Οι Πόντιοι της Αμερικής διατηρούν ακέραια την ιστορική μνήμη, προβάλλουν το αίτημα για διεθνή αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας και καταδεικνύουν τα μαζικά εγκλήματα του οθωμανικού κράτους σε βάρος των Ελλήνων, των Αρμενίων και άλλων μειονοτήτων.
Αυτό ήταν το μήνυμα της εκδήλωσης που πραγματοποίησε η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ηνωμένων Πολιτειών και Καναδά, το πρωί του Σαββάτου (ώρα
Ελλάδας), για να τιμήσει την Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (19 Μαΐου).
Η καθιερωμένη, ετήσια εκδήλωση των ομογενών, τη διοργάνωση της οποίας ανέλαβαν οι τοπικοί σύλλογοι της Παμποντιακής: Κομνηνοί Νέας Υόρκης, Πόντος του Νόργουολκ και Ίδρυμα Παναγίας Σουμελά, πραγματοποιήθηκε στο Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας της Ελλάδας, στο Μανχάταν.
Ομιλητές ήταν δυο ακαδημαϊκοί, οι οποίοι παρουσίασαν σημαντικά στοιχεία που συνέλεξαν έπειτα από εκτενή έρευνα και αναζήτηση ντοκουμέντων από αρχεία και μαρτυρίες, όσον αφορά τις γενοκτονίες σε βάρος των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, αλλά και των Αρμενίων.
Ο πρώτος είναι ο Τουρκογερμανός ιστορικός και κοινωνιολόγος Τάνερ Ακτσάμ, επικεφαλής της Έδρας για τη Γενοκτονία των Αρμενίων στο Πανεπιστήμιο Κλαρκ, ο οποίος μίλησε με θέμα: «Η γενοκτονία ως δημογραφική πολιτική των Οθωμανών» παρουσιάζοντας τη γνωστή του θέση για την αναγκαιότητα αναγνώρισης των γενοκτονιών από μέρους της Τουρκίας.
Ο δρ. Ακτσάμ επικεντρώθηκε κυρίως στις αναφορές από τουρκικά έγγραφα που αποδεικνύουν με «πρωτοφανή λεπτομέρεια» τις γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ελλήνων, που στηρίζονταν στην «επίσημη πολιτική» για «απαλλαγή από τους χριστιανούς υπηκόους» προσθέτοντας ότι «το οθωμανικό κράτος και μετέπειτα τουρκικό θεωρούσε διαχρονική απειλή για την ασφάλειά του τα δικαιώματα των μειονοτήτων».
Ο δρ. Ακτσάμ τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι μια «ετοιμοθάνατη αυτοκρατορία» υιοθέτησε πρακτικές και αντιλήψεις για τέτοιου είδους εγκλήματα εθνοκαθάρσεων. Επίσης, επισήμανε ότι όλες οι μαρτυρίες και το αρχειακό υλικό «ανοίγουν νέους δρόμους» για την αναγνώριση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.
Ο δεύτερος ομιλητής, ο Ελληνοαμερικανός ιστορικός και συγγραφέας, Κωνσταντίνος Χατζηδημητρίου, μίλησε με θέμα: «Τουρκική ευθύνη για την καταστροφή της Σμύρνης το 1922. Τι λένε σε μας τα αμερικανικά αρχεία;».
Ο δρ. Χατζηδημητρίου παρουσίασε «αποκαλυπτικά στοιχεία» που συγκέντρωσε από αμερικανικά αρχεία και με την προβολή του πρωτογενούς υλικού, ανέλυσε τα «εγκλήματα των Τούρκων» στην πόλη καταγωγής του τη Σμύρνη, δείχνοντας εικόνες με απαγχονισμένους πολίτες, με ξεριζωμένα γυναικόπαιδα και με την «πόλη των πόλεων» να καίγεται. Η μητέρα του και αρκετοί από τους συγγενείς του ήταν ανάμεσα σ” αυτούς που διασώθηκαν.
Ο ομογενής καθηγητής αναφέρθηκε επίσης στις τουρκικές ευθύνες που συγκαλύφθηκαν όλα αυτά τα χρόνια από την «υποκριτική διπλωματία» μεγάλων χωρών.
Στην εκδήλωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας απηύθυναν χαιρετισμούς και συνεχάρησαν τους διοργανωτές για τις «άοκνες προσπάθειές» τους να μην αποκοπούν οι νέες γενιές από τις πολιτιστικές και γλωσσικές καταβολές τους, προβάλλοντας συνάμα το «δίκαιο αίτημα» για διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων, ο πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Μάνος Κουμπαράκης και ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας της Ελλάδας, Νίκος Παπακωνσταντίνου, ενώ μίλησε επίσης ο νέος πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας, Γκας Τσιλφίδης.
Για την αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας επιδόθηκαν διακηρύξεις από την Αμερικανίδα βουλευτή, Κάρολιν Μαλόνι και τον πολιτειακό γερουσιαστή του Ροντ Άιλαντ, Λεωνίδα Ραπτάκη.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε το ποντιακό τραγούδι «Την πατρίδα μ” έχασα», απαγγελίες ποιημάτων από τον Στέφανο Παπαδόπουλο και προβολή ντοκιμαντέρ για τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ποντιακή Γενοκτονία. Παρουσιάστρια του προγράμματος ήταν η γραμματέας της Ομοσπονδίας, Φελίσια Θεοδωρίδη.
Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην πρόσφατα αποθανούσα, σε ηλικία 105 ετών, «Γιαγιά του Πόντου», Σάνο Χάλο. Παρούσα στην εκδήλωση των Ποντίων ομογενών ήταν η κόρη της, Θία Χαλο, συγγραφέας του ιστορικού βιβλίου «Ούτε καν το όνομά μου».