σσΟ:…βοήθεια που όμως πρόλαβαν άλλοι πολιτιστικοί “φάροι”: Τα αυτομαστιγώματα του Μάκη και οι καρπουζοεπιβήτορες, οι gay παρελάσεις, το τζαμί στην Αθήνα (ε ρε μίζες εκεί) και άλλα υπέροχα δρώμενα. Μπράβο Βισάλτη που ασχολείσαι με το θέμα.
Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΕΡΠΝΗΣ
Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος
Δυόμιση χιλιόμετρα ννδ της Τερπνής του νομού Σερρών σε μια τοποθεσία που ονομάζεται ‘παλιόκαστρο’ βρίσκεται ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος. Στο συγκεκριμένο τόπο, όπου έχουν εντοπιστεί οι αρχαιότητες, έχει ερευνηθεί και ανασκαφθεί από την αρχαιολογική υπηρεσία. Ήρθαν στο φως σημαντικά ευρήματα τα οποία φυλάσσονται σήμερα στο αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.
Έχουν γίνει δύο τομές επάνω σε έναν επιβλητικό λόφο που δεσπόζει της περιοχής. Η ομορφιά του τοπίου είναι μαγευτική. Στους πρόποδες του λοφίσκου ρέει ακατάπαυστα το νερό που κατεβαίνει από τη δυτική δασώδη οροσειρά των Κρουσίων. Μεγάλα πλατάνια καλύπτουν τις δύο όχθες που σχηματίζουν ένα θαυμάσιο πλάτωμα που χρησιμοποιείται από τους ντόπιους στις ανοιξιάτικες εξόδους τους.
Στον επισκέπτη δίνεται η αίσθηση πως βρίσκεται σε ένα σημαντικό μέρος, όπου πρέπει να έχει οπωσδήποτε ένα ιστορικό βάθος.
Όστρακα (κεραμικών) είναι διάσπαρτα σε όλη την περιοχή και στον αρχαιολογικό χώρο του λοφίσκου αλλά και στους γύρω από αυτόν. Γίνεται φανερό πως όλη η περιοχή ήταν κατοικημένη στην αρχαιότητα.
Η άποψη αυτή ενισχύεται και από το χώρο εξόρυξης χρυσού στα χίλια πεντακόσια μέτρα από τον αρχαίο οικισμό. Εκεί θα συναντήσει κανείς λοφίσκους από λίθους (δεκάδες χιλιάδες) που ως φαίνεται έχουν αφαιρεθεί από πάνω τους, σε αρχαίους υψικαμίνους, πολύτιμα μέταλλα.
Τα σημεία του λοφίσκου που ανασκάφθηκαν από την αρχαιολογική υπηρεσία έχουν περιφραχθεί και σκεπαστεί με λαμαρινοκατασκευές. Εντούτοις σε πολλά σημεία οι περιφράξεις έχουν καταστραφεί και η πρόσβαση σε αυτόν δεν είναι απαγορευτική.
Ναός της Αρτέμιδος;
Η έκπληξή μας ήταν όταν είδαμε έναν μαρμάρινο κίονα με ανάγλυφο πρόσωπο ενός παιδιού με δώδεκα σειρές ανάγλυφων γραμμάτων. Δεν είμαστε ειδικοί για να καθορίσουμε τη χρονολογία της επιγραφής. Αλλά δύο στοιχεία τα οποία εντοπίσαμε μας δίδουν την εντύπωση πως πρόκειται για αρχαίο Ναό προς τιμή της Αρτέμιδας.
Ο χώρος είναι σε σχήμα παραλληλεπίπεδου όπου εκατέρωθεν των πλευρών υπάρχουν οι βάσεις για τους κίονες, οι οποίοι βρίσκονται συγκεντρωμένοι έξω από το χώρο. Πρόκειται, λοιπόν, για αρχαίο Ναό.
Η επιγραφή είναι χαραγμένη, όπως προαναφέραμε, σε μαρμάρινο κίονα. Στην επιγραφή γίνεται αναφορά στην Αρτέμιδα. Χαράχθηκε, προφανώς, για να τιμήσουν τον εικονιζόμενο Τόρκο. Από ότι μπορέσαμε να καταλάβουμε, η επιγραφή έχει ως εξής:
ΚΕ ΤΟΡΚΩ
ΝΟΥΜΕΣΙΣ ΙΜΑΤΥΩ
ΤΟΙΣ ΕΙΔΕΙΟΙΣ ΤΕΚΝΟΙΣ
ΝΟΥΜΕΣΙ- ΛΙΝΤΩ
ΖΩΣΙΝ ΚΕ ΑΡΤΕΜΙΣ
ΑΡΤΕΜΙΣ — ΜΑΤΕΙΩ
ΤΑΡΟΥΤΙΝΑΣ ΔΙΜΗ—Ε- ΕΙΣ
ΤΟΡΚΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΙ ΟΥΙΑ
ΑΝΗΡ ΑΥΤΗΣ ΑΝΕΣΤΗΣΕΝ
ΜΑΤΕΙΩ ΕΚΤΩΝ ΕΙΔΙ
ΩΝ ΚΟΠΩΝ ΜΝΕΙΑΣ ΧΑΡΙΝ
Τ.
Τα ονόματα τα οποία είναι χαραγμένα: Τόρκος, Ματύω, Λιντώ, Ματείω, Ταρουτίνα διαπιστώσαμε πως είναι θρακικής προέλευσης.
Σχετική αναφορά για την προέλευση των ονομάτων αυτώνγίνεται στο βιβλίο: Inscriptiones Graecae (Academiae Scientiarum Germanicae Editae) Berolini MCMLXXII.
Επίσης μια μακεδονική επιγραφή με το όνομα Τόρκου φιλοξενείται στη σελίδα 243 του αναφερόμενου βιβλίου:
Κάσσανδρος Τόρκου
Αυτός ζως εαυτώ
και συμβίω αυτού Μα
ντά και τέκνοις Παρα
μόνω και Τόρκω ήρωσι
ανέστησε το μνήμα
έτους ζνς. Λώου λ΄
Το γυναικείο όνομα Ματείω υπάρχει και σε άλλες σχετικές επιγραφές του μακεδονικού χώρου.Η επιγραφή δηλώνει πόσο μεγάλη ήταν η επιρροή των αρχαίων Θρακών στη γενικότερη μακεδονική περιοχή των Σερρών. Από ότι έχει δημοσιεύσει ο Βισάλτης στο ίδιο μέρος βρέθηκε και άλλη επιγραφή. Αλλά δεν νομίζω πως υπάρχει συσχετισμός των δύο επιγραφών.Γ.Εχέδωρος – Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον συγγραφέα κ.Γ.Εχέδωρο για το ενδιαφέρον που έδειξε και για την μετάφραση της επιγραφής. Και ενώ είναι η πολλοστή φορά που δημοσιεύονται στοιχεία και πληροφορίες για τον αρχαιολογικό χώρο, και άνθρωποι εκτός Τερπνής δείχνουν συνεχώς ενδιαφέρον, φαίνεται ότι στην Τερπνή το θέμα αυτό δεν αφορά και δεν συγκινεί ΚΑΝΕΝΑΝ. Μοναδική εξαίρεση η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου κ.Γ.Τουλάκη η οποία είναι η μόνη που,και επικοινώνησε ,και αναδημοσίευσε τα θέματα στο ιστολόγιο του Πολιτιστικού,και καταβάλει κάποιες προσπάθειες με τον σύλλογο για την ανάδειξη του , και την διοργάνωση εκδηλώσεων εντός του χώρου,κάτι που συμβαίνει σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας ,πλην Τερπνής!!.Και εύλογα δημιουργούνται και ορισμένα ερωτήματα:Γιατί σταμάτησαν απότομα οι ανασκαφές,απο την στιγμή που υπήρξαν σοβαρότατες ενδείξεις (από εμφανεί σημεία)για ακέραια κτίρια θαμμένα εντός του χώρου;Τα ευρήματα γιατί φυγαδεύτηκαν εκτός νομού,και κοσμούν Mουσείο διπλανού νομού, και όχι το Mουσείο των Σερρών;(και γιατί όχι και ένα μικρό Mουσείο στην Τερπνή).Γιατί ο χώρος αφήνεται να καταστρέφεται σιγά-σιγά και συστηματικά;(Σε πρόσφατη επίσκεψή διαπίστωσα εντός του χώρου πρόβατα(!),να βόσκουν επάνω στους κίονες και στα μάρμαρα,μια εντελώς ντροπιάστική εικόνα!! )Γιατί τόση συστηματική απόκρυψη του χώρου από την αρχαιολογική υπηρεσία;Υπάρχουν συμφέροντα που απειλούνται από την ανάδειξη του;Και από την άλλη τι γίνεται στην Τερπνή;Πιέζει και ενημερώνει κανείς τους κ.κ.Βουλευτές μας ,κατά τις αστραπιαίες εμφανίσεις -αποχωρήσεις τους στις εκδηλώσεις του χωριού, ή φοβόμαστε μην τους στενοχωρήσουμε;Που είναι όλοι αυτοί οι Τερπνιώτες που είχαν μπει <<μπροστάρηδες>> στην προσπάθεια για την ανάδειξη του,ο Δήμος ,οι τοπικές αρχές,και γιατί έχουν σημάνει όλοι συντονισμένα ένα <<εκκωφαντικό σιωπητήριο>>;Δυστυχώς αν δεν γίνει κάτι άμεσα,οι βροχές,,τα χόρτα,η αδιαφορία μας,και τα …πρόβατα,θα συνεχίσουν το καταστροφικό τους έργο,και ο δεύτερος σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος του Ν.Σερρών σε λίγα χρόνια θα είναι απλώς <<…λίθοι, πλίνθοι ,και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα ..>>– “ΒΙΣΑΛΤΗΣ” –(Η παρούσα ανάρτηση δεν έχει σαν στόχο απλώς να ξαναφραγεί ο χώρος ,να γίνει απροσπέλαστος και να αφεθεί στην τύχη του.Αντίθετα να ανοίξει, να γίνει άμεσα επισκέψιμος,και να συνεχιστούν οι ανασκαφές.Επίσης δεν επιτίθεται σε κανέναν,αλλά απλώς κάνει διαπιστώσεις και θέτει ερωτήματα.)