«Ο Ζορές θα γυρίσει και θα νικήσει…»
ΓΑΛΛΙΑ – Αποδοκιμασίες δέχτηκε ο Φρανσουά Ολάντ όταν κατέβηκε από το αυτοκίνητό του για να καταθέσει στεφάνι στον τάφο του ιδρυτή του Σοσιαλιστικού κόμματος και της «Ουμανιτέ», στην επέτειο των 100 ετών από τη δολοφονία του
Του Μιχάλη Ψύλου
Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ την περασμένη Τετάρτη στο Σαρμό, τη γενέτειρα του θρυλικού σοσιαλιστή ηγέτη Ζαν Ζορές, που φέτος η προοδευτική ανθρωπότητα μνημονεύει τα 100 χρόνια από την αποτρόπαια δολοφονία του. «Ο Ολάντ πήγε στο Σαρμό για να
τιμήσει τον Ζορές αλλά γιουχαΐστηκε» έγραψε χαρακτηριστικά η «Μοντ». Οι σκηνές που μετέδωσαν τα γαλλικά τηλεοπτικά δίκτυα δεν ήταν καθόλου κολακευτικές για τον Γάλλο πρόεδρο. «Ο αρχηγός του κράτους βγήκε από το αυτοκίνητό για να χαιρετίσει τους ανθρώπους που είχαν συγκεντρωθεί πίσω από τα κιγκλιδώματα της αστυνομίας κοντά στην πλατεία Ζαν Ζορές όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με αποδοκιμασίες. Η αστυνομία είχε αποκλείσει την πλατεία όπου ο Ολάντ κατέθεσε λουλούδια στο άγαλμα του Ζορές, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τους κατοίκους να του φωνάξουν ότι “ο Ζορές θα γυρίσει και θα νικήσει…”»
Ο θρυλικός Γάλλος σοσιαλιστής ηγέτης, που ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και την εφημερίδα «Ουμανιτέ», δολοφονήθηκε την παραμονή της έκρηξης του Α’ Παγκοσμίου πολέμου (31 Ιουλίου του 1914) από τον Αλσατό εθνικιστή Ραούλ Βιλέν.
Πολιτική δολοφονία
Επρόκειτο για πολιτική δολοφονία, καθώς ο Ζορές έβλεπε τον επερχόμενο πόλεμο και προσπάθησε να τον ματαιώσει συγκροτώντας ένα πλατύ, ειρηνόφιλο, λαϊκό κίνημα.
Ενα χρόνο μετά τη δολοφονία του Ζορές, ο Λέον Τρότσκι έγραφε τον Ιούλιο του 1915 στην εφημερίδα «Kievskaya Mysl», της οποίας υπήρξε ανταποκριτής στο Παρίσι: «Ο παγκόσμιος πόλεμος θα ’πρεπε να φέρει τον Ζορές πρόσωπο με πρόσωπο με τα ζητήματα που χώρισαν τον ευρωπαϊκό σοσιαλισμό σε δύο εχθρικά στρατόπεδα. Τι θέση θα έπαιρνε; Αναμφίβολα την πατριωτική θέση. Αλλά δεν θα ανεχόταν ποτέ την κατάπτωση που έπαθε το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ο Ζορές έπεσε μέσα στον στίβο, πολεμώντας τη φοβερή μάστιγα της ανθρωπότητας και του ανθρώπινου γένους: τον πόλεμο. Και θα μείνει στη μνήμη των μεταγενέστερων ως ο πρόδρομος, το πρότυπο του ανώτερου ανθρώπου που θα γεννηθεί από τα βάσανα και τις συμφορές, από τις ελπίδες και τον αγώνα».
Σύμφωνα με τον Τρότσκι, που γνώρισε καλά τον Ζορές, ο ιδρυτής του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος «δεν είχε τίποτα που να θυμίζει ρουτίνα: αναζητώντας και βρίσκοντας τον εαυτό του, πάντα και αδιάκοπα κινητοποιώντας από την αρχή τις πολύπλευρες ικανότητες του πνεύματός του, ανανεωνόταν αδιάκοπα και δεν επαναλαμβανόταν ποτέ. Ανέτρεπε βράχους, άστραφτε, βροντούσε, δεν έχανε όμως ποτέ τον εαυτό του, αντιμετώπιζε τις αντιρρήσεις, ανατρέποντας, πολλές φορές αλύπητα, σαν ανεμοστρόβιλος, κάθε αντίσταση που βρισκόταν στον δρόμο του, απομακρύνοντας συχνά τα εμπόδια με μεγαλοψυχία και γλυκύτητα, σαν δάσκαλος ή μεγαλύτερος αδελφός. Οπως ακριβώς ένα γιγάντιο μηχανικό σφυρί κονιορτοποιεί έναν κολοσσιαίο βράχο ή βάζει με ακρίβεια ένα φελλό σ’ ένα μπουκάλι χωρίς να το σπάσει». Αλήθεια, τι σχέση μπορεί να έχει ο γίγαντας Ζορές με έναν «πολιτικό νάνο», ακόμη και αν είναι πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας;
Ο Ολάντ της υποταγής και ο Ζορές της εξέγερσης
Ο Ολάντ, με την πολιτική λιτότητας και υποταγής στο Βερολίνο που ακολουθεί, όχι μόνο δεν έχει καμία σχέση με τον Ζορές, αλλά βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπος με την οργή των Γάλλων. Μια 50χρονη άνεργη μάλιστα, η Ιβελίν Ρου, έγινε πρωτοσέλιδο σε όλες τις γαλλικές εφημερίδες, καθώς οι κάμερες την κατέγραψαν να τα ψάλλει στον Γάλλο πρόεδρο. «Είμαι απογοητευμένη με την πολιτική σας. Με τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις σας, με τη λιτότητα που μας έχετε επιβάλει. Ο Ζορές ποτέ δεν θα είχε αυτή την πολιτική» φώναξε κατάμουτρα η Ιβελίν στον Ολάντ, που την κοιτούσε αμήχανος. «Δεν μιλώ για λογαριασμό μου, αλλά και για τους άλλους ανθρώπους. Ζούμε μέσα στην ανασφάλεια, την ανεργία. Ο σύζυγός μου ήταν ανθρακωρύχος και απολύθηκε στα 46 του χρόνια. Τότε ανακαλύψαμε τι σημαίνει… Ευρώπη», πρόλαβε να πει η Ιβελίν στον Γάλλο πρόεδρο.
«Κάνατε το Σοσιαλιστικό Κόμμα των επιχειρήσεων»
Κι όμως, όταν ο Ολάντ είχε επισκεφθεί προεκλογικά το Σαρμό το 2012, οι κάτοικοι του είχαν επιφυλάξει υποδοχή ήρωα. Αλλα είχε υποσχεθεί στους συμπατριώτες του και τα ακριβώς αντίθετα έκανε στα δύο χρόνια της προεδρίας του. «Οδηγήσατε το Σοσιαλιστικό Κόμμα σε άλλη κατεύθυνση, το μετατρέψατε σε κόμμα των επιχειρήσεων» φώναξε στον Ολάντ ο νεαρός ακτιβιστής και μέλος του κόμματος, Φρανσουά Μπουασιέ, που γεννήθηκε το 1981 και πήρε το όνομά του προς τιμήν του Φρανσουά Μιτεράν.
Μετά την ιστορικών διαστάσεων ήττα του Σοσιαλιστικού Κόμματος στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, ο Ολάντ περιορίστηκε απλώς να αντικαταστήσει τον πρωθυπουργό και να βάλει στη θέση του τον σκληροπυρηνικό, αλλά και δημοφιλή με βάση τις δημοσκοπήσεις, τέως υπουργό Εσωτερικών Μανουέλ Βαλς.
Ο Γάλλος πρόεδρος σκέφτηκε να εκμεταλλευτεί πολιτικά τη δημοτικότητα του Βαλς για τη δική του σωτηρία. Οπως έγραψε η «Ουμανιτέ» «ο Γάλλος πρωθυπουργός ισχυρίζεται ότι άκουσε τη… σιωπή της Γαλλίας, αλλά ως επί το πλείστον ακούει τις απαιτήσεις των εργοδοτών». Είχε πολύ δίκιο ο αριστερός ηγέτης Ζαν Λικ Μελανσόν όταν έγραψε χαριτολογώντας την Τετάρτη στο twitter ότι η επίσκεψη του Ολάντ στο Σαρμό δεν είχε καμιά σχέση με τον Ζορές, αλλά ήταν μια σύγχρονη εκδοχή του βιβλίου του Μπορίς Βιάν «Φτύνω στον τάφο του».
…………………………………………………………….
Του χάλασαν το πάρτι
«Με αυτή την πολιτική, δεν ξέρουμε με ποιον να πάμε…» λέει στη «Μοντ» η επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Σαρμό, Σιλβί Μπιντάλ. «Ημουν ευτυχής που είδα τον Φρανσουά Ολάντ στην πόλη μας, αλλά θέλω να πω ότι οι αποφάσεις που έχει λάβει από την έναρξη της προεδρικής θητείας χάλασαν τη γιορτή. Δεν ήξερα με ποια πλευρά να πάω κατά την επίσκεψη του προέδρου την περασμένη Τετάρτη: με τον Ολάντ ή με το συνδικάτο της CGT; Λόγω της θέσης μου έπρεπε να καλωσορίσω τον πρόεδρο και να τον υποστηρίξω. Αλλά η καρδιά μου είπε να εκφράσω την οργή μου μαζί με τους μαχητές της CGT».
Το ίδιο θα έκανε άλλωστε και ο Ζορές, λέγοντας ότι το κύριο ζήτημα των σοσιαλιστών είναι να αγωνιστούν με όλους εκείνους «που δεν βλέπουν τις αλυσίδες στα χέρια και τα πόδια τους, γιατί τις αλυσίδες τις είχαν μέσα στην καρδιά τους, η σκέψη τους ήταν δεμένη, η ζωή είχε αποτυπώσει στην ψυχή τους τις μορφές της που σφυρηλατήθηκαν από τη συνήθεια. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν διαμορφωθεί από το σύστημα, το κουβαλούσαν μέσα τους, είχε γίνει κατά κάποιον τρόπο η ίδια η ύπαρξή τους. Δεν επαναστατούσαν εναντίον της πραγματικότητας γιατί συγχέονταν μαζί της».
Η Σιλβί Μπιντάλ είναι καταπέλτης: «Ο διορισμός του Μανουέλ Βαλς στην πρωθυπουργία -ενός πολιτικού που ήταν πάντα στη δεξιά πτέρυγα του κόμματος και ήθελε ακόμη και να αλλάξει το όνομα για να αφαιρέσει κάθε αναφορά στον σοσιαλισμό– δείχνει ότι το χάσμα διευρύνεται μεταξύ των σοσιαλιστών. Η κυβέρνηση θέλει να μειώσει το κόστος για τους εργοδότες, αλλά και τις κοινωνικές παροχές για τους λιγότερο τυχερούς. Μοιάζει σαν να είναι στο φεγγάρι και να έχουν αποσυνδεθεί από την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι Γάλλοι» λέει φανερά στενοχωρημένη η Σιλβί Μπιντάλ. Η αισιοδοξία δεν της λείπει όμως: «Το κόμμα πρέπει να βρει τις αξίες του. Το μέλλον του είναι στα αριστερά, κοντά στον Ζορές». Ο Φρανσουά Μπουασιέ θυμίζει μια διάσημη ρήση του Ζαν Ζορές: «Θάρρος σημαίνει να αναζητούμε την αλήθεια και να τη λέμε…»