ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Γράφει ὁ Γιῶργος Νικολακάκος, Μ. Α.
Αλλοτρίωσις, κατά τήν μαρξιστικήν ἔννοιά της, εἶναι ἡ ἀποξένωσις τοῦ έργαζομένου καί ἀπό τα μέσα παραγωγῆς καί ἀπό τό προϊόν τῆς ἐργασίας του. Ο ἐργαζόμενος δέν καρπώνεται ὄλη τήν ἀξἰα τῆς ἐργασίας καί τοῦ προϊόντος πού παράγει.. Μεγάλο μέρος τό καρπώνεται ὁ ἐργοδότης, αφήνοντας στόν ἀληθινό δημιουργό ὄσα τοῦ ἀρκοῦν – ἥ καί δέν τοῦ ἀρκοῦν – γιά νά ὑπάρχη on a subsistence level καί νά παράγη.
Στήν ἐποχή μας ἡ ἀλλότρίωσις βασικά νοεῖται σάν ἀποξένωσις τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τίς ἀξίες, δηλαδή άπό ὡρισμένα καθολικά «πρέπει», πού κάθε έποχή καί κάθε κοινωνία ἀποδέχεται, δημιουργεῖ καί κληροδοτεῖ. Στήν οὐσία ἡ αποξένωσις εἶναι ἀπότοκος τῆς ἀμφισβητήσρως ἡ τῆς ἀλλοιώσεως τῶν ἡθικῶν ἀξιών. Μιᾶς ἀμφισβητήσεως πού ἀνάγεται σε κάποιες έξωατομικές αιτίες και σε αιτίες καθαρά προσωπικές.
Τά αἰτια ἀλλοτριώσεως τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εῖναι πολλαπλά καί ποικίλα. ¨Η ίδια ἡ δομή τῆς κοινωνίας διευκολύνει, θα λέγαμε, τἠν ἠθικοψυχικήν ἀλλοίωσιν σύγχρονου τοῦ ανθρώπου. Τόσον, ο τρόπος θεσπίσεως τῶν θεσμῶν μέ τήν μή συμμετοχή τῶν πολιτῶν και τήν συνακόλουθη έπιλεκτική εφαρμογή αυτών από τους τελευταίους, όσο και η μη βίωση του κράτους δικαίου/ τοῦ κράτους προνοίας στό ὀποῖον άξονας θά ἥταν οί άρχές τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος, καταδεικνύουν τήν ὑπολειτουργία τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ. Στό πλαίσιο αὐτό, λοιπόν, το ἄτομο ἀρνεῖται νά προωθήση τίς κοινωνικές ἀξίες (δικαιοσύνη, εύνομία, ἀλληλεγγύη κλπ). Μία πρόσθετη ρίζα τοῦ ἀλλοτριωμένου τρόπου ζωῆς εἶναι ἡ κρίσις τοῦ ἀνθρωπισμοῦ. Δεν μπορεῖ νά ἀντιτεθῆ κανεὶς στὀ ὄτι ἡ κατίσχυσις τοῦ ἀτομισμοῦ καί ὁ ἐπακόλουθος ἐγωισμός εἶναι κυρίαρχα χαρακτηριστικά τοῦ συνόλου τῶν ατόμων μιᾶς κοινωνίας, διαβρώνοντας τίς κοινωνικές σχέσεις τῶν ἀνθρώπων. Η πλεονεξία καί ἰδιοτέλεια ἀναδεικνύονται στήν καθημερινήν πάλη τοῦ ἐργαζόμενου γιά τήν ἀπόκτησιν περισσότερων ὑλικών ἀγαθῶν, ὁ ὀποῖος δέν διστάζει γιά τόν σκοπόν αὐτόν νἀ ἀπεκδυθῆ κάθε αἴσθησις ἀνθρωπιᾶς, ἀλληλεγγύης, ἀλτρουισμοῦ πρός τόν συνάνθρωπον.
Ο ἄνθρωπος ἔχει ἀνάγκη ἀπό σημεῖα ἀναφορᾶς, ἀπό «σταθερές», ἔχει ἀνάγκη νά ἀναφέρεται κάπου ὧστε νά (νομίζει ότι) ἔχει σιγουριά γιά τήν ὕπαρξιν του. Να βεβαιώνεται ὄτι ὑπάρχη. Σε άτομικό ἐπίπεδο, τήν σιγουριά αὐτήν τήν δίνουν τἀ πράγματα καί οἱ ἰδέες, αὐτά πού κατέχει, τά ὑλικά ἥ πνευματικά ἀγαθά. Σε συλλογικό ἐπίπεδο, ἡ σιγουριά ἔρχεται ἀπό τήν συλλογική μνήμη, δηλαδή τίς ἀναφορές σέ ἰστορικά γεγονότα καί τίς ἐπετείους αὐτῶν τῶν γεγονότων, στά σύμβολα τοῦ ἔθνους καί τῆς θρησκεῖας. Γαντζώνεται ἀπό ό,τι μπορεῖ καί τοῦ εἶναι πρόσφορο, ὧστε νά διατηρῆ τήν αἴσθησιν τοῦ ἀναλλοίωτου, τοῦ ἀμετάβλητου τῆς «ανθρωπιάς» του, Ο σημερινός ἄνθρωπος γενικά ζεῖ τήνν ἀλλοτρίωσιν του. Συμβαίνουν τόσα πολλά στήν ζωή πού ἔρχεται νά ἀντιλαμβάνεται ὄτι δέν ἀνήκει στόν ἐαυτόν του, ὄτι εἶναι ἀπολύτως ἀσταθῆς ὧς ὕπαρξις καί αὐτό τόν τρομάζει. Στήν αλλοτριώσιν τοῦ συγχρόνου ἀτὀμου συμβάλλει πολὐ καί θά ἀποτελέση τήν κυρία αἰτία ἠ εἰσβολή ἀλλοφύλων καί ἀλοεθνών στίς κοινωνίες μας. Αὐτό θά ἔχει ὧς συνέπεια τήν ἀλλοιώσιν τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητος τό ὀποῖον θά προκάλέση τήν ἐθνικήν ἀλλοτρίωσιν τοῦ λαοῦ καί τοῦ ἀτόμου τὀ ὀποῖον εἶναι ἡ ἀλλοίωσις τῶν ἰδιαιτέρων χαρακτηρηστικῶν στοιχείων (ἰδεῶν, ἐπιθυμιῶν, συναισθημάτων) τῆς προσωπικότητος καί ἡ ἀποξένωσις τοῦ ἀτόμου ἀπό τόν ἐαυτόν του, αἀλλοτρίωσις τῆς πολιτιστικῆς ἰδιαιτερότητος τοῦ λαοῦ, δηλαδή ἡ φθορά καί ἡ άπώλεια ἐκείνων τῶν στοιχείων τῆς παραδόσεως καί τοῦ πολιτισμοῦ πού συνιστοῦν τήν ἰδιοπροσωπία, τήν ἰδιαιτερότητα καί τήν φυσιογνωμία του, πού τόν διαφοροποιοῦν ἀπό τοῦς ἄλλους λαοῦς. Με τήν ἀλλοιώσιν τῆς ἐθνικῆς ταυτότητος προκαλεῖται ὑποχώρησις τῆς συνείδησεως τῆς ἰδιαιτερότητος τῶν μελῶν τῆς κοινωνίας. Δέν εἶναι ὄμως αύτές οἱ μόνες διαστάσεις πού παίρνει ἡ ἀλλοτρίωσις.Ἡ. ἀλλοτρίωσις, δέν θἀ πρέπη νά ἐρμηνευτῆ μόνον ὧς ἀποξένωσις τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τίς ἡθικές ἀξίες, ἀπό τόν πολιτισμόν του. Εξίσου βάσιμη εἶναι καί ἡ ἄποψις ὄτι ἡ ἀλλοτρίωσις πρέπει να θεωρηθῆ σάν ἀποξένωσις τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό περιβάλλον του – άμεσο και έμμεσο, φυσικό καί κοινωνικό. Η ἐγκατάστασις ξένων σέ περιοχές πού κατοικοῦντο ἀποκλειστικά ἀπό όμοεθνεῖς ἀλλάζει τήν φυσιογνωμία τοῦ κοινωνικοῦ καί φυσικοῦ περιβάλλοντος.Αλλοιώνεται ἡ αἰσθητική τοῦ χώρου, ἡ ἀρχιτεκτονική, ἠ ρυμοτομία τῶν πὀλεων, καί γενικά ἡ φυσιογνωμία τοῦ περιβάλλοντος.
Ή μαζική συγκατοικήσις τῶν ἀνθρώπων μέ ἀλλογενεῖς καί τήν πρόκλησιν τῆς άνομοιογένειας τοῦ πληθυσμοῦ, τό ἄτομο ἔρχεται νά αἰσθάνεται ὄμοιο μέ τό πλῆθος. Μέσα σέ ἕνα τέτοιο περιβάλλον τό ἄτομο δέν μπορεῖ νά νά διατηρήση τήν ἐπαφή του μέ τίς παραδοσιακές άξίες πού πιστοποιοῦν τήν ἰδιαίτερη ταυτότητα του, Με τήν ἄμβλυνσιν τῆς ἰδιατερότητος περιορίζεται ἡ αὐτονομία τῶν ἀτόμων καί μετατρέπονται σέ ἄβουλες όντότητες, ἀλλοιώνεται ἡ πολιτιστική ταυτότητα τοῦ λαοῦ λαί ἀπομακρύνεται ἀπό τήν πολιτιστική του κληρονομιά.
Οἱ ἀλλοδαποί εἰσάγουν τρόπους ζωῆς οἰ ὀποίοι κάθε ἄλλο ἐναρμονίζονται μέ τήν ψυχοσύνθεσι τοῦ λαοῦ μας καἰ τήν μακραίωνη πολιτιστικήν παράδοσιν τοῦ τόπου μας. Οἱ νέοι ὑποχρεοῦνται νά προσαρμοστοῦν στίς ξενόφερτες ἐπιταγές καταπνίγοντας μέσα τους τήν δύναμιν ἀντιστάσεως καί τήν γόνιμη άναθεώρησιν τῆς δικῆς τους κληρονομιᾶς, Αποτέλεσμα αὐτῆς τῆς στάσεως εἶναι ἡ δική τους πρῶτα φθορᾶς καί ἀλλοτριώσεως πού μεταβαίνει κατόπιν καί στήν κοινωνία τῆς χῶρας.
Ἠ εἰσβολή ἀλλοδαπῶν στήν χῶρα ἔχει σάν συνέπεια τῆν ἀλλοίωσιν τοῦ ἀξιακοῦ συστήματος τοῦ λαοῦ καί τήν ἀποσταθεροποιήσιν του. Ὅπως λέγει ὁ καθηγητῆς Σαράντος Καργάκος «Ζούμε κοσμογονικές, βαθιές, ἐπιταχυνόμενες άλλαγές σέ ὄλα τα πεδία. Γνώσεις, ἀνάγκες, δυνατότητες, συνθῆκες καί ὄροι ζωῆς μεταβάλλονται ἀπό μέρα σε μέρα. Όλα αυτά δε μένουν χωρίς ἐπιπτώσεις στίς ἡθικές ἀξίες. Αὐτές βέβαια κρατοῦν πάντα ὡρισμένους αίώνιους πυρῆνες – ὄπως ἀγάπη, δικαιοσύνη, ἐλευθερία, ανθρωπιά-, όλα τ΄ άλλα, ὄμως ὡθούνται σέ ἀναπροσαρμογή. Φάση τῆς άναπροσαρμογῆς εἶναι καί ἡ ἀμφισβήτησις. Πέρ΄ ἀπό αυτό, ὁ σημερινός ἄνθρωπος δέν κληρονόμησε ἕνα σταθερό καί ἀδιάβλητο σύστημα ἡθικῶν ἀξιῶν». Συνεπῶς, ἐκεῖνο ποῦ ὀφεἰλει νά κάνη ἡ κάθε κοινωνία εῖναι νά σταθεροποιήση τό ἠθικὀ καί ἀξιακό της σύστημα. Μέ τήν εἰσβολή ὄμως άλλογενῶν στοιχείων τό ἀξιακὀ σύστημα τοῦ λαοῦ ὑπονομεύεται καί ἀποσταθεροποιεῖται. Ή εἰσβολή τῶν ἀλλοδαπῶν θά ἔχει σάν ἀποτέλεσμα τόν έκφυλισμόν τῆς ἐλληνικῆς κοινωνίας μέ κύρια θύματα ὄλες τίς ἐκφάνσεις τοῦ πολιτισμοῦ μας, άπό τήν γλῶσσα, τήν ίστορία καί τήν τέχνη, μέχρι τήν ἔνδυσιν καί τίς διατροφικές μας συνήθειες. «Η αλλαγή με οποιονδήποτε τρόπο, ενός πολιτισμού που έχει διαμορφωθεί με την πάροδο της ιστορίας και κυριάρχησε στη ζωή των ανθρώπων, σημαίνει τον αφανισμό του πολιτισμού αλλά και του ίδιου του λαού που τον φέρει», γράφει στο βιβλίο του «Η Ανατομία του Πολέμου στο Κουρδιστάν» (εκδ. Ινφογνώμων), ο Μουράτ Καραγιλάν.
Εἶναι ἀναμφισβήτητο γεγονός ὄτι μέ τήν εἰσβολή τῶν ἀλλοδαπῶν στήν χῶρα ἔχει αὐξηθῆ δραματικά ἡ ἐγκληματικότητα, ἄσχετα μέ τό ποιά εἶναι τά αἴτια. Η ἀλλοτρίωσις στήν κοινωνία ἐκδηλώνεται σάν ἀποδιοργάνωσις τῶν λειτουργιών καί τῶν θεσμῶν καί ἡ έσχάτη ἐκδήλωσις τῆς κοινωνικῆς ἀποδιοργανώσεως εἶναι ἡ βία καί ἡ εγκληματικότητα. Ἡ κατάστασις δέν θά εἶναι καλλίτερη καί γιά τούς ἴδιους τούς ἀλλοδαπούς Τά παιδιά τῶν ἀλλοδαπῶν ἀποθαρρυμένα τά από την κακή τους ἐπίδοσιν στά μαθήματα καί τήν μικρή τους ἀποδοχή στήνν τάξι, πού εἶναι φυσική καί ἀναπόφεκτη, θά εμφάνιζουν χαμηλό αὐτοσυναίσθημα, ἀνασφάλεια καί έσωστρέφεια. Η δυσκολία τους νά προσαρμοστοῦν στό κοινωνικό καί σχολικό περιβάλλον, θά τά κάνη νά συμπεριφέρονται ἐπιθετικά καί νά προτιμοῦν τήν συσπείρωσιν τους σέ ὀμᾶδες ἀνάλογα μέ τήν χῶρα προελεύσεως.