Του Ηλία Καραβόλια
Aν κάποιος απορεί γιατί μας δανείζουν ξανά οι αγορές και γιατί το επικροτούν στην Γερμανία αυτό, οι λόγοι είναι οι εξής:
-Έπεσαν τα spreads στις 500 μονάδες. Και αυτό δεν οφείλεται μόνο στην πρόοδο της ελληνικής οικονομίας αλλά και στον γενικότερο εξορθολογισμό του κόστους δανεισμού στην Ευρωζώνη.Ένα επιτόκιο 5% περίπου για κρατικά ομόλογα είναι ελκυστικό για λιμνάζοντα κεφάλαια διεθνώς ,τα οποία τέτοιες εποχές δεν βρίσκουν τετοιες αποδόσεις στο σκληρό νόμισμα
του ευρώ.
-Ζητήσαμε λίγα κεφάλαια (3 δις) άρα θα πληρωθούν εύκολα επειδή δεν είναι μεγάλο το ποσό.Δεν θα αφήσει η ΕΚΤ να μην πληρωθεί αυτό το 5ετές ομόλογο.Θα παρέμβει δε και σε περίπτωση έντονης πτώσης της τιμής του κατα την διαπραγμάτευση του, ώστε να το πάρει αυτή.Οπότε, σχεδόν εκ του ασφαλούς το αγοράζουν οι επενδυτές.
-Ο κίνδυνος που αγοράζουν οι νέοι ομολογιολυχοι αφορά το 20% του ελληνικού χρέους. Διότι το 80% του χρέους της χώρας ανήκει στην ΕΚΤ και σε κράτη(μηχανισμός στήριξης),οπότε δεν υπάρχει περίπτωση να κουρευτεί καθώς θα χαθούν λεφτά ευρωπαίων πολιτών.
-Η έξοδος για δανεισμό στις αγορές είναι “στημένη” (Αθηνα,Βερολίνο,Βρυξέλλες) για πολιτικούς λόγους εν όψει ευρωεκλογών.Έχουν προηγηθεί “προσυννενοημένες” εγγραφές θεσμικών οπότε και διασφαλίζονται στην προτεραιότητα τους ως αγοραστές ομολόγων .
Το ερώτημα φυσικά είναι αν θα έπρεπε να δανειστούμε .Κάθε εμπόρευμα που γίνεται φθηνότερο(πχ αυτοκίνητο), δεν σημαίνει ότι το έχουμε ανάγκη.Το εμπόρευμα-χρήμα για την Ελλάδα έγινε φθηνότερο, αλλά φυσικά εμείς δανειζόμαστε ήδη με χαμηλό κόστος απο ΕΕ και ΔΝΤ μέχρι το 2016. Στην ουσία βγήκαμε στην πασαρέλα για να δείξουμε ότι χάσαμε κιλά.Δεν σημαίνει όμως ότι γίναμε υγιέστεροι ή ομορφότεροι.Γράφει πολύ σωστά ο Πέτρος Σταύρου στο Rednotebook:
“Από όσα μπορούμε να γνωρίζουμε, δεν πρόκειται για κανονική έξοδο στις αγορές. Πρόκειται περισσότερο για μια προκαθορισμένη «συνάντηση» με συγκεκριμένους επενδυτές για ένα private placement 5ετών ομολόγων, όπως λέγεται, που απλώς ανακοινώνεται στην «κοινότητα» των επενδυτών και δεν αφορά την προσφορά νέας έκδοσης ομολόγων στην ανοικτή αγορά. Οι ωφελούμενοι επενδυτές είναι συγκεκριμένοι και σχεδόν ταυτίζονται με τους αναδόχους, τους μεσάζοντες δηλαδή που αναλαμβάνουν τη διακίνηση των τίτλων. Συνήθως πρόκειται για μεγάλες
τράπεζες, hedge funds και ασφαλιστικά ταμεία. Εδώ η περίπτωσή μας αφορά σε 5 με 6 μεγάλες αμερικάνικες και ευρωπαϊκές τράπεζες, χωρίς εύκολη πρόσβαση του ευρέως επενδυτικού κοινού το οποίο θα παρέμβει στη δευτερογενή αγορά ως τελικός αγοραστής. Στη δευτερογενή αγορά μπορεί να παρέμβει και η ΕΚΤ επαναγοράζοντας τους τίτλους από τους επενδυτές, εφόσον παραστεί ανάγκη”.
Πιο απλά, η έκδοση του πενταετούς ομολόγου είναι πλήρως «προστατευμένη» και πρόκειται περισσότερο για τεχνική συμφωνία στο εσωτερικό των χρηματοπιστωτικών μηχανισμών και όχι για κανονική δημοπρασία στις πραγματικές αγορές χρήματος. Σε τέτοιου είδους αντλήσεις κεφαλαίων, καταλαβαίνουμε ότι καμία σημασία δεν έχουν οι υπερκαλύψεις των προσφορών όταν έχει προηγηθεί roadshow και εξασφαλίστηκε το ποσό της έκδοσης.Κάποιοι πανηγύριζαν επειδή ενώ στοχεύονταν η άντληση 3 δις τελικά προσφέρθηκαν πάνω από 17 δις(τεχνητή ζήτηση) Οι
υπερκαλύψεις μας λένε πολλά για την «ελκυστικότητα» του ομολόγου όταν γίνεται δημοπρασία σε ανοικτή αγορά και όχι σε προκαθορισμένες διαδικασίες. Οπως επισημαίνει ο ειδικός αναλυτής για θέματα κρατικών ομολόγων στο Λονδίνο, Ανδρέας Κούτρας:
” Όταν δανείζεσαι χρήματα και ειδικότερα όταν ένα κράτος δανείζεται εν ονόματι των φορολογουμένων, πρέπει να μας εξηγεί τους λόγους του δανεισμού. Τι θα κάνει τα χρήματα; Υπάρχει για παράδειγμα μια μεγάλη κοινωνική ανάγκη που πρέπει να καλυφθεί άμεσα και αν ναι ποια είναι; ” Θα συμφωνήσω απόλυτα με τις ερωτήσεις αυτές και θα προσθέσω δυο ακόμη:
– Θα χρηματοδοτηθούν απο αυτό το ομόλογο άμεσα μέτρα κατά της ανεργίας που μαστίζει τους νέους;
– Υπάρχει κάποιο επενδυτικό σχέδιο το οποίο θα αποφέρει στο κράτος πολύ περισσότερα από το κόστος του 4.95% που θα πληρώσουμε ως τόκους;
Διότι μόνο σε τόκους, 742 εκατ. θα πληρώσουμε σε βάθος 5 ετών για το χθεσινό 5ετές ομόλογο των 3 δισ.Και πλέον ξέρουμε ότι για όποιες υποχρεώσεις περαν των δεδομένων που έχει το Ελληνικό Δημόσιο, πρέπει να “φτιάχνεται” πλεόνασμα όλο και περισσότερο.Το αντέχει αυτό η εγκλωβισμένη στην λιτότητα ελληνική οικονομία;
Όσες επιχειρήσεις και αν ωφεληθούν με τον φθηνότερο κόστος χρήματος που σηματοδοτεί η χθεσινή έκδοση ομολόγου, το ζητούμενο είναι ότι σε αυτή την φάση θα δανειστούν για να αναχρημα τοδοτήσουν χρέη, όχι για να προσλάβουν άνεργους.Οι δε τράπεζες, επίσης θα καλύψουν επισφάλειες με νέο φθηνότερο δανεισμό.Θα περάσει καιρός ώστε να πιστώσουν επιχειρήσεις για επενδυτικά σχέδια.Προτεραιότητα θα δοθεί και πάλι στην κεφαλαιακή επάρκεια.Δυστυχώς αυτά συμβαίνουν όταν μειώνονται οι καταθέσεις, το ΑΕΠ ,η ζήτηση και οι τζίροι στην
αγορά.Αφήστε δε που άρχισαν να υποχωρούν και οι εξαγωγές…