“Λεφτά υπάρχουν” ήταν το σύνθημα του Παπανδρέου στις εκλογές του 2009 και το τι ακολούθησε το ξέρουμε πια καλά: η μεγαλύτερη επιδρομή αναδιανομής πλούτου στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, βάζοντας μισθωτούς, συνταξιούχους και μικροεπαγγελματίες να πληρώσουν τα σπασμένα της χρεοκοπίας και να διασώσουν την τραπεζική ελίτ της χώρας.
“Θα φέρουμε την πράσινη ανάπτυξη” ήταν το άλλο μεγάλο σύνθημα στις εκλογές του 2009. Άλλη μια πράσινη απάτη, αφού το 2009 είχε ήδη σκάσει η φούσκα της Ισπανίας. Εμείς δεν το είχαμε πάρει τότε ακόμα είδηση, η υπεύθυνη κυβέρνηση όμως όφειλε να το γνωρίζει και θεωρούμε ότι το γνώριζε. Να δούμε λοιπόν σήμερα πού πάνε τα λεφτά μας με την “πράσινη” ανάπτυξη.
Τον Ιούνιο 2010 ψηφίζεται απ’ τη Βουλή ο νόμος 3851 “Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής” (ΦΕΚ τ.Α, 85/4.6.2010). Στη σελίδα 10 του ΦΕΚ δίνεται ο πίνακας εγγυημένων τιμών με τις οποίες θα γίνεται η τιμολόγηση της ενέργειας από ΑΠΕ και διαβάζουμε 87,85€/MWh για τα χερσαία αιολικά (άνω των 50MW) ή 99,45€/MWh για τα αιολικά σε μη διασυνδεμένα νησιά.
Τον Ιούλιο 2010 βγαίνει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ και τον Οκτώβριο 2010 η Μπιρμπίλη …
υπογράφει την απόφαση ότι θα βάλουμε 7500GW αιολικά μέχρι το 2020. Λίγο νωρίτερα, τον Απρίλιο 2010, η χώρα είχε επισήμως χρεοκοπήσει και ο Παπανδρέου είχε πεταχτεί μέχρι το Καστελλόριζο, για να ανακοινώσει την υποταγή της χώρας στο καθεστώς της τρόικας. Θα περίμενε λοιπόν κανείς οι πιο πάνω τιμές για τα αιολικά, σταδιακά στα χρόνια της χρεοκοπίας, να μειώνονται, όπως πχ έγινε για τις τιμές των φαρμάκων, που στο κάτω-κάτω αφορούν την υγεία του λαού.
Φθάνουμε λοιπόν στο Σεπτέμβριο 2013, που ακόμα δεν έχουμε “πρωτογενές πλεόνασμα”, έχουμε μόνο φτώχεια, ανεργία, αυτοκτονίες και νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, και, (στη “Γνώμη της ΡΑΕ, Ως προς τις τιμές πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών, πλην φωτοβολταϊκών και ΣΗΘΥΑ, καθώς και τις αποδόσεις αυτών“), βλέπουμε ότι οι τιμές όχι μόνο δεν έχουν μειωθεί, αλλά έχουν ελαφρά αυξηθεί “Με βάση την ετήσια αναπροσαρμογή 50% ως προς το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή” στα 89,97€/MWh για τα χερσαία αιολικά και στα 101,85€/MWh για τα αιολικά σε μη διασυνδεμένα νησιά. Όταν λοιπόν τα εισοδήματα των Ελλήνων έχουν γκρεμοτσακιστεί μέσα στη μνημονιακή λαίλαπα, όχι μόνο δεν μειώθηκαν οι τιμές για τα αιολικά, αλλά πήραν και ΑΤΑ! (Για όσους δεν έζησαν τη δεκαετία του 1980, η ΑΤΑ δεν είναι άλλη απ’ την περίφημη “Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή” που είχε δώσει το Πασοκ στους μισθούς και τις συντάξεις).
Την ίδια στιγμή το εύρος των εγγυημένων τιμών στην ΕΕ, όπως διαβάζουμε στην ίδια “Γνώμη της ΡΑΕ”, κυμαίνεται από 54 έως 166€/MWh, χωρίς να διευκρινίζεται αν πρόκειται για χερσαία ή -τα πανάκριβα- υπεράκτια αιολικά. Φυσικά δεν περιμένει κανείς μια πολιτική που να δίνει τιμές βασισμένες στις “3 χαμηλότερες της ΕΕ”, όπως έκαναν για τα φάρμακα. Όπως διαβάζουμε λίγο πιο κάτω, το κόστος εγκατάστασης για τα χερσαία αιολικά κυμαίνεται από 1021 έως 2041€/kW και η ΡΑΕ θεωρεί ως μέσο κόστος τα 1200€/kW για νέες επενδύσεις σε αιολικά στο διασυνδεμένο σύστημα και τα 1400€/kW για τα αιολικά στα μη διασυνδεμένα νησιά.
Φτάνουμε λοιπόν αισίως στο Μάρτιο 2014, έχουμε “πρωτογενές πλεόνασμα”, “βγαίνουμε στις αγορές” και εμφανίζεται στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ για το new deal των Φ/Β, που ψηφίζεται και γίνεται ο νόμος 4254/2014 “Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας στο πλαίσιο εφαρμογής του ν.4046/2012” (ΦΕΚ τ.Α, 85/7.4.2014). Εκεί λοιπόν, στη σελίδα 1438 του ΦΕΚ, διαβάζουμε τις νέες τιμές για τα αιολικά που για διασύνδεση μετά την 1.1.2007 και ισχύ >5MW (5MW πρακτικά σήμερα σημαίνει 2 ανεμογεννήτριες) είναι 86€/MWh με χρήση δημόσιας ενίσχυσης και 107€/MWh χωρίς χρήση δημόσιας ενίσχυσης στο διασυνδεμένο σύστημα, ενώ είναι 92€/MWh με ενίσχυση και 120€/MWh χωρίς ενίσχυση στα μη διασυνδεμένα νησιά.
Μετά λοιπόν από 4 χρόνια μνημονίων, χρεοκοπίας της χώρας, εκτόξευσης του δημόσιου χρέους, οι τιμές παραμένουν πρακτικά αναλλοίωτες, προκειμένου, όπως είπε ο Μανιάτης, η χώρα να έχει 30% ΑΠΕ το 2030, (πάνω απ’ το 27%, που είπε η Κομισιόν, χωρίς μάλιστα να βάλει εθνικά δεσμευτικούς στόχους). Ο Μανιάτης θέλει προφανώς να δείξει ότι είναι “ο πιο καλός ο μαθητής στην τάξη” της Γερμανικής Ευρώπης των ΑΠΕ. Και οι Γάλλοι, της EDF EN HELLAS, θεωρούν τις τιμές πολύ καλές και προγραμματίζουν, μέσα στην προσεχή πενταετία, να εγκαταστήσουν άλλα 2GW, κυρίως στην ηπειρωτική χώρα, επειδή δεν είναι και πολύ αισιόδοξοι για τις διασυνδέσεις Κυκλάδων & Κρήτης.
Τα 7500MW αιολικών, που θέλει ο Μανιάτης να βάλει μέχρι το 2020, θα μας κοστίσουν συνολικά γύρω στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, (χωρίς τα έργα δικτύων υψηλής τάσης), με κατεστραμμένες βουνοκορφές και αποδεκατισμένη ορνιθοπανίδα. Να είχαμε τουλάχιστον ρεύμα; Όπως είπε ο ΑΔΜΗΕ, στη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2013-2020, μόνο αν κατασκευαστεί έγκαιρα ο νέος λιγνιτικός ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (Πτολεμαΐδα 5), υπάρχει περίπτωση να γλιτώσουμε το μπλακ άουτ τις βραδινές ώρες, κι αυτό μόνο με πλήρη αξιοποίηση των διασυνδέσεων για εισαγωγές ρεύματος.
Με τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ θα μπορούσαμε να βάλουμε 5.000MW νέες και υπερσύγχρονες, υψηλού βαθμού απόδοσης και μειωμένων εκπομπών ρύπων λιγνιτικές μονάδες, να αλλάξουμε ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ των λιγνιτικών μονάδων της χώρας. Να δημιουργήσουμε χιλιάδες θέσεις εργασίας, να στηρίξουμε την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, να μειώσουμε τις εισαγωγές φυσικού αερίου, να βελτιώσουμε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, να εξασφαλίσουμε φθηνό και αξιόπιστο ρεύμα για τη βαριά βιομηχανία και τα νοικοκυριά και να είμαστε και σίγουροι ότι θα έχουμε ρεύμα μέρα-νύχτα.
Μα τα 7500MW αιολικά είναι περισσότερα απ’ τα 5000MW λιγνιτικά, θα πει καλόπιστα κάποιος που δεν ξέρει. Όπως είπε ο ΑΔΜΗΕ, αυτά τα 7500MW έχουν αξιοπιστία μόλις 10%, δηλαδή είναι σαν να δίνουμε 10 δισεκατομμύρια ευρώ για να βάλουμε μόλις 750MW. O νέος λιγνιτικός ΑΗΣ Πτολεμαΐδας θα κοστίσει 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ για 660MW + 140MW θερμικά για τηλεθέρμανση της πόλης της Πτολεμαΐδας. 7 φορές ακριβότερα κοστίζουν τα αιολικά του Μανιάτη!
Μα χρειαζόμαστε ΑΠΕ για να πιάσουμε τους στόχους του 20-20-20, θα πει καλόπιστα κάποιος άλλος. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι πρέπει να σβήσουμε το λιγνίτη, είναι η απάντηση, όπως την έδωσε το ίδιο το ΥΠΕΚΑ τον Ιούλιο 2010. Στη σελίδα 25 τηε σχετικής έκθεσης διαβάζουμε ότι “Η εκτίμηση διείσδυσης σύμφωνα με το σενάριο εκπλήρωσης των στόχων οδηγεί σε τελική συνεισφορά 18,7% των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας (42% στην ηλεκτροπαραγωγή, 20% σε θέρμανση και ψύξη και 10% στις μεταφορές) και ικανοποιεί τον δεσμευτικό σύμφωνα με την 28/2009/ΕΚ“. Πόσο λιγνίτη έχει το σενάριο “εκπλήρωσης στόχων”; Διατηρεί 4015MW μέχρι το 2030, όπως φαίνεται στο σχετικό πίνακα!
Μα θα πληρώνουμε πολλά για δικαιώματα εκπομπής CO2, θα πει καλόπιστα κάποιος ακόμα. Ναι, θα πληρώνουμε, είναι η απάντηση. Όπως θα πληρώνει η Πολωνία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Δανία, η Βρετανία, η Ιταλία, όλες οι χώρες που καίνε λιγνίτη και λιθάνθρακα. Τα περισσότερα όμως θα τα πληρώνει η Γερμανία, που το 2013 έκανε νέο ρεκόρ παραγωγής από λιγνίτη κι έχει χτίσει και συνεχίζει να χτίζει πολλά νέα εργοστάσια κάρβουνου, επειδή ο λιγνίτης είναι η πιο φθηνή πηγή ενέργειας. Κι επειδή οι τιμές δικαιωμάτων εκπομπών CO2 έχουν καταρρεύσει στην ελεύθερη αγορά και μόνο με χειραγώγηση απ’ την Κομισιόν (βλ. backloading) μπορούν να ξανανεβούν, μην το δένετε και κόμπο ότι θα ξανανεβούν, ειδικά τώρα που οι Γερμανοί αναθεωρούν το νόμο EEG για τις ΑΠΕ και οι Βρετανοί βαδίζουν σε εκλογές με κύριο ζήτημα τις τιμές της ενέργειας.
Ποιος τελικά βγαίνει ωφελημένος απ’ αυτά τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ; Στα αιολικά το κύριο κόστος είναι η αγορά του εξοπλισμού. Ποιοί πουλάνε ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα; Μας το λέει η ΕΛΕΤΑΕΝ: 49% μερίδιο αγοράς έχει η Δανέζικη Vestas, 22% η Γερμανική Enercon, 11% η Γερμανική Siemens, 10% η Ισπανική Gamesa, 4% η Γερμανική Nordex και το υπόλοιπο 3% λοιποί κατασκευαστές. Follow the money, που λένε και οι Αγγλοσάξωνες …
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/05/follow-money.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!