Σκάνδαλο ΤΤ: Πακτωλός δανείων με εγγυήσεις… ψίχουλα
«Δάνεια μειωμένων εξασφαλίσεων» το κύριο προϊόν του Τ.Τ. σύμφωνα με την εισαγγελέα. Το κουβάρι των χορηγήσεων με εγγύηση… το όνομα του επιχειρηματία και οι εκταμιεύσεις-εξπρές. Η υπόθεση της Bestline και ο λαβύρινθος των off shore. (βλ.economikos Στέλνουν σε δίκη 40 άτομα για τα θαλασσοδάνεια του ΤΤ! )
Δάνεια δεκάδων εκατομμυρίων χωρίς εξασφαλίσεις, μόνο και μόνο με την υπογραφή επιφανών Ελλήνων επιχειρηματιών, οι οποίοι δε χρειάστηκε να δεσμεύσουν κάποιο περιουσιακό στοιχείο τους, και χορηγήσεις σε εταιρείες με μηδενική ή σχεδόν ανύπαρκτη δραστηριότητα μοίραζε το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (Τ.Τ.), σύμφωνα με την πρόταση της εισαγγελέως Μαρίας Σουκαρά – Κατσικάδη προς το Συμβούλιο Εφετών, με την οποία ζητείται η παραπομπή σε δίκη 40 προσώπων.
Μεγάλο τμήμα του εισαγγελικού πορίσματος καταλαμβάνει, επίσης, η υπόθεση της συμφωνίας μεταξύ του Τ.Τ. και της Bestline, εταιρείας διαχείρισης πιστωτικών καρτών του ομίλου Δημήτρη Κοντομηνά.
Ο τότε πρόεδρος του Τ.Τ. Αγγελος Φιλιππίδης ανέθεσε στις 25/2/2008 στην εταιρεία Ορκωτών Ελεγκτών Deloitte την αποτίμηση της Bestline (αργότερα μετονομάστηκε σε HPC). Κατά το εισαγγελικό πόρισμα, η Deloitte υπολόγισε την αξία της τελευταίας σε 19,8 εκατ. ευρώ με τη μέθοδο της Προεξόφλησης Μελλοντικών Ταμειακών Ροών και σε μόλις 2,8 εκατ. ευρώ επί τη βάσει της Μεθόδου της Αναπροσαρμοσμένης Καθαρής Θέσης. Και ενώ το 100% είχε αποτιμηθεί (με μία μέθοδο διότι η άλλη είχε διαφορά περί το 600%…) στα 19,8 εκατ. ευρώ, η διοίκηση του Τ.Τ. προχώρησε στην αγορά του 50% των μετοχών της Bestline με τίμημα 18,9 εκατ. ευρώ με απόφαση του Δ.Σ. στις 21/2/2008, δηλαδή μόλις δύο μήνες μετά.
Η εισαγγελέας επικαλείται πόρισμα ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) σύμφωνα με το οποίο «είναι καταφανής η διάσταση της συνολικής εμπορικής αξίας της Bestline από το τίμημα συμμετοχής για την απόκτηση μόνον του 50% αυτής», ενώ «οι προσωρινές οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση 2007 που παρασχέθηκαν στην Deloitte (…), ως ακριβείς και δίκαιες, απεδείχθησαν τελικώς μη αξιόπιστες». Σημειώστε πως «το 70% των μετοχών της εταιρείας Bestline ήταν ήδη ενεχυριασμένο για την κάλυψη δανείου που είχε χορηγηθεί από την Τράπεζα Πειραιώς, με ανεξόφλητο υπόλοιπο 6.335.000 ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από το τότε μετοχικό της κεφάλαιο».
Στο πόρισμα αναφέρεται πως η διαχείριση της Bestline πέρασε εξ ολοκλήρου στην Demco του ομίλου Κοντομηνά που κατείχε το υπόλοιπο 50% του μετοχικού κεφαλαίου. Οι επισφάλειες εκτοξεύθηκαν και όποτε χρειάζονταν χρήματα, το Τ.Τ. ερχόταν να καλύψει τα κεφάλαια, όπως συνέβη με την καταβολή 18 εκατ. ευρώ για τη συνεργασία με τη Visa και τη Mastercard.
Στο τέλος, όταν το 2012 καταγγέλθηκε η συνεργασία με την Demco για την Bestline, η πλευρά Κοντομηνά επικαλέστηκε την αρχική συμφωνία μετόχων η οποία προέβλεπε την αγορά του υπολοίπου 50% (που δεν κατείχε το Τ.Τ.) με εξαιρετικά υψηλό τίμημα. Τελικά, πέτυχε θετική διαιτητική απόφαση με την οποία της καταβλήθηκε ποσό περί τα 34 εκατ. ευρώ.
Η εισαγγελέας εμφανίζεται να στηρίζει το πόρισμα της ΤτΕ ΕΛΛ -4,57% σύμφωνα με το οποίο η συνολική πιθανή ζημία του Τ.Τ. από τη συνεργασία με την Bestline ανήλθε σε 98,36 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντάς την όμως στα 138,75 εκατ., με τη «βέβαιη και οριστική» στα 78,75 εκατ. ευρώ.
Τα δάνεια σε εταιρείες Κοντομηνά
Δεκάδες σελίδες του πορίσματος καταλαμβάνουν και τα δάνεια του Τ.Τ. σε εταιρείες συμφερόντων του Δημ. Κοντομηνά, συνολικού ύψους 103 εκατ. ευρώ, τα οποία χορηγήθηκαν μεταξύ Οκτωβρίου 2008 και Ιανουαρίου 2012. Αναφέρεται, για παράδειγμα, ομολογιακό δάνειο 21 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2008 με εγγυήσεις: α) Δέσμευση ποσοστού 50% των μετοχών της εταιρίεας διαχείρισης πιστωτικών καρτών Bestline Α.Ε., αξίας 19.800.000 ευρώ, β) Προσωπική εγγύηση του κυρίου μετόχου της εκδότριας Δημήτρη Κοντομηνά και γ) Δέσμευση ποσοστού 30% των μετοχών της εισηγμένης στο Χ.Α. εταιρείας ΙΝΤΕΡΤΕΚ Α.Ε., της οποίας βασικός μέτοχος ήταν ο Δημήτρης Κοντομηνάς.
Επισημαίνεται πως τα στελέχη του Τ.Τ. που εισηγήθηκαν το ομολογιακό αναφέρουν ανακριβώς -σύμφωνα με την εισαγγελέα- πως η εμπορική αξία της εταιρείας Bestline, ιδιοκτησίας πλέον κατά 50% Δημήτρη Κοντομηνά και κατά 50% Τ.Τ., «είναι σύμφωνα με τη μελέτη της Deloitte 40.000.000 ευρώ». Οσο για την προσωπική εγγύηση του επιχειρηματία «κρίνεται επίσης ως μηδενικής αξίας για τη διασφάλιση των απαιτήσεων-συμφερόντων της τράπεζας, καθόσον με βάση την επικρατούσα στην τραπεζική πρακτική αρχή της συντηρητικότητας, οι προσωπικές εγγυήσεις, ακόμα και ευυπόληπτων θεωρούμενων προσώπων, δεν τεκμηριώνουν διασφαλιστική αξία υπέρ αυτών, εάν δεν συνοδεύονται από εμπράγματες εξασφαλίσεις ελεύθερες βαρών, όπως εν προκειμένω, αλλά ενέχουν μόνον ηθική αξία».
Η προσωπική εγγύηση του κ. Κοντομηνά και άλλα ενέχυρα χρησιμοποιήθηκαν, επίσης, για τη χρηματοδότηση της εταιρείας Intertel με 48 εκατ. ευρώ και της D. C. Interactive με 5 εκατ. ευρώ, με σκοπό την εξαγορά των θυγατρικών του ομίλου Village, Village Roadshow και Village Films, καθώς και την αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου.
Η εισαγγελέας προτείνει και την παραπομπή της επόμενης διοίκησης του Τ.Τ., υπό τον κ. Κλ. Παπαδόπουλο, για τη χορήγηση μικρότερου ύψους δανείων σε εταιρείες του ίδιου επιχειρηματία.
Τα δάνεια σε C&C International
Δύο ομολογιακά δάνεια, συνολικά 17 εκατ. ευρώ χορήγησε το Τ.Τ. στην εταιρεία C&C International, συμφερόντων Κυριάκου Γριβέα και Αναστασίας Βάτσικα. Η ίδια εταιρεία συμμετείχε, μέσω της θυγατρικής της C&C Green Α.Ε., από κοινού με το Τ.Τ., στην εταιρεία Post Bank Green Institute (PBGI).
Σύμφωνα με τα ευρήματα των αρμόδιων επιθεωρητών – ελεγκτών της ΤτΕ ΕΛΛ -4,57%, «τα δύο παραπάνω Ομολογιακά Δάνεια, που υπεγράφησαν τελικά μεταξύ του Τ.Τ. και της εταιρείας C&C International S.A. την 23η-3-2009 και τη 12η-8-2009 αντίστοιχα, χορηγήθηκαν υπό όρους που καταφανώς δεν πληρούσαν του συνήθεις όρους τραπεζικού δανεισμού, καθόσον περιλάμβαναν την εξαρχής εκταμίευση του συνόλου των μακροπρόθεσμων δανείων, δινόταν πολυετής περίοδος χάριτος ως προς το κεφάλαιο έναντι ανεπαρκών εξασφαλίσεων, παρά το γεγονός ότι χορηγούνταν σε μια νεοσύστατη εταιρεία παροχής υπηρεσιών».
Για το πρώτο δάνειο, για παράδειγμα συμφωνήθηκε ότι προς εξασφάλιση του ΤΤ η C&C International «θα ενεχυριάσει τον λογαριασμό καταθέσεων που τηρεί στο Τ.Τ., στον οποίο θα εμπίπτουν τα έσοδα από τα συνέδρια που έχει αναλάβει. Ο λογαριασμός θα ενεχυριάζεται μέχρι του ποσού των οφειλόμενων τόκων ή και κεφαλαίου της εκάστοτε περιόδου και το υπόλοιπο θα αποδίδεται στην εταιρεία». Με άλλα 3 εκατ. ευρώ χρηματοδοτήθηκε από το Τ.Τ. η PBGI, η κοινή εταιρεία με την οικογένεια Γριβέα.
Τα δάνεια στην οικογένεια Ευθυμίου
Περί τα 104,7 εκατ. ευρώ χορηγήθηκαν από το Τ.Τ. σε εταιρείες συμφερόντων της οικογένειας Ευθυμίου (ιδιοκτήτες της κραταιάς κάποτε εταιρείας ακινήτων Ektasis Development), σύμφωνα με το εισαγγελικό πόρισμα.
Συγκεκριμένα χορηγήθηκαν 35,1 εκατ. ευρώ στη νεοσύστατη Aspen Ακινήτων η οποία ανήκε κατά 100% στην κυπριακή εταιρεία με την επωνυμία ORAMLAKE HOLDINGS LTD και η τελευταία με τη σειρά της ανήκε κατά 100% στην offshore εταιρεία με την επωνυμία ZURILAKE HOLDINGS LTD, με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους.
Άλλα 18,48 εκατ. έλαβε η επίσης νεοσύστατη Almond Ακινήτων η οποία ανήκε κατά 100% στην κυπριακή εταιρεία με την επωνυμία PORTECALL HOLDINGS LTD, η οποία με τη σειρά της ανήκε κατά 100% στην offshore εταιρεία με την επωνυμία GENELAKE HOLDINGS LTD, με έδρα ομοίως τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους.
Η Ektasis Development έλαβε δάνειο 51 εκατ. ευρώ.
Η εισαγγελέας επικαλείται πόρισμα της ΤτΕ ΕΛΛ -4,57% σύμφωνα με το οποίο τα δάνεια ζημίωσαν το Τ.Τ. και χορηγήθηκαν με περιορισμένες εξασφαλίσεις. Επισημαίνεται πως η Ektasis Development, η οποία κατέρρευσε έπειτα από λίγους μήνες, «ήταν υπερδανεισμένη από το έτος 2007, έχοντας πλήθος έργων σε εξέλιξη, καθώς και σημαντικά και έντονα αυξανόμενα βάρη επί των ακινήτων της». Τονίζεται, επίσης, πως «οι έχοντες τη διαχείριση της περιουσίας της τράπεζας, αν δεν γνώριζαν ότι πραγματικός δικαιούχος των τριών ως άνω πιστούχων εταιρειών ήταν ο Παναγιώτης Ευθυμίου (σ.σ. ο ιδιοκτήτης της Ektasis), σημαίνει ότι έδιναν τα εκατομμύρια των δανείων σε κάποιο άγνωστο σε αυτούς πρόσωπο, που κρυβόταν πίσω από μιαoffshore εταιρεία των British Virgin Islands».
Ζημία προκλήθηκε για το Τ.Τ. κατά την εισαγγελική πρόταση και από δάνεια που χορήγησε σε εταιρείες συμφερόντων του Σέρβου επιχειρηματία Radomir Zivanic, από δάνεια προς εταιρείες συμφερόντων του εφοπλιστή Βίκτωρα Ρέστη, καθώς και από ομολογιακό δάνειο 1 εκατ. ευρώ, χωρίς εξασφαλίσεις, προς εταιρεία του επιχειρηματία Δημήτρη Μπακατσέλου.