Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον Αυγουστιάτικο τύπο, η ΡΑΕ εξέδωσε απόφαση με την οποία τρεις μονάδες της ΔΕΗ μπαίνουν σε καθεστώς εφεδρείας. Πρόκειται για τις πετρελαϊκές μονάδες του ΑΗΣ Αλιβερίου 3 και 4, ισχύος 144MW η κάθε μία, και για τη μονάδα 1 του ΑΗΣ Λαυρίου, με ισχύ 123MW. Δεν εντοπίσαμε στον ιστότοπο της ΡΑΕ τη σχετική απόφαση, για να δούμε τις λεπτομέρειες.
Οι μονάδες αυτές είναι παλιές, είχαν υψηλό κόστος και χαμηλή απόδοση και είχαν τεθεί εκτός ημερήσιας αγοράς, με την προοπτική να αποτελούν εφεδρεία εκτάκτων αναγκών, σε περίπτωση που προκύψει πρόβλημα προμήθειας φυσικού αερίου. Όταν έχουν …
αυξήσει τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το 25% και το καύσιμο είναι πλήρως εισαγόμενο, επόμενο είναι να είναι η χώρα ευάλωτη σε κρίσεις. Μόνο ο λιγνίτης, ο δικός μας μαύρος χρυσός, μπορεί να εγγυηθεί την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Αλλά, δυστυχώς, το ΥΠΕΚΑ αγνοεί επίμονα το λιγνίτη.
Η κρίση ξέσπασε στην Ουκρανία, απ’ όπου και διέρχεται το ρώσικο αέριο καθ’ οδόν προς την Ελλάδα. Σαν να μην έφτανε αυτό, η ΕΕ αποφάσισε κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Οι λεονταρισμοί της Μέρκελ έχουν συνήθως ως θύμα τους αδύνατους στην ΕΕ, οπότε θα είχε πολύ ενδιαφέρον να μάθουμε αν επηρεάστηκε καθόλου από τις κυρώσεις η ροή του αγωγού Nord Stream, που μεταφέρει ρώσικο αέριο κατευθείαν στη Γερμανία μέσω Βαλτικής, παρακάμπτοντας όλες τις χώρες.
Προς το παρόν η Ρωσία έκοψε τις εισαγωγές ελληνικών φρούτων και οι νταλίκες με τα ροδάκινα επιστρέφουν φορτωμένες. Αληθινός θρίαμβος, νέο success story, για τη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, που δεμένοι στο άρμα της Μέρκελ κατάφεραν να μειώσουν τις ελληνικές εξαγωγές, για λόγους εξωτερικής πολιτικής. Όχι, η χώρα δεν είναι χρεοκοπημένη, δεν βουλιάζει σε βουνά χρέους, είναι απασχολημένοι όλοι με τα μπάνια του Δεκαπενταύγουστου.
Στη Δυτική Ευρώπη στοκάρουν κάρβουνο για το χειμώνα, αλλά στην Ελλάδα είμαστε από άλλο πλανήτη και δε “μασάμε”: ο Μανιάτης βάζει αιολικά, αξιοπιστίας 10% κατά τη Μελέτη του ΑΔΜΗΕ, και η ΔΕΠΑ ψάχνει στη γύρα (spot αγορά τη λένε) για φορτία LNG, προκειμένου να κρατάει γεμάτες τις αποθήκες στη Ρεβυθούσα. Φυσικά, αν προκύψει πραγματικό διεθνές πρόβλημα εφοδιασμού σε φυσικό αέριο το χειμώνα, οι τιμές του LNG στη spot αγορά θα φθάσουν στη στρατόσφαιρα, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πτοεί κανέναν εδώ. Μήπως έχουν και τι άλλο να κάνουν, έτσι όπως τα κατάφεραν;
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης προβλέπει ενίσχυση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Ας είναι καλά η Βουλγαρία, με τα λιγνιτικά της και τα πυρηνικά της: 14,5% αυξήθηκε η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το 1ο 7μηνο του 2014 στη Βουλγαρία, όταν η εγχώρια ζήτηση αυξήθηκε μόλις 2,5%, με αποτέλεσμα οι εξαγωγές να αυξηθούν 137%. 32% αυξήθηκε η παραγωγή ηλεκτρισμού στο λιγνιτικό συγκρότημα του Maritsa Iztok. Όταν στη Βρετανία στοκάρουν κάρβουνο σαν τρελοί, στην Ελλάδα κάνουμε το ίδιο; Θα μας πει κανείς αν υπάρχουν αποκαλυμένα αποθέματα στα λιγνιτωρυχεία, έτοιμα για απόληψη το χειμώνα; Θα μας πει κανείς πόσα είναι τα αποθέματα λιγνίτη στις αυλές των ΑΗΣ; Και τι ποιότητα έχουν;
Αν δεν μας σώσει και η Βουλγαρία, το επόμενο στάδιο προβλέπει αύξηση της παραγωγής των υδροηλεκτρικών, όπου όμως τα περιθώρια είναι λιγοστά: οι ταμιευτήρες στις αρχές του χειμώνα κατά κανόνα είναι στα χαμηλά τους επίπεδα, για να υποδεχτούν τις βροχές και τα χιόνια των επόμενων μηνών. Τελευταία γραμμή άμυνας είναι το “ελεγχόμενο μπλακ άουτ”, οι περιοδικές διακοπές στην ηλεκτροδότηση, προκειμένου να αποφευχθεί το γενικευμένο μπλακ άουτ! Κατά τα λοιπά, οι Τρεμοντερμπεντέρηδες θα συνεχίζουν την πλύση εγκεφάλου, ότι οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ είναι αυτοί που “κατεβάζουν τους διακόπτες“, όχι η αποτυχημένη κυβερνητική πολιτική. Και οι Ταμήλοι θα μας λένε ότι μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς ρεύμα, με μια γκαζόλαμπα στα βουνά.
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα για τις μονάδες που μπαίνουν σε εφεδρεία , “η ΡΑΕ διαπιστώνει ότι το εκτιμώμενο συνολικό ετήσιο κόστος και για τις τρεις μονάδες, δεν υπερβαίνει τα 7,5-8,5 εκατ. ευρώ” “… υπάρχουν σημαντικά περιθώρια συμπίεσης του κόστους αυτού, με την αποτύπωση των πραγματικών πρόσθετων δαπανών του αδειούχου για την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας”, “… θα πρέπει τα κόστη να περιοριστούν στα ελάχιστα δυνατά και οπωσδήποτε να αποτελούν πρόσθετες πραγματικές δαπάνες για τον συγκεκριμένο σκοπό, προς όφελος του καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας που τελικά επωμίζεται το κόστος αυτό”.
Την έπιασε λοιπόν ο πόνος τη ΡΑΕ για τον καταναλωτή, που επωμίζεται το κόστος, όταν πριν λίγους μήνες μας έλεγε ότι πρέπει να πληρώνουμε premium, για να καίμε “καθαρή” (sic) ενέργεια; Δεν νομίζουμε βέβαια ότι ήταν και πολύ μεγάλος ο πόνος, αφού λίγο πιο κάτω το δημοσίευμα συνεχίζει “σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΕ, η σύμβαση που θα συναφθεί μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της ΔΕΗ θα πρέπει να προβλέπει οπωσδήποτε τα εξής:
- Να περιλαμβάνει μόνο τις πραγματικές πρόσθετες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες για τη διατήρηση σε ετοιμότητα των τριών μονάδων, με γνώμονα το συμφέρον της εθνικής οικονομίας και το μικρότερο δυνατό κόστος για τον Έλληνα καταναλωτή.
- Το επιτόκιο απόδοσης, επί των απασχολούμενων κεφαλαίων για τον προσδιορισμό της πληρωμής διαθεσιμότητας των μονάδων, να καθορισθεί σε 8,5%.
- Να μη συμπεριληφθούν στο ετήσιο κόστος για την παροχή της υπηρεσίας αυτής οι ετήσιες αποσβέσεις επί της αναπόσβεστης αξίας των παγίων των μονάδων.
- Να περιληφθεί όρος πρόωρης λήξης της σύμβασης για συγκεκριμένη μονάδα, σε περίπτωση μείζονος βλάβης της, εφόσον η επισκευή της δεν είναι οικονομικά αποτελεσματική και συμφέρουσα, και κατόπιν εξέτασης και έγκρισης σχετικού αιτήματος από τη ΡΑΕ“.
Και το ερώτημα που αυθόρμητα μπαίνει είναι: γιατί το επιτόκιο απόδοσης να είναι 8,5% κι όχι π.χ. 6%; Αν δεν κάνουμε λάθος, το τεχνικό επιτόκιο για τον υπολογισμό της απόδοσης ενεργειακών επενδύσεων ήταν παλαιότερα 6%. Η διαφορά απ’ το 6% μέχρι το 8,5% μπορεί να φαίνεται μικρή, αλλά τα ποσά στα οποία υπολογίζεται είναι ιδιαίτερα μεγάλα και προκύπτουν “κερατιάτικα”, που καλούμαστε όλοι μας να πληρώσουμε. Η κάποτε δημόσια ΔΕΗ είχε το περιθώριο να δουλεύει με χαμηλότερη απόδοση κεφαλαίου. Η ιδιωτικοποίηση δημιουργεί “κρυφά” κόστη, που επιβαρύνουν τον καταναλωτή.
Η απάντηση στο ερώτημα μήπως είναι ότι το 8,5% το χρειάζεται η ΡΑΕ, για να δικαιολογήσει τις “εύλογες αποδόσεις“, που υπολογίζει για τις “επενδύσεις” στις ΑΠΕ, για το ξεπούλημα του ΑΔΜΗΕ, για το ξεπούλημα της ίδιας της ΔΕΗ;
Όταν οι αποδόσεις στις καταθέσεις προθεσμίας στις τράπεζες έχουν πέσει κάτω κι απ’ το 2%, μια ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ απόδοση 8,5% είναι εξαιρετική, δεν νομίζετε; Μόνο που αυτή την ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ απόδοση την πληρώνουμε όλοι μας. Εγγυημένη απόδοση έχει νόημα να απολαμβάνει μόνο μια 100% δημόσια εταιρεία, που διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα και ως τέτοιο πρέπει να το προστατεύει.
Και, τέλος, οι ιδιωτικές επενδύσεις, σε κάποιο, σε οποιοδήποτε άλλο τομέα της οικονομίας, έχουν ή πρέπει να έχουν εγγυημένες αποδόσεις; Ή μήπως ο τομέας του ηλεκτρισμού έχει κάποιες δικές του ιδιαιτερότητες, που τον διαφοροποιούν απ’ ο,τιδήποτε άλλο; Και μήπως γι’ αυτό έχουν αποτύχει παντού οι προσπάθειες πλήρους ιδιωτικοποίησης, της παραγωγής ενός αγαθού που ΔΕΝ αποθηκεύεται; Περιμένουμε με ενδιαφέρον κάθε απάντηση.
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/08/3-85-6.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!