ως δημόσια έσοδα θεωρούνται και αι απαιτήσεις ων κατέστη δικαιούχον το Δημόσιον εκ καθολικής ή ειδικής διαδοχής.». Το εν λόγω Νομοθετικό Διάταγμα, προκειμένου να εφαρμοστεί εν έτει 2014, έχει υποστεί επεμβάσεις – τροποποιήσεις, οι πιο σημαντικές εκ των οποίων έχουν προέλθει από αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Εσόδων, κύριο Θεοχάρη, στον οποίον έχουν μεταβιβαστεί αρμοδιότητες έκδοσης κανονιστικών πράξεων, γεγονός που αντιτίθεται στο Σύνταγμα της Ελλάδας.
Με δεδομένη πλέον την ενοποίηση του ΟΑΕΕ, του ΟΓΑ και του ΕΤΑΑ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τα έσοδά τους θεωρούνται Δημόσια Έσοδα και οι ληξιπρόθεσμες ή καθυστερούμενες οφειλές των ασφαλισμένων προς αυτά ως οφειλές τους προς το Δημόσιο.
Εύλογα, στο σημείο αυτό, θα αναρωτηθεί ο καλόπιστος αναγνώστης για το κατά πόσο θα έπρεπε οι ληξιπρόθεσμες και καθυστερούμενες οφειλές προς τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς να διεκδικηθούν από το Ελληνικό Δημόσιο με όλα τα νόμιμα μέσα και να εισπραχθούν ακόμη και αναγκαστικά.
Αν μάλιστα αναλογιστούμε την ανεπανόρθωτη ζημία που έχουν υποστεί τα ταμεία έπειτα από το περίφημο PSI, με το οποίο απώλεσαν περί τα 12 δις από τα αποθεματικά τους, η ανάγκη εσόδων προβάλει επιτακτική για τη επιβίωσή τους και την δυνατότητά τους να καταβάλουν συντάξεις.
Είναι όμως νόμιμες όλες οι ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές από τη στιγμή που, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, «η ποινική δίωξη επαγγελματιών κάθε ειδικότητας για τη μη καταβολή των εισφορών ασφάλισης των ιδίων ασκείται απαραδέκτως, με ανεπίτρεπτη αναλογική εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 1 § 1 του Α.Ν. 86/1967, η οποία δεν καταλαμβάνει την συγκεκριμένη πράξη (μη καταβολή εισφορών αυτού του είδους), ήτοι κατά παράβαση της βασικής αρχής του ποινικού δικαίου «Καμία ποινή χωρίς νόμο», που ενσωματώνεται στα άρθρα 5§3Σ και 7§1Σ και, βεβαίως, στο άρθρο 1 του Ποινικού Κώδικα»;
Μήπως η αναλογική εφαρμογή της παραπάνω διάταξης εξυπηρετεί την ανάγκη αύξηση των κατασχεθέντων ποσών, ώστε να εκπληρωθούν οι οικονομικοί στόχοι στους οποίους η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προς τους δανειστές;
Άραγε αυτή την αναγκαιότητα είχε στο μυαλό του το κλιμάκιο της Τρόικας, όταν πριν λίγες μέρες ασκούσε εντονότατη κριτική στα στελέχη του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ) για την αποτυχία τους να ανταποκριθούν στους οικονομικούς στόχους που είχαν δεσμευτεί;
«Βρίσκεστε στο σημείο μηδέν και δεν έχετε προχωρήσει την επιχειρησιακή ετοιμότητα των εισπρακτικών μηχανισμών ούτε βήμα με βάση το χρονοδιάγραμμα» σημειώνει στην έκθεσή του το κλιμάκιο των ελεγκτών.
Πιο σκληρός στις δηλώσεις του ήταν ο Βέλγος εμπειρογνώμων του ΔΝΤ Patrick de Mets που απείλησε ότι θα πάει με το χαρτί της συμφωνίας στον κο Σαμαρά. «Έχω την υπογραφή του πρωθυπουργού σας στη συμφωνία του μνημονίου», φέρεται να είπε. «Αν συνεχίζετε να μην κάνετε απολύτως τίποτα για την βελτίωση της εισπραξιμότητας των οφειλών των ταμείων, θα πάω να τον συναντήσω με το χαρτί που φέρει την υπογραφή του και θα του ζητήσω να αναλάβει την ευθύνη».
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ – κάτω από την σκέπη του οποίου λειτουργεί το ΚΕΑΟ με «λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια» – έπειτα από τη δημοσιοποίηση της κριτικής των ελεγκτών τής τρόικας, εξέδωσε δελτίο τύπου με τίτλο «Απάντηση στα δημοσιεύματα που απαξιώνουν το έργο του ΚΕΑΟ», στο οποίο παρουσιάζει συνοπτικά το σημαντικό έργο που έχει παράξει το Κέντρο τόσο οργανωτικά όσο και εισπρακτικά.
Ενδεικτικά στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι «Η δημιουργία του ΚΕΑΟ αποτελεί μια σημαντική μεταρρύθμιση στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης που αποσκοπεί στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος» καθώς και ότι «Το ΚΕΑΟ στοχεύει στην αύξηση της εισροής των δημοσίων εσόδων, στηρίζοντας με το έργο του, το δημόσιο χαρακτήρα του συνόλου των ασφαλιστικών ταμείων.»
Σε άλλο σημείο της αντικρούσει την κριτική της Τρόικας ότι δεν έχει προχωρήσει την επιχειρησιακή ετοιμότητα των εισπρακτικών μηχανισμών, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου δράσεων του. Συγκεκριμένα, αναφέρει:
«…
–Διαβιβάστηκαν στο ΚΕΑΟ οι οφειλές 81.958 οφειλετών συνολικού ποσού 7.526.526.783,24 ευρώ (5.335 οφειλέτες διαβιβάστηκαν τον Οκτώβριο του 2013 και 76.623 οφειλέτες διαβιβάστηκαν στα μέσα Δεκεμβρίου 2013).
–Εστάλησαν 64.267 Προσκλήσεις για τακτοποίηση οφειλών (α’ ειδοποιήσεις) και 5.041 Ατομικές Ειδοποιήσεις (β’ ειδοποιήσεις).
–3.484 οφειλέτες έκαναν αίτηση για υπαγωγή σε ρύθμιση μετά την εισαγωγή τους στο ΚΕΑΟ, με συνολικό ποσό οφειλών 233,16 εκ. ευρώ.
–Εκδόθηκαν 7.664 παραγγελίες κατάσχεσης εις χείρας τρίτου και 2.081 παραγγελίες κατάσχεσης κινητής και ακίνητης περιουσίας.
-Καταβλήθηκαν στο ΚΕΑΟ 54.840.970 ευρώ από 8.610 οφειλέτες.»
Τα στοιχεία είναι αφοπλιστικά. Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών λειτουργεί και πετυχαίνει οικονομικούς στόχους αυξάνοντας, κατά δήλωσή του, τα Δημόσια Έσοδα.
Προς τι τότε η αντίδραση των ελεγκτών της Τρόικα;
Ποια χρονοδιαγράμματα και ποιοι στόχοι δεν έχουν ικανοποιηθεί;
Μήπως η Κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για ακόμη μεγαλύτερα Δημόσια Έσοδα μέσω του ΚΕΑΟ;
Στο σημείο αυτό τίθεται ένα πολύ κρίσιμο ερώτημα, η απάντηση του οποίου φωτίζει την ίδρυση, τη λειτουργία και τους στόχους του ΚΕΑΟ.
Αποτελούν τα ποσά που εισπράττονται μέσω του ΚΕΑΟ ως ληξιπρόθεσμες ή καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές, αλλά και τα ποσά που εισπράττονται από όσους οφειλέτες προχώρησαν σε ρύθμιση των χρεών τους, έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων;
Αυτονόητη φαντάζει η απάντηση σε ένα τόσο απλό ερώτημα. Λογικά μπορεί καθείς να συνάγει ότι από τη στιγμή που τα έσοδα του ΚΕΑΟ αποτελούν οφειλές των ασφαλισμένων προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα έσοδα του ΚΕΑΟ είναι έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.
Συμβαίνει όμως αυτό στην πραγματικότητα;
Σύμφωνα με τον ν. 4172/13, «10. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μετά γνώμη των οικείων Οργανισμών ρυθμίζονται: (…) ο τρόπος και η διαδικασία επίδοσης στους οφειλέτες, η διαδικασία είσπραξης και ηλεκτρονικής διαχείρισης του ΚΕΑΟ, (…) (την προσοχή σας παρακαλώ στο επόμενο) ο χρόνος, ο τρόπος και η διαδικασία απόδοσης των εισπράξεων στους οικείους ασφαλιστικούς Οργανισμούς (…)».
Εξουσιοδοτείται, δηλαδή, να εκδίδει Υπουργικές Αποφάσεις για το πότε, πώς και με ποιον τρόπο θα αποδώσει τα έσοδα του ΚΕΑΟ στους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς.
Μέχρις ότου εκδοθεί μια τέτοια απόφαση, γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί, τα έσοδα του ΚΕΑΟ από τις ληξιπρόθεσμες ή καθυστερούμενες εισφορές αλλά και τα έσοδα από τις υπό ρύθμιση οφειλές αποτελούν Δημόσια Έσοδα και συνεισφέρουν στο σύνολό τους στη χρηματοδότηση των τρεχουσών δραστηριοτήτων του κρατικού προϋπολογισμού.
Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί η εισφορά αλληλεγγύης υπέρ των ανέργων που κατά δήλωση του αρμόδιου επιτρόπου κου Όλι Ρέν σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κου Νίκου Χουντή «Εφόσον οι εν λόγω εισφορές αλληλεγγύης καταγράφονται ως έσοδα συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση των τρεχουσών δραστηριοτήτων του κρατικού προϋπολογισμού και του ΟΑΕΔ στον τομέα των παροχών ανεργίας».
Εν έτει 2014 και υπό τον κίνδυνο άμεσης κατάρρευσης των ταμείων των Ασφαλιστικών Οργανισμών τα έσοδα του ΚΕΑΟ δεσμεύονται εν τω συνόλω τους στον Ειδικό Λογαριασμό 2 που έχει δημιουργηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδας από τους δανειστές της Χώρας.
Τα ποσά, δηλαδή, που κατάσχονται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των οφειλετών χωρίς προηγούμενη συνταγματικά προβλεπόμενη και νομικά ορθή ειδοποίησή τους, δεσμεύονται υπέρ της αποπληρωμής του Δημοσίου Χρέους και όχι υπέρ των Ασφαλιστικών Οργανισμών. Ούτε ένα ευρώ δεν αποδίδεται στους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς.
Ουδέποτε δηλώθηκε ότι αυτός ήταν ο στόχος.
Εξ αρχής το ΚΕΑΟ αποτελούσε τη δεύτερη φάση ολοκλήρωσης του PSI στα αποθεματικά των Ασφαλιστικών Ταμείων. Μέσω του ΚΕΑΟ οι εμπνευστές του PSI πέτυχαν «haircut» στους ιδιώτες των ασφαλιστικών ταμείων, όπως είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ.
Ο πρωθυπουργός της Χώρας, ο Υπουργός Οικονομίας, ο αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας μετά της συμβούλου του, ο Υπουργός Εργασίας, ο Γενικός Γραμματέας Εσόδων, με τις επιλογές τους έχουν καταδικάσει σε κατάρρευση το ασφαλιστικό σύστημα της Χώρας και στην ανέχεια τούς συνταξιούχους που δεν θα έχουν λαμβάνειν σύνταξή σε λίγο καιρό.
Οι ευθύνες τους βαρύτατες, πόσο μάλλον όταν για τις πράξεις τους αυτές δεν έχει ενημερωθεί ο Ελληνικός Λαός το συμφέρον του οποίου τοποθετείται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με τα συμφέροντα των δανειστών της Ελλάδας.
Το κείμενο αυτό αφιερώνεται σε κάθε δύσμοιρο πολίτη που είπε κάποτε:
«Εγώ δε θα γλύψω για να γίνω λακές του αφέντη».
«Φάρσα ή Τραγωδία,
δεν έχει σημασία.
Πέλεκυς θα πέσει η Ιστορία
θα τσακίσει τις ζωές των Υπάνθρωπων Κάποιων.»
Δεν ξεχνώ. Δεν συγχωρώ. Δεν σιωπώ.
*Των Θάνου Αθανασιάδη & Κωνσταντίνου Νάκκα