Αγαπητέ Κύριε/Αγαπητή Κυρία Βουλευτή,
Θέμα : Αίτημα – Πολεμικές Αποζημιώσεις
Κατά την τριήμερη επίσκεψη του στην Ελλάδα, που άρχισε την 5η Μαρτίου, 2014 , ο πρόεδρος της Γερμανίας Joachim Gauck, σε συνέντευξή του στην ελληνική εφημερίδα Καθημερινή και για το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δήλωσε: « Η Ελλάδα βίωσε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μία Γερμανική κατοχή ιδιαίτερα βίαιη… Ελληνοεβραίοι εξοντώθηκαν συστηματικά, Έλληνες τουφεκίστηκαν, κρεμάστηκαν, θανατώθηκαν με βάναυσο τρόπο, και πολλοί Έλληνες
πέθαναν από την πείνα. Αυτό … μας επιβάλλει μια ιδιαίτερη ευθύνη … Δεν θα ήθελα να συζητήσω εδώ το νομικό ζήτημα των αποζημιώσεων, αλλά επιτρέψτε μου να πω το εξής: Δεν θέλουμε να αρνηθούμε την ηθική μας ευθύνη … Ωστόσο, αν και πολλοί Γερμανοί έχουν επίγνωση των Γερμανικών εγκλημάτων πολέμου σε άλλες χώρες, αγνοούν σε μεγάλο βαθμό το τι έγινε στην Ελλάδα».
Η πληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων που επιδικάσθηκαν στη Διάσκεψη των Παρισίων του 1946 αναβλήθηκε με τη Συμφωνία του Λονδίνου του 1953 «μέχρι την τελική διευθέτηση του προβλήματος των αποζημιώσεων». Η Ελλάδα έχει ζητήσει την πληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων, καθώς και του αναγκάστηκου κατοχικού δανείου, το 1945, 1946, 1947, 1964, 1965, 1966, 1974, 1987, και 1995. Η Γερμανία έχει επίμονα αρνηθεί να πληρώσει. Γερμανοί αξιωματούχοι προβαίνουν σε δημόσιες δηλώσεις, όπως: «δεν υπάρχει νομική βάση για την Ελλάδα να διεκδικήσει αποζημιώσεις από τη Γερμανία. Οι νομικοί λόγοι είναι πολύπλοκοι και δεν θα ήθελα να επεκταθώ…», «σαν Γερμανοί πάντα δεχτήκαμε την ηθική μας ευθύνη για ότι συνέβη στην Ελλάδα», «το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων δεν αποτελεί πλέον θέμα», «αυτό το θέμα έχει ρυθμιστεί εδώ και καιρό». Και όλες αυτές οι δηλώσεις χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία για το τι, πότε και γιατί έχει πληρωθεί.
Η Συμφωνία του Λονδίνου του 1953 ασχολήθηκε όχι μόνο με τις αποζημιώσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με τις αποζημιώσεις που οφείλονταν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που είχαν ακυρωθεί από τον Χίτλερ. Η Γερμανία πλήρωσε την τελευταία δόση αποζημιώσεων από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε Αμερικανούς δικαιούχους στις 3 Οκτωβρίου του 2010, σχεδόν 92 χρόνια μετά το τέλος αυτού του πολέμου.
Ο πρόεδρος της Ελλάδας, Κάρολος Παπούλιας, έθεσε το θέμα των εκκρεμούντων πολεμικών αποζημιώσεων και της πληρωμής του αναγκαστικού κατοχικού δανείου στον επισκέπτη Γερμανό πρόεδρο. Ο πρόεδρος Gauck αναγνώρισε ότι η Γερμανία επιβαρύνεται με το « ηθικό χρέος» για τα μαζικά εγκλήματα που διαπράχθηκαν από Γερμανούς στρατιώτες σε αντίποινα κατά της αντίστασης, αλλά επανέλαβε ότι η Γερμανία δεν είναι διατεθειμένη να συζητήσει το θέμα των αποζημιώσεων. «Πιστεύω ότι ο νομική οδός για αυτό το θέμα έχει κλείσει», είπε, χωρίς να δώσει εξηγήσεις, αν και το θέμα έχει εγερθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια στον Ελληνικο, Γερμανικο και διεθνή τύπο.
Έχει αναφερθεί ότι ο πρόεδρος Παπούλιας απάντησε στον Πρόεδρο Gauck ότι είναι «παράδοξο» οι Έλληνες να είναι φορτωμένοι με επώδυνα μέτρα λιτότητας και δεσμεύσεις, ενώ η Γερμανία να αρνείται να συζητήσει τις «ευθύνες της» που απορρέουν από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. « Η θέση σας ότι « δεν υπάρχει θέμα» είναι κάτι που εσείς ισχυρίζεσθε. Δεν μπορεί να προβάλλεται μονομερώς ως τελικό συμπέρασμα».
Η πληρωμή των αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου αποτελεί νομική υποχρέωση που υπαγορεύεται από τη συμφωνία της Διάσκεψης των Παρισίων του 1946 και τη Συμφωνία του Λονδίνου του 1953, καθώς και από τους όρους του δανείου. Αυτή δεν είναι μια ηθική υποχρέωση που μπορεί να ικανοποιηθεί με την αποδοχή ηθικής μομφής.
Μία από τις θεμελιώδεις αρχές της δικαιοσύνης είναι αυτή της συμμετρίας. Όπως ο πρόεδρος Παπούλιας υπαινίχθηκε στον πρόεδρο Gauck, όταν η Γερμανία απαιτεί από την Ελλάδα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, η δικαιοσύνη δεν επιβάλλει επίσης στη Γερμανία να εκπληρώσει τις δικές της νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τις πολεμικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο;
Θα εκτιμήσουμε ιδιαίτερα την υποστήριξή σας στην προσπάθειά μας να δοθεί λύση σε αυτό το υπό εκκρεμότητα θέμα δικαιοσύνης μεταξύ των λαών της Γερμανίας και της Ελλάδας. Πάνω από 200 000 άτομα από όλο τον κόσμο έχουν υπογράψει το Αίτημα μας, που είναι αναρτημένο με τις υπογραφές στο
http://www.greece.org/blogs/wwii/
και ζητά από την Γερμανική κυβέρνηση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα, που εκκρεμούν προ πολλού, πληρώνοντας το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, και τις πολεμικές αποζημιώσεις που επιδικάσθηκαν στην Ελλάδα από διεθνείς συμφωνίες.
Με εκτίμηση ,
Κωνσταντίνος Τζάνος, Δρ Μηχανικός
Για το Φόρουμ Ελλήνων Καθηγητών Πανεπιστημίου και Διδακτόρων
Παρακαλώ επισκεφθείτε το http://www.greece.org/blogs/wwii/ και υπογράψτε το Αίτημα