Αρχικά βάφτισαν το CO2 “ρύπο”. Ύστερα επέβαλαν φόρο στις εκπομπές “ρύπων”, για να προωθήσουν πιο εύκολα τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά, που παρήγαγε η Γερμανία και η Δανία (Siemens, Vestas, κλπ). Ούτε κι αυτό τους “έκατσε”: μπήκαν στη μέση οι Κινέζοι, σάρωσαν την αγορά και πολλά γερμανικά εργοστάσια είτε …
έκλεισαν, είτε μετέφεραν την παραγωγή στην Άπω Ανατολή. Με τη βοήθεια και της ύφεσης, που επικράτησε μετά την κατάρρευση της Leehman Brothers το 2008 και βύθισε την οικονομική δραστηριότητα, η αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 εδώ και τουλάχιστον δυο χρόνια βρίσκεται “μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας”.
Πέρυσι προσπάθησαν να νεκραναστήσουν την αγορά CO2 με το λεγόμενο backloading, την τεχνητή απόσυρση δικαιωμάτων 900 εκατ. τόννων CO2 από την αγορά για τα έτη 2014-16 και επιστροφή τους στην αγορά το 2019-20. Η προσπάθεια απέτυχε και όλο το 2014 οι τιμές CO2 παρέμειναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, (4-5€/τόννο, σε σχέση με τις αρχικές επιδιώξεις των 25-30€/τόννο). Φέτος προωθούν μια άλλη χειραγώγηση, την απόσυρση δικαιωμάτων από την αγορά για τη δημιουργία ενός ιδιότυπου “αποθεματικού” δικαιωμάτων. “Market Stability Reserve” το ονόμασαν και τώρα η Κομισιόν βρίσκεται σε συζητήσεις με το ΕυρωΚοινοβούλιο για την εφαρμογή του απ’ το 2018.
Υπολογίζουν πως στην αγορά υπάρχει ένα “πλεόνασμα” δικαιωμάτων εκπομπών περίπου 2,1 δισεκ. τόννους, το οποίο “κρατάει τις τιμές χαμηλά και δεν επιτρέπει τις επενδύσεις σε “τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα””. Κι όπως είχαμε δει τον Ιούνιο, παρά το backloading, η πρόβλεψη των “ειδικών” της αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών ήταν πως μέχρι το 2020 η μέση τιμή των δικαιωμάτων θα είναι τα 8€/τόννο.
Δεδομένου πως ήδη υπάρχει κι εφαρμόζεται η πολιτική 20-20-20 με εθνικά δεσμευτικούς στόχους, η αρχική πρόταση της Κομισιόν ήταν να ξεκινήσει η τεχνητή απόσυρση δικαιωμάτων από το 2021. Ωστόσο αυτό δεν άρεσε σε “κάποιες” Δυτικο-Ευρωπαϊκές χώρες, που βλέπουν ίσως τους στόχους πωλήσεων εξοπλισμού ΑΠΕ να μην πάνε και τόσο καλά, οπότε πιέζουν να ξεκινήσει η απόσυρση δικαιωμάτων από το 2017! Και η Κομισιόν, κλείνοντάς τους το μάτι, έφερε την πρόταση απ’ το 2021 στο 2018. Προς το παρόν αντιστέκονται 8 Κεντρο-Ανατολικο-Ευρωπαϊκές χώρες, που επιμένουν να παραμείνει η αρχική πρόταση της Κομισιόν. Ωστόσο καμιά χώρα δεν έχει πει να μην γίνει το “αποθεματικό”, ενδεχομένως ακολουθούν μια τακτική “βλέποντας και κάνοντας”.
Η οικονομία και η αγορά είναι ελεύθερη, αλλά αν δεν κάνει αυτά που θέλουμε, υπάρχει ο ρυθμιστικός ρόλος των κρατικών αρχών να την πάνε “εκεί που πρέπει”. Μπορεί ν’ ακούγεται “σοσιαλιστικό”, αλλά είναι ευθεία παρέμβαση αναδιανομής πλούτου: οι -εξαναγκασμένες κι όχι από ελεύθερη επιλογή- επενδύσεις σε “τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα” δεν είναι τίποτα περισσότερο από νομιμοφανή αρπαγή των πόρων των κρατών υπέρ συγκεκριμένων βιομηχανικών χωρών και συμφερόντων.
Η χειραγώγηση της αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών CO2 είναι μια ακόμα προσπάθεια αναδιανομής πλούτου στην Ευρώπη υπέρ συγκεκριμένων χωρών, που κατασκευάζουν εξοπλισμό ΑΠΕ και όχι μόνο. Οι επενδύσεις σε συγκεκριμένες τεχνολογίες είναι χρήματα που θα φύγουν απ’ τις τσέπες των Ευρωπαίων πολιτών για να συντηρήσουν ή να αυξήσουν τα εμπορικά πλεονάσματα της Γερμανίας κατά πρώτο λόγο. Πλεονάσματα που ταυτόχρονα είναι ελλείμματα του Ευρωπαϊκού Νότου. Η Γερμανία, εκμεταλλευόμενη την τεχνολογική της υπεροχή και τη γεωγραφική της θέση στο μέσον της Ευρώπης θα πουλάει ανεμογεννήτριες, θα πουλάει καλώδια HVDC για τα δίκτυα του Super Grid, θα πουλάει εξοπλισμό υποσταθμών, θα πουλάει και αιολικό ρεύμα. Το μόνο που χρειάζεται είναι πρόθυμους πολιτικούς σε υπερχρεωμένες ή μη χώρες ή, στην ανάγκη, κάποιους πρόθυμους να τσεπώσουν μίζες. Το είπαμε και χθες, δεν χρειάζονται πια τανκς και Ράιχ για να επιβληθεί στην Ευρώπη, ο ηλεκτρισμός μια χαρά την κάνει τη δουλειά.
Σε μια ανάλυση τον περασμένο Απρίλιο επισημάναμε πώς η στροφή των ΗΠΑ στο σχιστολιθικό αέριο και η σταδιακή μείωση της εκεί χρήσης κάρβουνου θα αύξανε τις διαθέσιμες ποσότητες κάρβουνου στο διεθνές εμπόριο στον Ατλαντικό, κύρια πηγή προμήθειας της Δυτικής Ευρώπης. Και μόλις προχθές είδαμε πώς η Γερμανία κατασκεύασε ή κατασκευάζει σύγχρονα λιγνιτικά και λιθανθρακικά εργοστάσια, που θα επιτρέψουν την παρουσία του λιγνίτη και του λιθάνθρακα στο ενεργειακό της μείγμα για τα επόμενα 40 χρόνια. Πολύ περισσότερο που καθημερινά αποδεικνύεται το αξεπέραστο αδιέξοδο της αιολικής παράνοιας.
Στην Ελλάδα, που είναι μια “ενεργειακή νησίδα”, εντελώς απομονωμένη στη ΝΑ γωνιά της Ευρώπης, που δεν έχει τη γεωγραφική θέση της Αυστρίας ή της Δανίας, που δεν έχει σημαντικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τους γείτονες, που κάποιοι απ’ τους βόρειους γείτονες δεν ανήκουν καν στην ΕΕ και με τον από ανατολάς γείτονα έχουμε μόνιμα εθνικά προβλήματα, η συνέχιση της στήριξης της ηλεκτροπαραγωγής στο λιγνίτη, τον κύριο εγχώριο ενεργειακό πόρο, είναι μονόδρομος.
Το πλήρες άρθρο με τους συνδέσμους/links τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2015/03/co2_6.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, οι τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής είναι εντελώς συγκεκριμένες και τα οικονομικά τους δεδομένα ξεκάθαρα. Στην Ελλάδα έχουμε δυο διακριτά ηλεκτρικά συστήματα, την ηπειρωτική χώρα με τα διασυνδεμένα νησιά απ’ τη μια πλευρά, τα μη διασυνδεμένα νησιά απ’ την άλλη. Τα αιολικά απέδειξαν στην πράξη πως όχι μόνο δεν υπάρχουν όταν τα χρειάζεται η κοινωνία, όταν τα χρειάζεται η οικονομία, αλλά εκτίναξαν και τους λογαριασμούς στα ύψη, (μαζί με τα Φ/Β). Τα Φ/Β υπάρχουν μόνο συγκεκριμένες ώρες της ημέρας και μήνες του χρόνου, τις νύχτες και το χειμώνα απλά δεν υπάρχουν. Αν πρέπει να βάλουμε ΑΠΕ για άλλους λόγους, για να ικανοποιήσουμε τους δανειστές, τουλάχιστον ας βάλουμε στα μη διασυνδεμένα νησιά, εκεί που η ηλεκτροδότηση γίνεται με πετρέλαιο και το καλοκαίρι επιδοτούμε τον τουρισμό με ΥΚΩ.
Χρειαζόμαστε εθνική συνείδηση, κοινή λογική και ορθολογική σκέψη. Ας σταματήσουμε ν’ ασχολούμαστε με ανώριμες τεχνολογίες, που στην καλύτερη περίπτωση δεν μπορούν να συμβάλλουν στο δικό μας ισοζύγιο πάνω από 15-20% κι αυτό μ’ ένα υπέρογκο κόστος, κι ας ασχοληθούμε με το τι θα κάνουμε για το 80-85%. Γιατί στο τέλος της ημέρας η χώρα πρέπει να έχει ηλεκτρισμό, η βιομηχανία πρέπει να έχει φθηνή ενέργεια. Κι αν καθυστερήσει κι άλλο η κατασκευή και της Πτολεμαΐδα 5, το αποτέλεσμα θα είναι η τραγική ενεργειακή πολιτική των τελευταίων 15 ετών να “σκάσει” στα χέρια του Σύριζα.