Συνεχίζουμε σήμερα από την προχθεσινή ανάρτηση, που παρουσιάζει την έκθεση του ιδρύματος Reason των ΗΠΑ για τα όρια διείσδυσης της αιολικής ενέργειας σε ένα ηλεκτρικό σύστημα. Η έκθεση εξηγεί ότι ο άνεμος φυσάει με ταχύτητες που έχουν μεγάλο εύρος μεταβολής, με αποτέλεσμα και η παραγωγή αιολικής ενέργειας να μεταβάλλεται ευρύτατα σε διάφορους χρόνους και τόπους. Για την αντιμετώπιση αυτής της μεταβλητότητας, οι ηλεκτροπαραγωγές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να έχουν συνεχώς σύστημα backup, το οποίο να είναι συγχρονισμένο στο δίκτυο και έτοιμο να παρεμβαίνει μόλις η ζήτηση στο δίκτυο δείχνει ότι πρόκειται να υπερβεί την παραγωγή από αιολική ενέργεια. “Spinning reserves” αποκαλεί το υποστηρικτικό σύστημα, “περιστρεφόμενα αποθέματα”, επειδή πρέπει κάποιοι στρόβιλοι να είναι σε διαρκή ετοιμότητα. Η ανάγκη για αυτό το εφεδρικό σύστημα, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία ταυτόχρονα με την αιολική παραγωγή, αυξάνει σημαντικά το κόστος της αιολικής παραγωγής. Σύμφωνα με την έκθεση, δεδομένου ότι το εφεδρικό σύστημα είναι με τα γνωστής αξιοπιστίας ορυκτά καύσιμα, δεν υπάρχει τελικά σημαντική μείωση της εκπομπής CO2. Το ποσοστό μείωσης CO2 εξαρτάται απ’ τα ειδικά χαρακτηριστικά του κάθε δικτύου και του ρίσκου που αναλαμβάνει κάθε διαχειριστής δικτύου (ΑΔΜΗΕ στην Ελλάδα) ως προς τη μεταβλητότητα της αιολικής παραγωγής. Ένας συντηρητικός διαχειριστής μπορεί να πετύχει μείωση …
εκπομπών 18g ισοδύναμου CO2/KWh ή περίπου 3,6% των συνολικών εκπομπών της ηλεκτροπαραγωγής.
Η έκθεση εξετάζει τα όρια διείσδυσης της αιολικής ενέργειας, επειδή η ηλεκτροπαραγωγή στις ΗΠΑ βασίζεται κυρίως σε ορυκτά καύσιμα: 42,2% κάρβουνο το 2011, 24,8% φυσικό αέριο, 19,2% πυρηνικά, 7,9% νερά, 2,9% αιολικά, 0,9% βιομάζα, 0,7% πετρέλαιο, 0,5% από απορρίμματα και λίγη γεωθερμία, ηλιακά και λοιπά αέρια. Θέλουν λοιπόν να ξέρουν πόσο μπορεί να μεγαλώσει το 2,9% των αιολικών, αν θα υπάρχει μείωση εκπομπών CO2 και πόσο θα κοστίσει τελικά η μείωση. Λογικά ακούγονται, αλλά γιατί δεν είδαμε ποτέ κάτι ανάλογο στην Ελλάδα;
Προκειμένου ένα ηλεκτρικό σύστημα να λειτουργεί αξιόπιστα και οικονομικά, πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη της ζήτησης και προγραμματισμός της έγκαιρης εισαγωγής του κατάλληλου μείγματος μονάδων στο σύστημα. Μετά την εισαγωγή στο σύστημα και αιολικών μονάδων, εκτός απ’ την πρόβλεψη της ζήτησης πρέπει να υπάρχει και πρόβλεψη της έντασης των ανέμων. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των ανεμογεννητριών, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η διείσδυση της αιολικής ενέργειας στο σύστημα, αλλά και τόσο πιο χωρικά διασπαρμένη η παραγωγή, με διαφορετικές καιρικές συνθήκες σε κάθε περιοχή. Η πρόβλεψη της μεταβλητότητας των ανέμων δεν αποδεικνύεται τόσο δύσκολα διαχειρίσιμη όσο ο ρυθμός της μεταβολής, που μπορεί να είναι πολύ έντονος.
Σε ένα σύστημα με μεγάλη διείσδυση αιολικών, ο ταχύς ρυθμός πτώσης της παραγόμενης αιολικής ενέργειας μπορεί να προκαλέσει μεγάλο πονοκέφαλο στο διαχειριστή του δικτύου: στο Wind Report 2005 της ΕΟΝ αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι τα Χριστούγεννα του 2004 η αιολική παραγωγή έπεσε από 6000MW στις 09:15 την Παραμονή των Χριστουγέννων σε 2000MW, με ρυθμό 16MW/min, μέσα σε 10 ώρες. Η κάλυψη αυτής της διαφοράς αντιστοιχεί στην απαίτηση να τεθούν σε άμεση λειτουργία 8 ανθρακικές μονάδες των 500MW! Μόνο που οι ανθρακικές μονάδες δύσκολα μπορούν να παρακολουθούν τέτοιους ρυθμούς μεταβολής όταν είναι σε λειτουργία κι αδυνατούν πλήρως να ανταποκριθούν αν δεν είναι ήδη σε λειτουργία. Μάλιστα, τη 2η μέρα των Χριστουγέννων η αιολική παραγωγή σχεδόν μηδενίστηκε, κάτω απ’ τα 40MW!
Η ΕΟΝ λοιπόν συμπέρανε από αυτή την κατάσταση ότι το 2020, όταν η εγκατεστημένη ισχύς των αιολικών στο δίκτυό της θα είναι 48.000MW, θα μπορούν να υποκαταστήσουν 2.000MW συμβατικών μονάδων. Μετά από πολλά δισεκατομύρια ευρώ, θα έχει επιτευχθεί 4% υποκατάσταση, δηλαδή, άνθρακες ο θησαυρός.
Πριν 3 χρόνια κάποια “οικολογική” οργάνωση μας “πουλούσε” σενάρια για 100% ΑΠΕ το 2050. Με 4% δυνατότητα υποκατάστασης των θερμικών από αιολικές μονάδες, αυτά τα σενάρια αποδεικνύονται όχι απλώς ανεδαφικά, αλλά εντελώς εκτός τόπου και χρόνου. Και το πιο ωραίο, για την αξιοπιστία τέτοιων ΜΚΟ, είναι ότι όταν τα έλεγαν είχαν υπόψη τους την έκθεση της ΕΟΝ.
Πλέον οι μεγάλες εταιρείες, όπως η ΕΟΝ, στρέφονται στα υπεράκτια αιολικά, εκεί που το αιολικό δυναμικό είναι μεγαλύτερο, μήπως και πετύχουν καλύτερη παραγωγή. Ωστόσο, τα υπεράκτια αιολικά δεν είναι απλή υπόθεση, οι θεμελιώσεις των ανεμογεννητριών είναι πολύ πιο απαιτητικές, η δυνατότητα πρόσβασης εξαρτάται απ’ τον κυματισμό και πολλούς μήνες το χρόνο η πρόσβαση για συντήρηση ή επισκευή είναι απαγορευτική. Το κόστος τους (2800€/ΚW σε €/2005 όπως μας έλεγε το ΥΠΕΚΑ το 2010) είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ το κόστος των χερσαίων αιολικών (1300€/ΚW σε €/2005), αλλά αυτό δεν πολυενδιαφέρει τις εταιρείες όσο υπάρχουν οι κρατικές επιδοτήσεις. Όμως στις υπεράκτιες τοποθεσίες συχνάζουν μεταναστευτικά πουλιά, κι αυτό ήδη στην Αγγλία αποδείχτηκε αξεπέραστο πρόβλημα.
Οπότε, μετά απ’ όλα αυτά, ήρθε η ώρα των κουίζ, για όσους μπορεί να επιμένουν ότι η αιολική ενέργεια μπορεί ποτέ να υποκαταστήσει τη συμβατική:
Κουίζ Νο 1: η Γερμανία, σε εφαρμογή της Energiewende, έχει ακόμα 12.003MWe (net) πυρηνικών για να κλείσει, ξεκινώντας απ’ το τέλος 2015 και μέχρι το 2022. Με 4% υποκατάσταση από αιολικά, πόσες ανεμογεννήτριες ακόμα πρέπει να βάλει, για να υποκαταστήσει τη πυρηνική με αιολική ενέργεια; Μην παιδεύεστε άδικα να το υπολογίσετε, 300.075MW αιολικά πρέπει να βάλει. Με 3MW ανά ανεμογεννήτρια, χρειάζεται 100.000 ανεμογεννήτριες. Πού θα βρεθούν θέσεις για όλες αυτές τις ανεμογεννήτριες, όταν η Γερμανία είναι πολύ πυκνοκατοικημένη και οι ανεμογεννήτριες κάνουν θόρυβο 90-105db(A);
Κουίζ Νο 2: με 90% (ή έστω 70%) υποστηρικτική κάλυψη των αιολικών από μονάδες λιγνίτη ή φυσικού αερίου, σε τι ύψος θα φθάσουν οι εκπομπές CO2 της Γερμανίας τα αμέσως επόμενα χρόνια;
Κουίζ Νο 3: η Γερμανία ήδη χρειάζεται πάνω από 4000Km δίκτυα υψηλής τάσης, προκειμένου να καταφέρει να μεταφέρει το ρεύμα των αιολικών απ’ τη Βόρεια Θάλασσα στο βιομηχανικό νότο της. Αυτό το ρεύμα, που προς το παρόν πάει Αυστρία μέσω Πολωνίας και Τσεχίας. Πόσες ακόμα χιλιάδες Km δίκτυα υψηλής χρειάζεται για να εξυπηρετήσει τις επιπλέον 100.000 ανεμογεννήτριες; Και πού ακριβώς θα στηθούν όλοι αυτοί οι πυλώνες που χρειάζονται, όταν ήδη η εγκατάσταση των πυλώνων συναντά την αντίδραση των Γερμανών; Αθροίστε τις θέσεις των ανεμογεννητριών και τις θέσεις των πυλώνων για να αντιληφθείτε το μέγεθος του προβλήματος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η όποια Γερμανική κυβέρνηση απ’ το 2016 έως το 2022, όταν θα κλείνουν τα πυρηνικά. Ή μήπως τελικά δεν κλείσουν τότε;
Κουίζ Νο 4, το πιο ωραίο κουίζ, για το τέλος: ποιος νομίζετε ότι θα πληρώσει για όλα αυτά τα δίκτυα υψηλής τάσης, που χρειάζεται η Γερμανική Energiewende; Το επόμενο “μεγάλο όνειρο” της Γερμανικής Ευρώπης θα είναι οι διασυνδέσεις των δικτύων υψηλής τάσης, προκειμένου το αιολικό ρεύμα, (πρόβλημα ήθελα να πω), να διαχέεται παντού. Τα χρήματα, που χρειάζονται για όλα αυτά τα δίκτυα τα οποία ονειρεύονται, είναι πολλά, πάρα πολλά, είναι ένα πελώριο βουνό, που θα πρέπει να το ανεβούν οι εξουθενωμένοι απ’ την παρατεινόμενη ύφεση πολίτες, την ίδια ώρα που οι θέσεις εργασίας έχουν μεταναστεύσει στις χώρες που καίνε κάρβουνο κι εκπέμπουν CO2!
Κυρίες και κύριοι, ετοιμαστείτε να ξηλωθείτε πολύ γενναία, ετοιμαστείτε να καταθέσετε τον οβολόν σας -και όχι μόνο- υπέρ των δικτύων της “Ενωμένης” Ευρώπης! Και θυμηθείτε την ώρα της κάλπης, τον επόμενο μήνα, να σκεφτείτε καλά για ποια ακριβώς Ευρώπη και κυρίως για ποια ακριβώς Ελλάδα ψηφίζετε!
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/04/4.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!