Την επόμενη εβδομάδα, 23-24 Οκτωβρίου, γίνεται Ειδική Σύνοδος της Ευρ. Ένωσης για το νέο πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια και τον καθορισμό δεσμευτικών στόχων στην ενέργεια μέχρι το 2030. Ενόψει της Συνόδου, η Κομισιόν έδωσε πριν τρεις μέρες στη δημοσιότητα μια έκθεση για την πορεία προς την ολοκλήρωση της Εσωτερικής Αγοράς Ενέργειας.
Πρόκειται για μια μάλλον αδιάφορη έκθεση, αφού είμαστε στον Οκτώβριο 2014 κι αναφέρει στοιχεία του 2011 και του 2012. Το “ζουμί” της υπόθεσης είναι στην …
παράγραφο 3 (σελίδα 7): “η ολοκλήρωση της αγοράς χρειάζεται περισσότερα δίκτυα υψηλής τάσης και ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο“. Είναι τα περίφημα “Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος“, που στην πραγματικότητα είναι “Ειδικού Γερμανικού Ενδιαφέροντος”, αυτά που θα εξασφαλίσουν την αδιάκοπη ροή της αιολικής ενέργειας κυρίως απ’ τη Γερμανία προς όλη την Ευρώπη και θα διασφαλίσουν τη ροή αξιόπιστης ενέργειας από θερμικές ή υδροηλεκτρικές μονάδες προς τη Γερμανία.
Έδωσε ωστόσο ταυτόχρονα στη δημοσιότητα και μια εσωτερική έκθεση (Interim report, “Subsidies and costs of EU energy”), για τις επιδοτήσεις στην ενέργεια. Η έκθεση αυτή παρουσιάζει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς ανατέθηκε από την Κομισιόν στην Ecofys. Ποια είναι η συγκεκριμένη εταιρεία; Είναι η ίδια που είχε συντάξει το 2011, στην κορύφωση της “πράσινης παράνοιας”, την περίφημη έκθεση “The Energy Report. 100% Renewable Energy by 2050” για λογαριασμό της WWF. Καμιά κατάπληξη λοιπόν απ’ τα αναφερόμενα και στην τωρινή έκθεση: οι ΑΠΕ πήραν τις περισσότερες επιδοτήσεις, αλλά, “αν προσθέσουμε και τα εξωτερικά κόστη, το κάρβουνο είναι πιο ακριβό απ’ τα αιολικά“. Τα αιολικά, που μόνο αυτά υπάρχουν για να υποδέχονται τους επισκέπτες στην ιστοσελίδα της Ecofys με τα πράσινα λιβάδια.
Όταν πηγαίναμε στο Δημοτικό, η δασκάλα μας μάθαινε ότι δεν πρέπει να προσθέτουμε μήλα με πορτοκάλια. Το κάρβουνο ηλεκτροδοτεί σταθερά κι αξιόπιστα, τα αιολικά όχι. Είτε λοιπόν δεν έμαθε ποτέ η Ολλανδική εταιρεία ότι δεν συγκρίνουμε ποτέ ανόμοια πράγματα, όπως το κάρβουνο με τα αιολικά, είτε η έκθεσή της βγάζει προκατάληψη για εξυπηρέτηση συγκεκριμένου σκοπού. Ίσως γι’ αυτό απ’ το ξεκίνημα η έκθεση έχει τη λεγόμενη “αποποίηση ευθύνης” της Κομισιόν: “The information and views set out in this study are those of the author(s) and do not necessarily reflect the official opinion of the Commission. The Commission does not guarantee the accuracy of the data included in this study. Neither the Commission nor any person acting on the Commission’s behalf may be held responsible for the use which may be made of the information contained therein“.- Οι πληροφορίες και απόψεις στην έκθεση είναι του συγγραφέα και δεν απηχούν απαραίτητα την επίσημη άποψη της Κομισιόν. Η Κομισιόν δεν εγγυάται την ακρίβεια των δεδομένων αυτής της μελέτης. Ούτε η Κομισιόν ούτε οποιοδήποτε πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό της Κομισιόν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για τη χρήση που μπορεί να έχουν οι πληροφορίες που περιέχονται“. “Ανεύθυνη” η Κομισιόν, αρκεί να περνάει προς τα έξω η κατάλληλη προπαγάνδα. Και γιατί τότε δεν ανέθετε κατευθείαν στη WWF ή τη Greenpeace να συντάξει την έκθεση; Μόνο για να φαίνεται ότι τηρούνται τα προσχήματα;
Η έκθεση εξετάζει τις επιδοτήσεις και τις παρεμβάσεις στην Ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού στο διάστημα 2008-2012 κι έχει πολλές παραδοχές και υποθέσεις για τη μετατροπή μέτρων σε χρηματικά ποσά, γι’ αυτό και συνοδεύεται από εκτεταμένα παραρτήματα. Εξετάζει επίσης τα “εξωτερικά κόστη”, με την “αθώα” επεξήγηση ότι πρόκειται για το “αληθές” κόστος της κάθε μορφής ενέργειας. Δεν μπορεί ωστόσο να κρύψει το προφανές: “While externalities can be either positive or negative, the remit of this project was to quantify negative environmental externalities” – “Ενώ οι εξωτερικές επιδράσεις μπορεί να είναι είτε θετικές είτε αρνητικές, η αρμοδιότητα της παρούσας έκθεσης ήταν να ποσοτικοποιήσει αρνητικές εξωτερικές περιβαλλοντικές επιδράσεις“. Ή αλλιώς, να ξεχάσουμε τα θετικά για να προβάλλουμε τα αρνητικά, αφού μόνο έτσι θα βγάλουμε το εκ των προτέρων σκοπούμενο συμπέρασμα.
70 σελίδες είναι η έκθεση, 107 σελίδες τα Παραρτήματα 1-3 κι άλλες 71 σελίδες τα Παραρτήματα 4-5, αλλά η ακρίβεια των στοιχείων, των παραδοχών και του τρόπου παρουσίασης των αποτελεσμάτων τους είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμη, καθώς στη σελίδα ix ομολογούν ότι, επειδή ο υπολογισμός και η σύγκριση κόστους είναι δύσκολη υπόθεση, πήραν υπόψη τους υποθετικές νέες εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας.
Κάπως έτσι εμφανίζουν ως φθηνότερη μορφή ενέργειας τα νερά, είτε από φράγματα είτε από ροή ποταμού (σύγκριση στη βάση του Levelised cost of energy, που αθροίζει όλα τα κόστη στη διάρκεια ζωής μιας εγκατάστασης και τα διαιρεί με την ποσότητα ενέργειας που παράγει στον ίδιο χρόνο, λαμβάνοντας υπόψη και τη διαφορετική αξία του χρήματος στη διάρκεια ζωής της εγκατάστασης). Φθηνά τα υδροηλεκτρικά; Ας ρωτήσουν τη ΔΕΗ, αν θα επένδυε ποτέ σε υδροηλεκτρικά μόνο για την ενέργεια. Ποτέ! θα ηταν η απάντηση! Τα ηλιακά και τα αιολικά, ιδίως τα υπεράκτια, φαίνονται “κομματάκι ακριβούτσικα”, οπότε ανακαλείται από την εφεδρεία το εφεύρημα περί “εξωτερικού κόστους” για να εμφανίσει, σε επόμενο γράφημα, τις ΑΠΕ φθηνότερες! Και αβίαστα προκύπτει το ερώτημα: γιατί λείπει ο λιγνίτης απ’ το διάγραμμα, αφού στην έκθεση εξετάζεται ως ξεχωριστή τεχνολογία;
Όπως παρουσιάσαμε στη χθεσινή ανάρτηση, πάνω από 30.000 αιτήσεις κατατέθηκαν για περίπου 900 θέσεις εργασίας σε Αυστραλιανά ανθρακωρυχεία στη μέση της ερήμου, που δουλεύουν με το ψυχοφθόρο σύστημα της κοινωνικής απομόνωσης “Fly In-Fly Out”. Όσοι μιλούν για “εξωτερικό κόστος” των ορυκτών καυσίμων, ας ρωτήσουν τους 30.000 Αυστραλούς για να μάθουν πόσο είναι το “εξωτερικό κόστος” της ανεργίας. Της ανεργίας που βιώνουν οι Αυστραλοί (και οι Ινδοί, οι Κινέζοι, οι Αμερικάνοι και φυσικά οι Έλληνες) σήμερα, στη σκληρή καθημερινή πραγματικότητα κι όχι σε ένα αβέβαιο μέλλον του 2070. Μέχρι πότε οι χορτάτοι αυτού του πλανήτη θα “κουνούν το δάκτυλο” στους άνεργους και πεινασμένους; Το κάρβουνο δίνει δουλειά κι ευημερία σε όλο τον πλανήτη, τα αιολικά δίνουν δουλειά μόνο σε 5-6 χώρες, κατασκευάστριες ανεμογεννητριών.
- Οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος βιομηχανικός ρυπαντής του πλανήτη, δεν υπέγραψε ποτέ το Πρωτόκολλο του Κιότο και μόνο μόλις βρήκε το φθηνό σχιστολιθικό αέριο έσπευσε να πάρει μέτρα απομάκρυνσης απ’ το κάρβουνο, που αφορούν ωστόσο κυρίως παλιά και γηρασμένα εργοστάσια, που έπρεπε σταδιακά να αντικατασταθούν: η οικονομία χρειάζεται φθηνή ενέργεια, αν αυτό ευνοεί και την κλιματική προπαγάνδα, ακόμα καλύτερα.
- Ο Καναδάς εξορύσσει πετρέλαιο από τις ασφαλτούχες άμμους (tar sands) σε μεγάλα επιφανειακά ορυχεία και η Ευρ. Ένωση πρότεινε πριν λίγες μέρες την κατάργηση της υποχρεωτικής σήμανσης της πετρελαιοφόρου άμμου ως εξαιρετικά ρυπογόνου. Ποιος εξορύσσει αυτό το πετρέλαιο; Κάτι “μικρές κι άγνωστες” εταιρειούλες, σαν τη BP, τη Royal Dutch Shell και την ExxonMobil.
- Η Κίνα αύξησε τα τελευταία χρόνια σε εξωπραγματικά επίπεδα την παραγωγή και κατανάλωση κάρβουνου, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει προβλήματα καπνομίχλης (smog) στις πόλεις της, όπως το προπολεμικό Λονδίνο και Σαν Φραντσίσκο. Κανείς ποτέ δεν σκέφτηκε να απαγορεύσει το κάρβουνο, η λύση δόθηκε απ’ την εξέλιξη λιγότερο ρυπογόνων εργοστάσιων.
- Η Ινδία είναι πολύ πίσω σε ηλεκτροδότηση, πολλές περιοχές είναι ακόμα στο σκοτάδι και είτε αυξάνει ραγδαία την εγχώρια παραγωγή κάρβουνου, είτε επενδύει στο Αυστραλιανό κάρβουνο.
- Η Αυστραλία, τα είπαμε χθες, θεωρεί πλέον ότι “το κάρβουνο είναι καλό για την ανθρωπότητα“.
- Και η Γερμανία, που έχει βάλει πολλά αιολικά και ηλιακά, ξέρει καλύτερα απ’ όλους ότι η πιο φθηνή ηλεκτροπαραγωγή γίνεται απ’ το λιγνίτη της, το “Schwarze Gold”, γι’ αυτό και κάνει συνεχώς νέα υπερσύγχρονα εργοστάσια κι επεκτείνει τα ορυχεία της.
Το κάρβουνο δίνει το 40% της ηλεκτροπαραγωγής παγκοσμίως και είναι αναντικατάσταστο, το πολύ-πολύ να περιοριστεί κάπως το ποσοστό του στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, καθώς κάποιες παλιές και γηρασμένες μονάδες σταδιακά θα αντικαθίστανται είτε από νεότερες, καλύτερου βαθμού απόδοσης, είτε από μονάδες φυσικού αερίου.
Θα περιμένουμε με ενδιαφέρον τη Σύνοδο της επόμενης εβδομάδας, για την οποία το “παζάρι” έχει ξεκινήσει πολύ καιρό πριν: νέος Πρόεδρος του Ευρ. Συμβουλίου ορίστηκε ο Πολωνός Πρωθυπουργός. Βλέπετε η Πολωνία έχει πολύ κάρβουνο, αλλά αφού είναι δίπλα στη Γερμανία και τη Δανία κάπως πρέπει να βοηθήσει στο ξεφόρτωμα της τυχαίας και γι’ αυτό άχρηστης αιολικής τους ενέργειας: αν οι Πολωνοί πάρουν λίγη φθηνή αιολική ενέργεια απ’ τους Γερμανούς και τους πουλήσουν αξιόπιστη ενέργεια από το λιγνίτη και το λιθάνθρακα, που διαθέτουν σε αφθονία, δημιουργείται μια κατάσταση win-win. Ποιος πληρώνει; Οι Γερμανοί καταναλωτές, που χρυσοπλήρωσαν την ανάπτυξη των αιολικών & Φ/Β, επιδοτούν την αιολική ενέργεια και τώρα έχουν τα δεύτερα πιο ακριβά τιμολόγια στην Ευρώπη. Προφανώς επειδή επένδυσαν στο “τζάμπα άνεμο” και το “δωρεάν ήλιο”.
Τα λινκς τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/10/blog-post_16.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!