Το John Muir Trust είναι μια μεγάλη Βρετανική οικολογική οργάνωση/charity για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και εδρεύει στη Σκωτία, όπου η τοπική κυβέρνηση θέλει να πάει γρήγορα σε ενέργεια από 100% ΑΠΕ. Στο γεωγραφικό πλάτος της Σκωτίας ο ήλιος δεν είναι και τόσο συχνός, αλλά το αιολικό δυναμικό είναι το καλύτερο σε όλη την Ευρώπη, έχουν γεμίσει τον τόπο ανεμογεννήτριες και τώρα προσπαθούν να κάνουν καλωδιακές διασυνδέσεις, για να εξάγουν το αιολικό πρόβλημα από τη Σκωτία προς την Αγγλία και την Ουαλία.
Ήδη ωστόσο το Μάρτιο 2011 το ίδρυμα ανέδειξε μια μελέτη αξιολόγησης της απόδοσης των αιολικών, καθώς έβλεπε με ανησυχία ότι οι εκτάσεις της Σκωτίας που παρέμεναν …
ανεπηρέαστες οπτικά από οποιασδήποτε μορφής δόμηση μειώθηκαν δραστικά από 41% το 2002 σε 31% το 2008 και 28% στο τέλος του 2009 και σύμφωνα με την αρμόδια Αρχή Scottish National Heritage αυτό οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη των αιολικών πάρκων σε περιοχές προηγούμενης μικρής ή ανύπαρκτης επέμβασης.
Τη μελέτη “Analysis of UK Wind Power Generation – November 2008 to December 2010” συνέταξε η κατασκευαστική εταιρεία Stuart Young Visualisations, που παρέχει υπηρεσίες οπτικοποίησης των αιολικών πάρκων κατά τη φάση της αξιολόγησης των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η μελέτη εξέτασε τα ημερήσια δεδομένα λειτουργίας των αιολικών πάρκων στο διάστημα Νοέμβριος 2008 – Δεκέμβριος 2010 (26 μήνες), όπως αυτά δημοσιεύονται από το Balancing Mechanism Reporting System. Το BMRS καταγράφει τα δεδομένα παραγωγής όλων των πηγών ηλ. ενέργειας στο ΗΒ, όπως δίνονται ανά πέντε λεπτά από το National Grid, το διαχειριστή του δικτύου υψηλής τάσης (ανάλογο του δικού μας ΑΔΜΗΕ).
Τα πέντε βασικά ευρήματα της μελέτης έχουν ως εξής:
- “Average output from wind was 27.18% of metered capacity in 2009, 21.14% in 2010, and 24.08% between November 2008 and December 2010 inclusive“. Η μέση απόδοση των αιολικών πάρκων ήταν 27,18% της ονομαστικής ισχύος το 2009, 21,14% το 2010 και 24,08% στο συνολικό εξεταζόμενο χρονικό διάστημα. Η απόδοση αυτή είναι κατώτερη του 30%, το οποίο ισχυρίζονται η αιολική βιομηχανία και κυβερνητικοί παράγοντες.
- “There were 124 separate occasions from November 2008 till December 2010 when total generation from the wind farms metered by National Grid was less than 20MW. (Average capacity over the period was in excess of 1600MW)“. Στο εξεταζόμενο διάστημα των 26 μηνών εντοπίστηκαν 124 διακριτές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η συνολική αποδιδόμενη ισχύς των αιολικών έπεσε κάτω απ’ τα 20MW, τη στιγμή που η συνολική εγκατεστημένη ισχύς ήταν πάνω από 1600MW. Αυτό δείχνει μια αξιοπιστία ισχύος 20/1600=1,25% και καταρρίπτει τον ισχυρισμό ότι “κάθε στιγμή κάπου θα φυσάει”. Και σημειωτέον ότι τα στοιχεία αναφέρονται στο καλύτερο αιολικό δυναμικό της Ευρώπης! Στις 51 από τις 124 περιπτώσεις η συνολική αποδιδόμενη ισχύς των αιολικών έπεσε κάτω απ’ τα 10MW, αλλά -λέει η μελέτη- αυτό είναι χωρίς στατιστική σημασία, καθώς και τα 20MW πρακτικά είναι μηδέν.
- “The average frequency and duration of a low wind event of 20MW or less between November 2008 and December 2010 was once every 6.38 days for a period of 4.93 hours“. Η μέση συχνότητα και διάρκεια των περιστατικών άπνοιας ή χαμηλών ταχυτήτων ανέμων, που οδήγησαν σε αποδιδόμενη ισχύ 20MW ή λιγότερο, ήταν μια φορά κάθε 6,38 ημέρες και για 4,93 ώρες. Αυτό καταρρίπτει τον ισχυρισμό ότι περιστατικά χαμηλής ταχύτητας ανέμων θα είναι σπάνια. Επιπλέον, τέτοια περιστατικά δεν περιορίζονται στις ημέρες υψηλών βαρομετρικών πιέσεων το χειμώνα, αλλά μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε περίοδο του έτους.
- “At each of the four highest peak demands of 2010 wind output was low being respectively 4.72%, 5.51%, 2.59% and 2.51% of capacity at peak demand.” Σε κάθε μια από τις τέσσερεις αιχμές ζήτησης φορτίου ηλεκτρισμού που σημειώθηκαν το 2010 η απόδοση των αιολικών ήταν πολύ χαμηλή και συγκεκριμένα 4,72%, 5,51%, 2,59% και 2,51% της ισχύος τη στιγμή της αιχμής. Αυτό καταρρίπτει τον ισχυρισμό ότι είναι μικρή η πιθανότητα να συμπέσει αιχμή ζήτησης φορτίου με χαμηλή απόδοση των αιολικών.
- “The entire pumped storage hydro capacity in the UK can provide up to 2788MW for only 5 hours then it drops to 1060MW, and finally runs out of water after 22 hours“. Η συνολική διαθέσιμη ισχύς αντλησιοταμίευσης του ΗΒ μπορεί να αποδώσει έως 2788MW για διάστημα 5 ωρών. Έπειτα μειώνεται στα 1060MW και τελικά το νερό εξαντλείται έπειτα από 22 ώρες. Αυτό καταρρίπτει τον ισχυρισμό ότι η διαθέσιμη ισχύς αντλησιοταμίευσης του ΗΒ μπορεί να καλύψει τα κενά αιολικής παραγωγής κατά τα διαστήματα άπνοιας ή χαμηλών ταχυτήτων ανέμων.
Η μελέτη επίσης βρήκε ότι η αποδιδόμενη ισχύς ήταν:
- κάτω του 20% για πάνω από το μισό χρονικό διάστημα των 26 μηνών,
- κάτω του 10% για πάνω από το ένα τρίτο του χρονικού διαστήματος,
- κάτω του 2,5% για το ισοδύναμο μιας μέρας κάθε 12 μέρες,
- κάτω του 1,25% για το ισοδύναμο για σχεδόν μια μέρα κάθε μήνα.
Απολύτως ενδεικτικό είναι το γράφημα για το Δεκέμβριο 2010. Στο πάνω μέρος είναι τα πραγματικά δεδομένα της αιολικής παραγωγής. Μέσα στο καταχείμωνο, όταν τα νοικοκυριά και η βιομηχανία χρειάζονται ρεύμα, τα αιολικά είναι ασήμαντα, κατά κανόνα πολύ κάτω του 20%. Στο κάτω μέρος η κόκκινη γραμμή είναι προβολή των δεδομένων σε ιδεατό σύνολο αιολικών 30GW και η μπλε γραμμή δείχνει τη ζήτηση φορτίου του συστήματος. Τα 30GW είναι πανάκριβα, αλλά ενεργειακά ασήμαντα. Το αιολικό ρεύμα κάνει την ηλεκτροπαραγωγή ακόμα πιο ακριβή απ’ ό,τι θα ήταν χωρίς καθόλου αιολικά, καθώς προσθέτει δυσανάλογο κόστος προς την αποδιδόμενη ισχύ κι ενέργεια.
Η συχνότητα εναλλαγών αιολικής απόδοσης κατά 100MW ή περισσότερο μέσα σε διάστημα πέντε λεπτών ήταν τόσο μεγάλη που προξένησε κατάπληξη στο μελετητή: μόνο το Μάρτιο 2011, ακριβώς πριν τη δημοσίευση της μελέτης, παρατηρήθηκαν έξι περιστατικά ανόδου κατά 100MW ή περισσότερο μέσα σε πέντε λεπτά (το μεγαλύτερο ήταν 166MW) και πέντε περιστατικά καθόδου κατά 100MW ή περισσότερο μέσα σε πέντε λεπτά (το μεγαλύτερο ήταν 148MW). Πρακτικά ένα εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής έμπαινε σε λειτουργία ή έβγαινε εκτός 11 φορές σε πεντάλεπτα διαστήματα, κάτι που δημιουργεί τρομερά προβλήματα στο διαχειριστή του δικτύου υψηλής τάσης, που είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει την ευστάθεια του συστήματος.
Στις 3πμ της Δευτέρας 28 Μαρτίου 2011 η αιολική αποδιδόμενη ισχύς ήταν 9MW (ναι, σχεδόν μηδέν) από συνολική ονομαστική ισχύ 3226MW. Στις 11:40πμ της Πέμπτης 31 Μαρτίου 2011 η αιολική αποδιδόμενη ισχύς ήταν 2618MW, η υψηλότερη που είχε καταγραφεί μέχρι τότε. Η μέση απόδοση το Μάρτιο 2011 ήταν 22,04%.
Τα ευρήματα της μελέτης αυτής ταυτίζονται απόλυτα με τα ευρήματα της μελέτης “Wind Power Reassessed: A review of the UK wind resource for electricity generation“, που παρουσιάσαμε πρόσφατα και αποτελούν πραγματικό κόλαφο για τους θιασώτες της ανεμοαπάτης. Ταυτίζονται με τα ευρήματα του Wind Report 2005 της μεγάλης γερμανικής ΕΟn, ταυτίζονται με τα ευρήματα της έκθεσης “The Limits of Wind Power” του αμερικανικού Reason Foundation και με την παραδοχή του δικού μας ΑΔΜΗΕ, στη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2013-2020, που για τα αιολικά δέχεται αξιοπιστία 10% (και μάλλον πολύ δέχεται μετά από όσα βλέπουμε για τη Σκωτία). Πότε θα δούμε μια ανάλογη μελέτη αξιολόγησης της απόδοσης των αιολικών πάρκων που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα; Μάλλον όταν αλλάξει το πολιτικό σύστημα; Ή και ποτέ; Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ για λογαριασμό της ΡΑΕ, η ανάπτυξη των αιολικών στη χώρα μας γίνεται με ανεπαρκή ανεμολογικά δεδομένα, και ίσως γι’ αυτό φέτος το καλοκαίρι, την περίοδο των μελτεμιών, τα αιολικά σχεδόν δεν δούλεψαν.
Η μελέτη παρουσιάστηκε το 2011 και ενδεχομένως να είναι γνωστή στο Μανιάτη, τη Μπιρμπίλη κι όλους όσους μας είχαν φλομώσει τα προηγούμενα χρόνια στα επαναλαμβανόμενα ψέματα της “πράσινης ανάπτυξης” κι ότι θα γίνουμε “η Δανία του Νότου“. Δεν βλέπουμε όμως καμιά διάθεση για επάνοδο στη σοβαρότητα από ένα πολιτικό σύστημα βαθιά σάπιο, που αφού οδήγησε τη χώρα σε χρεοκοπία σε καιρό ειρήνης, τώρα επιμένει στον “εθνικό στόχο” να βάλουμε 7500MW αιολικών μέχρι το 2020, προκειμένου να παραδώσει την ηλεκτροπαραγωγή της χώρας όχι βέβαια στα αιολικά, αλλά στο φυσικό αέριο. Ίσως, όπως τραγουδούσε κάποτε ο Κηλαηδόνης, “όλους τους ενώνει και τους δονεί η φωνή” όχι του Διακογιάννη, αλλά του Ταμήλου, πως “το ρεύμα δεν είναι κοινωνικό αγαθό, μπορούμε να ζήσουμε στο χωριό με τη γκαζόλαμπα”.
Και λέει κι άλλα “ωραία” το John Muir Trust, σε “Συχνές Ερωτήσεις” για το κοινό: “We believe that large-scale wind development should be placed preferentially on brownfield sites, near the main population centres.” – Πιστεύουμε ότι η μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη των αιολικών πρέπει να χωροθετείται κατά προτίμηση σε βιομηχανικές περιοχές, κοντά στα κύρια κέντρα πληθυσμού”. Όχι να ισοπεδώνουμε τις παρθένες βουνοκορφές μας, να αποδεκατίζουμε την ορνιθοπανίδα και να είναι και μακριά από δυνατότητες πυρόσβεσης ενώ είναι γνωστό ότι οι ανεμογεννήτριες μεταδίδουν φωτιά στο δάσος. Επειδή ωστόσο οι ανεμογεννήτριες προκαλούν και κεραυνούς, μάλλον είναι καλύτερα να μη μπαίνουν ούτε κοντά στα κύρια κέντρα πληθυσμού.
Το πλήρες άρθρο με τα λινκς τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/11/2011.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Και καταλήγει το John Muir Trust: “As John Muir said, this is ‘not blind opposition to progress but opposition to blind progress.’” Όπως έλεγε ο Τζον Μούιρ, ” δεν είναι τυφλή αντίθεση στην πρόοδο, αλλά αντίθεση στην τυφλή πρόοδο”. Στην Ελλάδα θα το λέγαμε απλά ότι “χρειαζόμαστε ορθολογική σκέψη” και “είμαστε αντίθετοι στα τυφλά συμφέροντα”. Έχουμε πει πολλές φορές ότι η αιολική απάτη συνίσταται στο να μετρά το κόστος παραγωγής στην έξοδο του αιολικού πάρκου, ενώ τα αιολικά δεν ηλεκτροδοτούν. Για να είναι χρήσιμα τα αιολικά πρέπει να τροφοδοτήσουν ένα σύστημα μπαταριών ή ένα σύστημα αντλησιοταμίευσης. Οι μπαταρίες ηλεκτροδοτούν, τα υδροηλεκτρικά ηλεκτροδοτούν, τα αιολικά δεν ηλεκτροδοτούν. Ηλεκτροδοτεί το σύνολο αιολικά+μπαταρίες+καλώδια υψηλής τάσης για όσο είναι φορτισμένη η μπαταρία ή το σύνολο αιολικά+αντλησιοταμίευση+καλώδια υψηλής τάσης για όσο υπάρχει νερό στον ταμιευτήρα. Και στις δυο αυτές περιπτώσεις το κόστος εξακοντίζεται και η αιολική ενέργεια είναι μακράν μη ανταγωνιστική. Αλλά στην περίπτωση αυτή τι θα έκαναν αυτοί που παράγουν τις ανεμογεννήτριες και τις πουλάνε στους ιθαγενείς χρεοκοπημένων χωρών;