Ολυμπος και Κίσσαβος. Παγετώνες από την Αφρική
Συνέντευξη της διεθνούς αναγνωρισμένης αμερικανίδας γεωλόγου Annie Rassios στην Αθηνά Κρικέλη
Η συνάντηση με την φημισμένη Αμερικανίδα Γεωλόγο Dr. Annie Rassios έγινε στο χωριό Σπηλιά (στο βουνό Οσσα-Κίσσαβος). Η εν λόγω γεωλόγος για περισσότερα από 35 χρόνια μελετά την γεωλογική ιδιαιτερότητα της Ελλάδας με αρκετές έρευνες στην Πίνδο, τον Ολυμπίου, Κίσαβο και τα τελευταία χρόνια στα Γρεβενά.
Ο Κίσσαβος είναι πατρογονικός δικός χώρος και το ενδιαφέρον για τα δύο αγαπημένα βουνά ασταμάτητο.
“Η Θεσσαλία ειναι Ευρώπη το ίδιο και η Πιερία. Ο Ολυμπος και ο Κίσσαβος είναι Αφρική” ξεκινά την περιγραφή της η Dr. Annie Rassios και με την φράση αυτή ξέρει πως έχει κερδίσει μέχρι απελπισίας την προσοχή μας.
“Αυτά τα δύο βουνά ήταν κάποτε μέρος της Αφρικής. Πριν από 170 εκατομμύρια χρόνια όταν συγκρούστηκε η τεκτονική πλάκα της Αφρικής με τεκτονική πλάκα της Ευρώπης, η πρώτη βυθίστηκε βίαια κάτω από την δεύτερη. Η βύθιση ήταν του ύψους 25 χιλιομέτρων στα έγκατα της γής”
Η μορφολογία όμως της Αφρικανικής τεκτονικής πλάκας λόγο σύστασης ήταν αδύνατο να παραμείνει βυθισμένη και αυτό σύμφωνα με την Δρ. Ράσσιος οφείλεται στο γεγονός πως στο σύνολό της αποτελείτο από ασβεστόλιθους και άλλα παρόμοια ορυκτά. “είναι σαν να προσπαθείς να βάλεις κορνφκλέικ στο κακάο σου μας λέει χαρακτηριστικά , θα ανέβει στην επιφάνεια οσο και αν θέλεις να καθίσει στον πάτο..
Βέβαια στο γεωλογικό χρονοδιάγραμμα χρειάστηκαν περισσότερα από 30 εκατομμύρια χρόνια για να καταφέρει η “Αφρική να εκτονωθεί μέσα από οπές και να πάρει την θέση της στην “Ευρώπη
“Αυτό ειλικρινά είναι ό, τι συνέβη στον Κίσαβο και τον Ολυμπο. Και μπορούμε να δούμε σήμερα αυτό το σημείο με τις τρύπες στη δυτική πλευρά του Ολύμπου. Μπορούμε να δούμε ορισμένα από τα εντυπωσιακά βράχια που παρέσυραν μαζί τους όταν ανέβαιναν στην επιφάνεια”.
Τόσο στον Ολυμπο όσο και στον Κίσαβο, οι μπλέ βράχοι είναι συνηθισμένη εικόνα για τους ντόπιους όμως γεωλογικά αποτελεί ένα σπάνιο φαινόμενο που η παρουσία του σε συγκεκριμένα μέρη σημαίνει πολλά για τους γεωλόγους.
“Τα μπλε βράχια είναι πετρώματα που και πάλι απορροφήθηκαν τόσο βίαια και γρήγορα στα έγκατα της γής που δεν είχαν χρόνο να εξισορροπήσουν θερμικά στις εκεί συνθήκες. Οι τρομακτικές πιέσεις όμως έγιναν, με αποτέλεσμα την δημιουργία αυτού του μοναδικού μπλέ χρώματος.
Όταν εμείς οι γεωλόγοι βρίσκουμε μπλέ βράχους κοιτούμε γύρω μας γιατί ξέρουμε ότι κοντά βρίσκονται όρη όπως ο Ολυμπος και ο Κίσαβος που έχουν ξεπηδήσει από τα έγκατα της γής”. Συμπληρώνει με ενθουσιασμό ανθρώπου που έχει αφιερώσει την ζωή του στην επιστήμη του
Οι Αρχαίοι Ελληνες πριν 12 χιλιάδες χρόνια κοιτούσαν τον Ολυμπο και τον Κίσαβο και παρακολουθούσαν την συμπεριφορά των παγόβουνων.
Οι παγετόνες δεν ‘χτίζουν’ βουνά. Τα διακοσμούν!
Σύμφωνα με την Δρ. Αννι Ράσιος τόσο ο Ολυμπος όσο και ο Κίσαβος κάποτε ήταν παγόβουνα και αυτό εξηγεί την ιδιαίτερη μορφολογία τους. “Η ψηλότερη κορυφή της Ελλάδας ο Μίτυκας έχει αυτό το ιδιαίτερο σχήμα από το “σκάψιμο που προκλήθηκε στα τέλη της Εποχής των Παγετώνων, και που συνέβει ίσως 12 χιλιάδες χρόνια πριν! Οι παγετώνες ευθύνονται επίσης και για την δημιουργία της Κοιλάδας των Μουσών αλλά και όλες τις κοιλάδες που έχουν μια πολύ ήπια μορφή σαν το Ύψιλον παρά σαν το νι σχήμα.
“Οι παγετώνες δεν ‘χτίζουν’ βουνά. Τα διακοσμούν και τα σκαλίζουν” μας λέει χαρακτηριστικά.
Στην περίπτωση του βουνού Οσσα (Κίσαβος) πιθανότατα καλύπτονταν από μια μεγάλη πλατφόρμας παγετώνα στην κορυφή του για αυτό είναι στρογγυλεμένοι οι βράχοι του. Για αυτό και δεν υπάρχουν απότομοι γκρεμοί στην κορυφή του.
Η Οσσα, έχει πιο δύσκολο και διαφορετικό είδος πετρωμάτων στην κορυφή. Όπως είναι γνωστό η συμπεριφορά των παγετώνων είναι παρόμοια με αυτή των ποταμών. Ολοι οι παγετώνες ρέουν σαν ποτάμι και όταν γίνεται αυτό με την πάροδο των χρόνων, σχηματίζονται τις καμπύλες. Με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργηθεί πολλές κοιλάδες στο Κίσαβο, “σκαλισμένες και διαμορφωμένες από την εποχή των παγετώνων. Μια βόλτα με το Google Earth και μπορεί κάποιος να εξετάσει την μορφολογία του Κισσάβου και του Ολύμπου. Μπορεί να δεί ακόμα και τα περάσματα του παγετώνα.
“Είναι πραγματικά εκπληκτικό να σκεφτεί κανείς πως την τελευταία εποχή των παγετώνων, 12 χιλιάδες χρόνια πριν υπήρχαν ενεργοί παγετώνες και τότε ζούσαν ακόμα άνθρωποι εδώ. Οι Νεολιθικοί πρόγονοι των Ελλήνων ήταν εδώ. Και παρακολουθούσαν όλα αυτά που γίνονταν στις κορυφές των δύο βουνών. Είμαι σίγουρη πως αυτό θα επηρέασε την κοσμοθεωρία τους, αλλά και την πρώιμη θρησκευτική τους συμπεριφορά λέει η Αννι Ράσιος και η κορυφή του Κισάβου σιγοντάρει με την σκιά της στην παρέα μας.
Το πέρασμα της Αννι Ρασιος από την Σπηλιά Κισσάβου συμπεριλάμβανε και την φιλοξενία του χωριού αλλά και την υπόσχεση πως θα γυρίσει σύντομα. Το βιβλίο της Η Γέννηση του Ολύμπου πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα. (infographic βιβλίο)
