Don’t pay for me Argentina………Do it as Argentina did it;

του Καλλίνικου Κ. Νικολακόπουλου* 3/8/2014
Η Αργεντινή χωρίς δισταγμό προχώρησε στην άρνηση πληρωμής των κατόχων κρατικών ομολόγων της, που αρνούνταν την αποδοχή ‘κουρέματος’ τους με τους όρους που είχε πραγματοποιηθεί στα υπόλοιπα ομολογιακά δάνεια του αργεντίνικου κράτους, που αποτελούν το 91% περίπου του συνόλου της αξίας των παλιών ομολόγων. Τα αμερικανικά vulture funds, που λειτουργούν σαν γύπες στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, αγοράζοντας χρέη σε μηδαμινό κόστος και απαιτώντας την αποπληρωμή τους στο 100% της τυπικής ονομαστικής τους αξίας, θα χάσουν τα “λεφτά τους”. Η Αργεντινή αρνήθηκε να ‘συμμορφωθεί’ και δεν θα υποκύψει στις τοκογλυφικές απαιτήσεις τους, πράττοντας άριστα. Η ενέργεια αυτή αποτελεί ουσιαστικά την τελευταία πράξη της στάσης πληρωμών που πραγματοποίησε η Αργεντινή το 2001-2002, μη υποκύπτοντας στις ορέξεις των παγκόσμιων κερδοσκόπων των χρηματοπιστωτικών ‘αγορών’ και διατηρώντας την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Συγκεκριμένα, δικαστήριο των Η.Π.Α. με δικαστή τον Thomas Griesa, το δίκαιο των οποίων διέπει αυτά τα κρατικά ομόλογα, αποφάσισε ότι η Αργεντινή δεν μπορεί να αποπληρώσει τους δανειστές εκείνους που αποδέχθηκαν το ‘κούρεμα’ των κατεχόμενων ομολόγων, αν πρώτα δεν αποπληρώσει αυτά τα αμοιβαία κεφάλαια, για το σύνολο του ποσού της ονομαστικής αξίας των κατεχόμενων ομολόγων, που ήταν περίπου 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια. Η απόφαση επικυρώθηκε και από το Ανώτατο Δικαστήριο, μπλοκάροντας την αποπληρωμή των ομολόγων που λήγουν. Αν και η Αργεντινή κατέβαλε ποσό 539 εκατομμυρίων δολαρίων για την αποπληρωμή των τοκομεριδίων, στους κατόχους των συγκεκριμένων ομολόγων, οι ομολογιούχοι δεν εισέπραξαν τίποτε γιατί το αμερικανικό δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η συγκεκριμένη πληρωμή είναι παράνομη, μπλοκάροντας την μεταβίβαση του ποσού. Τα vulture funds απαίτησαν την καταβολή από την Αργεντινή του συνόλου της ονομαστικής αξίας των κρατικών ομολόγων που είχε εκδώσει, αν και μετά την χρεοκοπία του 2002 είχαν χάσει την αξία τους και οι τωρινοί κάτοχοι τα είχαν αγοράσει σε εξευτελιστικές τιμές. Η απαίτηση των τοκογλύφων για πληρωμή των ομολόγων, στο συνολικό ποσό της ονομαστικής αξίας, σημαίνει ότι αυτοί θα εισέπρατταν ποσά που άγγιζαν και το 16πλάσιο των καταβληθέντων χρημάτων για την αγορά ομολόγων. Η Αργεντινή αντιπρότεινε και κατέβαλε ποσό που ισούταν με το τριπλάσιο περίπου των διατεθέντων χρημάτων για την αγορά τους, σύμφωνα με τους όρους αποπληρωμής και των κατόχων των υπολοίπων ομολόγων.
Η αποπληρωμή με αυτούς τους όρους των ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή των vulture funds, διασφάλιζε ένα κέρδος περίπου 200% του καταβληθέντος κεφαλαίου. Η εμμονή των διαχειριστών αυτών των ληστρικών αμοιβαίων κεφαλαίων (Paul Singer, Kenneth Dart) για αποκομιδή ακραίου τοκογλυφικού κέρδους, που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν, 1.500% του καταβληθέντος κεφαλαίου, εξώθησε την κυβέρνηση της Αργεντινής στην άρνηση ικανοποίησης των απαιτήσεών τους για αποπληρωμή του συνόλου της ονομαστικής αξίας των κατεχόμενων ομολόγων. Η πραγματοποιηθείσα στάση πληρωμών που έχει τα χαρακτηριστικά της επιλεκτικής χρεοκοπίας, συνέβη παρά το γεγονός ότι τα συναλλαγματικά αποθέματα της Αργεντινής ήταν υπερεπαρκή για την ικανοποίηση των τοκογλυφικών απαιτήσεων, προσεγγίζοντας το ποσό των 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Αργεντινή του 2014 δεν είναι αυτή του 2001 με ανεργία 16%, μείωση των εισοδημάτων που προσέγγισε το 30% και ύφεση 15%, όταν χιλιάδες άνθρωποι εξεγέρθηκαν οδηγώντας στη φυγή τον πρόεδρο Fernando de la Rúa και τους διαδόχους του, μέχρι την ανάληψη της εξουσίας τον Μάιο του 2003 από τον Néstor Kirchner που εξεδίωξε το ΔΝΤ και τους δανειστές, κηρύσσοντας τη χώρα σε κατάσταση στάσης πληρωμών. Να επισημάνουμε ότι το συνολικό δημόσιο χρέος της Αργεντινής, που θεωρείται βιώσιμο μετά τις παρελθούσες αναδιαρθρώσεις-‘κουρέματα’, ανέρχεται σε μόλις 44% του τρέχοντος ΑΕΠ της και περίπου 70% αυτού είναι σε πέσος και ευρώ και όχι σε δολάρια. Αν η Αργεντινή υπέκυπτε στις απαιτήσεις των κερδοσκόπων, εκτός του ότι θα έπρεπε να συμβιβασθεί και με το υπόλοιπο του 9% των ‘ακούρευτων’ ομολόγων με κόστος περίπου 15 δισεκατομμύρια δολάρια, τότε οι κάτοχοι των ‘κουρεμένων’ ομολόγων θα μπορούσαν επικαλούμενοι τη ρήτρα RUFO (Rights Upon Future Offers) να απαιτήσουν περισσότερα χρήματα, που θα προσέγγιζαν τα 120 δισεκατομμύρια δολάρια. Η πολιτική επιλογή της επιλεκτικής χρεοκοπίας και της μη καταβολής των απαιτήσεων των τοκογλύφων, είχε καταστεί ουσιαστικά μονόδρομος αφού εξαντλήθηκαν τα όποια περιθώρια περαιτέρω ελιγμών.
Αν και τα πράγματα είναι πολυπλοκότερα, η κυβέρνηση της Cristina Fernández με υπουργό οικονομικών τον Axel Kicillof, δεν φοβήθηκε τόσο την διαδικαστική δυνατότητα των κατόχων των ‘κουρεμένων’ ομολόγων, αφού το αμερικανικό δικαστήριο επέβαλε τη διαδικασία αποπληρωμής των ‘ακούρευτων’ προ των ‘κουρεμένων’ ομολόγων. Η Αργεντινή έχει όλες τις δικαστικές δυνατότητες απόκρουσης μιας πιθανής απαίτησης των κατόχων των ‘κουρεμένων’ ομολόγων και θετικής έκβασης σε σχετική δίκη, στα αμερικανικά δικαστήρια. Ακόμη διατηρεί τη δυνατότητα άρνησης αποπληρωμής οποιουδήποτε ποσού πέραν των συμφωνηθέντων του ΄κουρέματος’, στην περίπτωση που οι κάτοχοι αυτών τον ομολόγων δικαιωθούν από τα αμερικανικά δικαστήρια. Η Αργεντινή αγνόησε επιδεικτικά τα ληστρικά κερδοσκοπικά κεφάλαια, πράττοντας όσα δεν έπραξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις, από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι και σήμερα, που λειτουργούν ως εντολοδόχοι των δανειστών.
Η Αργεντινή αν και είναι αποκλεισμένη από τις διεθνείς ομολογιακές αγορές από 13ετίας, αναπτύσσεται ταχύτατα με κατά κεφαλή ΑΕΠ 14.760 δολάρια το 2013 έναντι 3.285 δολαρίων το 2002 (αποτέλεσμα των εγκληματικών πολιτικών του ΔΝΤ), με τελευταίους ρυθμούς ανάπτυξης 8,9% του 2011, 1,9% το 2012 και 3,5% το 2013, έχοντας βρει αλλού χρηματοδότες των επενδυτικών της σχεδίων (BRICS και ειδικότερα Κίνα και Ρωσία) απομακρυνόμενη από την αμερικανική επιρροή. Είναι κατανοητή η επιλογή της κυβέρνησης της Αργεντινής, που προτίμησε τη σύγκρουση και την αγνόηση, από την παράδοση της χώρας και του αργεντίνικου λαού στις επιθυμίες των χειρότερων ληστρικών κερδοσκόπων-τοκογλύφων των διεθνών χρηματοπιστωτικών ‘αγορών’. Αυτό που φοβίζει τους εγχώριους εθελόδουλους εντολοδόχους των δανειστών και επικυρίαρχων, που έχουν καταστήσει την Ελλάδα μια αποικία χρέους, είναι η σύντομη επέλευση της διαδικασίας επιμερισμού των ευθυνών τους και καταλογισμού των νόμιμων συνεπειών.
Το ΔΝΤ γνωρίζει ότι τα δημόσια χρέη πολλών χωρών παγκόσμια, είναι μη βιώσιμα και αναπόφευκτα θα ‘κουρευθούν’ μελλοντικά, ως ο μόνος λογικός τρόπος επανισορροπίας της διεθνούς οικονομίας. Η απόφαση του δικαστηρίου της Ν. Υόρκης, που συντάχθηκε με τους ‘γύπες’, υποσκάπτει μελλοντικές συμφωνίες αναδιάρθρωσης χρεών μεταξύ κρατών και δανειστών και προϊδεάζει για τις προθέσεις των διεθνών ληστρικών κερδοσκόπων, προκαλώντας εντεινόμενη ανησυχία. Υπό αυτή την έννοια, η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση συντελεί στην αύξηση του κινδύνου αποσταθεροποίησης της διεθνούς οικονομίας. Καθίσταται σαφές ότι το αμερικανικό πτωχευτικό δίκαιο, που αφορά σε ξένα κρατικά ομόλογα που υπόκεινται στο αμερικανικό δίκαιο και στο οποίο βασίσθηκε η έκδοση αυτής της δικαστικής απόφασης, πρέπει να υποστεί αλλαγές αφαιρώντας το δικαίωμα από τους ‘γύπες’ να ‘ανατρέπουν’, υπέρ των συμφερόντων τους, συμφωνίες μεταξύ κρατών και της πλειοψηφίας των πιστωτών τους.
Τα ελληνικά κρατικά ομόλογα το 2010 ήταν, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, συνταγμένα σύμφωνα με τους όρους του ελληνικού Δικαίου και συνεπώς τα αμερικανικά και βρετανικά δικαστήρια δεν θα μπορούσαν να εκδικάσουν αγωγές από κεφάλαια ‘γύπες’, που θα κατέφευγαν αναγκαστικά στα ελληνικά δικαστήρια, μη έχοντας όμως καμιά ελπίδα δικαίωσής τους. Οι ευθύνες της ελληνικής κυβέρνησης είναι τεράστιες και εγκληματικές, γιατί δεν προέβη το 2010 σε στάση πληρωμών προκαλώντας την αναδιάρθρωση του χρέους προ της λήψης νέων δανείων. Ακόμα χειρότερα, κατά την αναδιάρθρωση του 2012 με το PSI (όπου ουσιαστικά ‘κουρέψαμε’ τους εαυτούς μας και ‘πυροβολήσαμε’ τα πόδια μας), με δική μας πρωτοβουλία, τα νέα ομόλογα που εκδώσαμε, σε αντικατάσταση των παλιών, συντάχθηκαν σύμφωνα με τους όρους του βρετανικού δικαίου. Συνεπώς μετά το 2012 είμαστε κι εμείς υποχείρια των κεφαλαίων-‘γυπών’, ευτυχώς μόνο για το 10% του χρέους μας καθώς το υπόλοιπο κατέχεται από την τρόικα.
Η ενεργοποίηση των CDS (Credit Default Swaps – ασφαλιστήρια συμβόλαια για κατοχή επισφαλούς χρέους), που προκλήθηκε από την κατάσταση της τεχνικής επιλεκτικής χρεοκοπίας της Αργεντινής, μετά από απόφαση της αρμόδιας επιτροπής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ανταλλαγών και Παραγώγων (ISDA) που έκρινε πως η μη πληρωμή του περιοδικού τόκου στους πιστωτές που συμμετείχαν στα ‘κουρέματα’ του 2005 και 2010 συνιστά ‘πιστωτικό γεγονός’, ήταν το ‘κερασάκι στην τούρτα’. Στην περίπτωση της Αργεντινής, οι αποζημιώσεις υπολογίζεται πως θα ανέλθουν συνολικά σε 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Πρόκειται για την πρώτη ενεργοποίηση CDS κρατικού χρέους, μετά την ανταλλαγή ομολόγων της Ελλάδας (PSI) το 2012. Το οξύμωρο του ‘πιστωτικού γεγονότος’ είναι ότι θεωρήθηκε ως χρεοκοπία η παρεμπόδιση κάποιου, με δικαστική απόφαση, να εκπληρώσει της νόμιμες υποχρεώσεις του. Ταυτόχρονα, ο αμερικανός δικαστής, μετά την απόφαση περί επιλεκτικής χρεοκοπίας της Αργεντινής, αποφάσισε πως αυτή «ούτε διέγραψε ούτε μείωσε» την υποχρέωσή της να εξυπηρετήσει το χρέος της και ζήτησε τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των ‘απρόθυμων’ πιστωτών και του αργεντίνικου κράτους υπό τον διορισμένο διαμεσολαβητή Ντάνιελ Πόλακ…………..
* Οικονομολόγος (πτυχιούχος οικονομικών επιστημών, 2ετές μεταπτυχιακό διοίκησης επιχειρήσεων στην τραπεζική/χρηματοοικονομική, μεταπτυχιακός φοιτητής οικονομικών και διοίκησης μονάδων υγείας) – Αναλυτής Πληροφοριακών Συστημάτων (2ετές μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στα πληροφοριακά συστήματα), email: [email protected]
1