Τραγικό δυστύχημα σημειώθηκε το μεσημέρι της Τρίτης 13 Μάη σε υπόγειο ανθρακωρυχείο της επαρχίας Μανίσα της γειτονικής μας Τουρκίας, κοντά στην πόλη Σόμα. 274 νεκροί εργαζόμενοι ήταν ο μέχρι το βράδυ της Τετάρτης τραγικός απολογισμός, ενώ ακόμα 120 είναι παγιδευμένοι στις στοές, περίπου 2χλμ. από την επιφάνεια του εδάφους.
Φαίνεται πως μια έκρηξη σε μετασχηματιστή, στο σύστημα ηλεκτροδότησης του υπόγειου ανθρακωρυχείου, αχρήστευσε τους ανελκυστήρες και προκάλεσε πυρκαγιά, με αποτέλεσμα τη δηλητηρίαση των εργαζομένων από εισπνοή μονοξείδιου του άνθρακα. Όλοι τώρα ελπίζουν πως ίσως κάποιοι κατάφεραν να φτάσουν μέχρι τα υπόγεια καταφύγια, που είναι εξοπλισμένα με μάσκες αερίων και οξυγόνο και κλείνοντας …
τις πόρτες να προστατευτούν από το μονοξείδιο. Τα συνεργεία διάσωσης στέλνουν οξυγόνο στα υπόγεια έργα, προκειμένου να μπορέσουν να εργαστούν, ωστόσο το οξυγόνο αναζωπυρώνει τη φωτιά, που είναι ο χειρότερος εφιάλτης σε ένα υπόγειο ανθρακωρυχείο.
Πρόκειται για τη χειρότερη τραγωδία στα μεταλλευτικά χρονικά της Τουρκίας. Το ορυχείο ανήκει στην εταιρεία Soma Kömür İşletmeleri. Ο ιστότοπος της εταιρείας είχε αντικατασταθεί προσωρινά με μια μαύρη οθόνη με έκφραση λύπης για το δυστύχημα, αλλά επανήλθε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα. Η εταιρεία φαίνεται να απασχολούσε στην περιοχή της Σόμα 5550 άτομα, εκ των οποίων 5000 ήταν υπογείτες και 130 μηχανικοί. Ωστόσο, ο Πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Προοδευτικών Εργατικών Ενώσεων (DISK) είπε ότι στο ορυχείο υπήρχαν πολλοί υπεργολάβοι και υπ-υπεργολάβοι, (κάτι που πάντα αποβαίνει σε βάρος της ασφάλειας της εργασίας). Η παραγωγή ήταν 2,5 εκατ. τόννοι το χρόνο, ενώ υπάρχει πλυντήριο καθαρισμού του κάρβουνου και συγκρότημα παραγωγής μπρικέτας. Το σύνολο της παραγωγής πωλούνταν στην κρατική εταιρεία άνθρακα της Τουρκίας ΤΚΙ (TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ).
Ο ίδιος όμιλος (Soma Holding) έχει από τον Οκτώβριο 2011 τα ανθρακωρυχεία στο Zonguldak Bağlık-İnağzı, στα οποία το 1992 είχε σημειωθεί η αμέσως χειρότερη μεταλλευτική τραγωδία της Τουρκίας, με 270 νεκρούς. Το Νοέμβριο 2013 300 εργάτες είχαν ταμπουρωθεί στα υπόγεια ορυχεία, διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες ασφαλείας.
Η πόλη Σόμα βρίσκεται στη Δυτική Τουρκία, περίπου 70 χιλιόμετρα απ’ τις ακτές του Αιγαίου, στο ύψος της Μυτιλήνης. Έχει περίπου 70 χιλ. κατοίκους, πολλοί εκ των οποίων εργάζονται στα τοπικά ανθρακωρυχεία.
Σε συνέντευξη τύπου το 2012 η εταιρεία είχε πει ότι κατάφερε να μειώσει το κόστος στα $24 από $130 πριν την ιδιωτικοποίηση, καθώς κατάφερε να κατασκευάσει μόνη της τους μετασχηματιστές αντί να τους εισάγει και καθώς προσέλαβε πολλούς υπεργολάβους, με πιο χαμηλούς μισθούς. Πριν από εννιά μήνες ο Υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ είχε επισκεφθεί την περιοχή και είχε επαινέσει τα μέτρα ασφαλείας και την τοπική τεχνολογία. Και μόλις πριν δυο βδομάδες, στις 29 Απριλίου, ο Ερντογάν είχε αρνηθεί να γίνει κοινοβουλευτική έρευνα για τα μέτρα ασφάλειας στα ορυχεία της Σόμα.
Κατόπιν αυτών, ο Ερντογάν, επισκεπτόμενος τη Σόμα, δήλωσε κυνικά ότι “αυτή είναι η φύση του επαγγέλματος των ανθρακωρύχων”, ότι “παρόμοια πολύνεκρα ατυχήματα γίνονταν και στην Αγγλία το 19ο αιώνα, τις ΗΠΑ το 1907, την Κίνα το 1942” κι ότι “η έρευνα του Υπουργείου Εργασίας τον περασμένο Μάρτιο δεν βρήκε παραλείψεις στο ορυχείο, που θεωρούνταν από τα πιο ασφαλή στην Τουρκία”, προκαλώντας τη γενική κατακραυγή στην Τουρκία και βίαιες διαδηλώσεις με αποδοκιμασίες στη Σόμα. Μάλλον κάποιοι πρέπει να “εξηγήσουν” στον Ερντογάν ότι ηγείται της Τουρκίας στον 21ο κι όχι στο 19ο αιώνα …
Ας ευχηθούμε να βρεθούν επιζώντες στη Σόμα και να σταματήσει εδώ ο φόρος του αίματος των ανθρακωρύχων στην επιδίωξη της “μείωσης του κόστους”. Τα συλλυπητήριά μας στις οικογένειες των αδικοχαμένων εργατών.
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/05/blog-post_15.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!