Γράψαμε χθες για τη μεγάλη οικολογική καταστροφή, που έγινε σε μεταλλείο χαλκού+χρυσού στον Καναδά, στην περιοχή της Βρετανικής Κολομβίας.
Κάναμε αυτή την ανάρτηση επειδή στο Μπομπολιστάν δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να μάθετε τέτοιου είδους ειδήσεις απ’ τα παραδοσιακά κανάλια ενημέρωσης.
Λίγες μέρες πριν το Δεκαπενταύγουστο, στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου, είναι πολύ εύκολο να θαφτούν παρόμοιες ειδήσεις, που μπορεί να βάλουν σε σκέψεις για αναλογίες ανάμεσα στο μεταλλείο του Καναδά και στην αμφιλεγόμενη επένδυση της “Ελληνικός Χρυσός” στις Σκουριές της Χαλκιδικής.
Φυσικά δεν είναι όλες οι χώρες Μπομπολιστάν, γι’ αυτό και τα νέα στο διεθνή τύπο πέφτουν βροχή. Η περιοχή του Mount Polley στην επαρχία Cariboo, όπου έγινε το βιομηχανικό ατύχημα, είναι σημαντικός βιότοπος αναπαραγωγής του σολωμού κι έρχεται η εποχή που τα ψάρια αρχίζουν ν’ ανηφορίζουν τα ποτάμια για να αναπαραχθούν. Ίσως έχετε …
παρακολουθήσει κιόλας κάποιο απ’ τα πολύ ωραία ντοκυμαντέρ, με τις αρκούδες να παρατάσσονται στα ποτάμια και ν’ αρπάζουν τα ψάρια που προσπαθούν ν’ ανεβούν κόντρα στο ρεύμα του νερού.
Η εποχιακή μετανάστευση του σολωμού είναι πολύ σημαντική για την ισορροπία του οικοσυστήματος του Καναδά, καθώς τα ψάρια είναι μέρος της τροφικής αλυσίδας της περιοχής και η επιβίωση των αρκούδων εξαρτάται εν πολλοίς απ’ την “ψαριά” τους.
Ε, σε μια τέτοια περιοχή έγινε το ατύχημα, όταν αστόχησε το φράγμα που συγκρατούσε τα τέλματα κατεργασίας του μεταλλεύματος και 4,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα λάσπης, φορτωμένης με μέταλλα και χημικά, μαζί με 10 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ξεχύθηκαν στο λιμναίο και ποτάμιο περιβάλλον.
Χιλιάδες μεγάλα δέντρα παρασύρθηκαν απ’ τα ορμητικά τέλματα και κατέληξαν στις λίμνες και τα ποτάμια, δημιουργώντας κίνδυνο για τις γέφυρες της περιοχής και τις βάρκες ψαράδων και τουριστών.
Η πλούσια σε βαρέα μέταλλα λάσπη έχει καθήσει στο βυθό λιμνών και ποταμών, εκεί όπου ζει και τρέφεται ο σολωμός, και ο καθαρισμός της είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολος. Κι όμως, η εταιρεία Imperial Metals, στην οποία σημειώθηκε το βιομηχανικό ατύχημα, βρισκόταν ήδη στη διαδικασία να αποκτήσει το Πιστοποιητικό Βιώσιμης Εκμετάλλευσης TSM (Towards Sustainable Mining), από τη Mining Association of Canada, την Ένωση των Καναδικών μεταλλευτικών βιομηχανιών, που συγκεντρώνει πάνω από τα 2/3 των μεταλλείων κάρβουνου & μετάλλων. Το πιστοποιητικό TSM καθιερώθηκε το 2004, μετά από μια σειρά παρόμοια ατυχήματα μεταξύ 1995 και 1998, με αστοχίες φραγμάτων τελμάτων στις Φιλιππίνες, τη Γουιάνα και την Ισπανία, στις οποίες εμπλέκονταν Καναδικές εταιρείες. Τα πρώτα πιστοποιητικά δόθηκαν το 2006. Είναι μια τριετής διαδικασία συμμόρφωσης με προκαθορισμένα πρότυπα ασφάλειας και τον 3ο χρόνο γίνεται μια συστηματική επιθεώρηση και βαθμολόγηση του συστήματος διοίκησης και των συστημάτων ασφαλείας από ανεξάρτητη επιτροπή. Η Imperial Metals ήταν στο 2ο χρόνο της διαδικασίας και η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι υποχρεωτική για όλες τις Καναδικές εταιρείες-μέλη της Mining Association of Canada. Το μεταλλείο Mount Polley είχε ανοίξει το 2005.
Αυτού του τύπου τα Πιστοποιητικά μοιάζουν με τα Πιστοποιητικά Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, που έχει πάρει και η ΔΕΗ στην Ελλάδα για τα ορυχεία και τους ΑΗΣ: δείχνουν ότι ακολουθείται μια σειρά διαδικασιών και τηρούνται κάποιες προδιαγραφές. Ωστόσο αυτό που πάντα λείπει, και δεν μπορεί να αναπληρωθεί από πιστοποιητικά, είναι ο επιτόπιος έλεγχος των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών και φαίνεται ότι κάτι παρόμοιο έγινε και στον Καναδά, με αποτέλεσμα την οικολογική καταστροφή της Δευτέρας.
Σύμφωνα με ένα πολύ ενδιαφέρον σχόλιο, που κατατέθηκε στη χθεσινή ανάρτηση:
“1. Η κυβέρνηση μετέφερε τις αρμοδιότητες ελέγχου των μεταλλείων στις περιφέρειες (θυμίζει κάτι?) στο τέλος της δεκετίας του 90.
2. Οι περιφέρειες δεν είχαν λεφτά και απολύθηκε το 60% του σχετικού προσωπικού (θυμίζει κάτι?).
3. Η περιφέρεια δεν είχε το κατάλληλο προσωπικό για έλεγχο μια και απαιτούνται για τα τέλματα ειδικές γνώσεις, εμπειρία και αποτέτοια (μην το γράψω).
4. Η εταιρεία για να μειώσει το κόστος έδιωξε προσωπικό και ανέθεσε τις μελέτες και την ετήσια επιθεώρηση σε εξωτερικό μελετητή.
5. Η τελευταία επιθεώρηση του τέλματος έγινε το 2005.
6. Είναι εντελώς απίθανο οι απλοί μηχανικοί της εταιρείας να καταλάβαιναν την μελέτη του εξωτερικού συμβούλου. Συνεπώς το τέλμα δούλευε μόνο του και στην τύχη του”.
Αν λοιπόν κανείς δεν έκανε ελέγχους και “το τέλμα δούλευε μόνο του”, ήταν θέμα χρόνου να αστοχήσει το φράγμα και να γίνει η ζημιά. Είναι ο γνωστός νόμος του Μέρφυ: ό,τι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει στραβά!
Το πιο πάνω σχόλιο του αναγνώστη ενισχύεται από μια μελέτη, που έκανε το 2011 το Κέντρο Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας του Πανεπιστημίου της Βικτόρια, που αμφισβήτησε την ικανότητα της Περιφερειακής και της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης να εφαρμόσουν την περιβαλλοντική νομοθεσία. Η μελέτη παρακολούθησε τον τρόπο εργασίας των Επιθεωρήσεων Μεταλλείων από το 1998 κι έχει πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα και συμπεράσματα, όπως “the number of mine visits reported showed a significant drop from over two thousand annually in 2001, to less than four hundred in 2004 before rebounding to just over one thousand visits in 2008 (only half the inspections done in 2001) – Ο αριθμός των επισκέψεων μεταλλείων που καταγράφονται δείχνει μια σημαντική μείωση από άνω των 2000 ετησίως το 2001 σε κάτω από 400 το 2004, προτού ανακάμψει σε μόλις άνω των 1000 το 2008 (μόλις οι μισές από τις επιθεωρήσεις του 2001)“. Ή “First, since online reporting began in 1998, there have been no convictions under the MMLER or MMER. Second, the trend indicates a movement towards off-site inspections rather than on-site field inspections. – Πρώτον, από τότε που άρχισε η ηλεκτρονική αναφορά το 1998, δεν υπάρχουν καταδίκες για παραβιάσεις της νομοθεσίας για τα μεταλλευτικά τέλματα. Δεύτερον, η τάση δείχνει μια κίνηση προς επιθεωρήσεις από απόσταση παρά με επιτόπου επίσκεψη στο μεταλλείο“.
Όπως λοιπόν γράψαμε και χθες, επειδή η Χαλκιδική είναι κορυφαίος τουριστικός προορισμός και δεν επιτρέπονται τα βιομηχανικά ατυχήματα, πρέπει όλοι να μελετήσουν πολύ σοβαρά τί έγινε στον Καναδά, προκειμένου να αποκλειστεί οποιαδήποτε περίπτωση να πάει κάτι στραβά στις Σκουριές. Και να ενισχυθεί η Επιθεώρηση Μεταλλείων Βόρειας Ελλάδας, σε προσωπικό και μέσα, ώστε να μπορεί να παρακολουθεί πολύ καλύτερα και επιτόπου τι πραγματικά γίνεται στα Ελληνικά μεταλλεία και ορυχεία. Περιλαμβανομένων φυσικά και των λιγνιτωρυχείων …
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/08/blog-post_9.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!